Metody analityczne stosowane w ocenie odporności systemów hydrogeologicznych na zanieczyszczenia antropogeniczne

• Autorzy: Najman J. , Kotowski T. , Bielewski J. , Śliwka I.

Warianty tytułu

EN

The analytical methods used in examining resistance of hydrogeological systems to anthropogenic pollution

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

EN

In this study the method for evaluating resistance hydrogeological systems to anthropogenic pollution using environmental tracers is described. Resistance of groundwater systems to anthropogenic pollution is correlated with the age of water, which can be determined by means of environmental tracers. The paper presents modified chromatographic measurement system which allow for the determination of CFC-11, CFC-12, SF₆, Ne, Ar and He. Developed chromatographic system can be used to dating young groundwaters, and the helium method allows for the determination of groundwater age in the range from Holocene to the last interglacial. The developed measurement system of argon and neon in water allows to determine recharge temperature and the amount of "excess air" in groundwater. During the work implementation authors took part in a research project organized by the Université Paris-Sud and Université Rennes, France: Gdat1 intercomparison exercice. This exercise aimed to sampling groundwater from boreholes from the area of Paris (along with 31 laboratories from 14 countries) and test, upon them, developed at IFJ PAN analytical methods measuring CFCs, SF₆ and noble gases in groundwater

Słowa kluczowe

PL

datowanie wód podziemnych; gazy szlachetne; znaczniki antropogeniczne; metoda chromatografii gazowej

EN

groundwater dating; noble gases; anthropogenic tracers; gas chromatographic method

• Wydawca: Państwowy Instytut Geologiczny - Państwowy Instytut Badawczy
• Czasopismo: Przegląd Geologiczny
• Rocznik: 2015
• Tom: Vol. 63, nr 10/2
• Strony: 967--971
• Opis fizyczny: Bibliogr. 15 poz., rys., tab., wykr.

Twórcy

autor

Najman J.

• Zakład Fizykochemii Ekosystemów, Instytut Fizyki Jądrowej im. Henryka Niewodniczańskiego Polskiej Akademii Nauk, ul. Radzikowskiego 152, 31-342 Kraków

autor

Kotowski T.

• Katedra Inżynierii Sanitarnej i Gospodarki Wodnej,Wydział Inżynierii Środowiska i Geodezji, Uniwersytet Rolniczy, al. Mickiewicza 24/28, 31-120 Kraków

autor

Bielewski J.

• Zakład Fizykochemii Ekosystemów, Instytut Fizyki Jądrowej im. Henryka Niewodniczańskiego Polskiej Akademii Nauk, ul. Radzikowskiego 152, 31-342 Kraków

autor

Śliwka I.

• Zakład Fizykochemii Ekosystemów, Instytut Fizyki Jądrowej im. Henryka Niewodniczańskiego Polskiej Akademii Nauk, ul. Radzikowskiego 152, 31-342 Kraków

Bibliografia

• 1. AESCHBACH-HERTIG W., PEETERS F., BEYERLE U. & KIPFER K. 1999 - Interpretation of dissolved atmospheric noble gases in natural waters. Water Resour. Res., 35: 2779-2792.
• 2. BIELEWSKI J. & ŚLIWKA I. 2014 - Variation of CFCs and SF6 con- centration in air of urban area, Krakow (Poland). Acta Phys. Pol. A, 125 (4): 895-897.
• 3. BUSENBERG E. & PLUMMER N. 2000 - Dating young groundwater with sulfur hexafluoride: Natural and anthropogenic sources of sulfur hexafluoride. Water Res., 36: 3011-3030.
• 4. COOK P.G. & SOLOMON D.K. 1997 - Recent advances in dating young groundwater: Chlorofluorocarbons, 3H/3He and 85Kr. J. Hydrol., 191: 245-265.
• 5. LABASQUE T., AQUILINA L., VERGNAUD V., HOCHREUTE- NER R., BARBECOT F. & CASILE G. 2014 - Inter-comparison exercises on dissolved gases for groundwater dating - (1) Goals of the exercise and site choice, validation of the sampling strategy, Applied Geochemistry. Appl. Geochem., 40: 119-125.
• 6. LASA J., MOCHALSKI P. & PUSZ J. 2004 - Evaluation of a pulse-discharge helium ionisation detektor for the determination of neon concentration by gas chromatography. J. Chromatogr. A, 1035: 261-264.
• 7. MAISS M.J., ILMBERGER J. & MUNNICH K.O. 1994 - Vertical mixing on Uberlingersee (Lake Constance) traced by SF6 and heat, Aquat. Sci., 56: 307-328.
• 8. MOCHALSKI P., ŚLIWKA I. & LASA J. 2007 - Simultaneous determination of Ne, Ar, SF6, CFC-11 and CFC-12 in groundwater by gas chromatography. Proceedings of the 4th Conference on Noble gases in hydrosphere and in Natural Gas reservoirs held. GFZ, Postdam.
• 9. NAJMAN J., MOCHALSKI P., BIELEWSKI J., GRABOWSKA-POLANOWSKA B. & ŚLIWKA I. 2012 - Metody analityczne dla określania odporności systemów hydrogeologicznych na wpływ zanieczyszczeń antropogenicznych, IFJ PAN Raport Nr 2054/Ch, www.ifj.edu.pl/publ/reports/2012/, Kraków.
• 10. NAJMAN J. & ŚLIWKA I. 2013 - Rozwój metody jednoczesnego pomiaru stężenia helu, argonu oraz neonu dla datowania wód podziemnych. Biul. Państw. Inst. Geol., 456: 419-424.
• 11. NAJMAN J., BIELEWSKI J. & ŚLIWKA I. 2013 - The analytical methods used in examining resistance of hydrogeological systems to anthropogenic pollution. European Geosciences Union General Assembly 2013, Vienna, Austria.
• 12. ŚLIWKA I., LASA J., ZUBER A., OPOKA M. & JACKOWICZ- -KORCZYNSKI M. 2004 - Headspace extraction method for simultaneous determination of SF6, CO3F, CQ2F2 and CO2FCOF2 in water. Chem. Anal., 49: 535.
• 13. ŚLIWKA I., LASA J., BIELEWSKI J., GROMBIK I., LIMANÓWKA D. & ROSIEK J. 2010 - Long-term measurements of CFCs and SF6 concentrations in air; Pol. J. Environ. Stud., 19: 811.
• 14. WARNER M.J. & WEISS R.F. 1985 - Solubilities of chlorofluorocar- bons 11 and 12 in water and seawater. Deep Sea Res., 32 (12): 1485-1497.
• 15. ZUBER A., CIĘŻKOWSKI W. & RÓŻAŃSKI K. 2007 - Metody znacznikowe w badaniach hydrogeologicznych - poradnik metodyczny. Of. Wyd. Politech. Wrocł., Wrocław.