Jak mierzyć postępy transformacji energetycznej?

• Autorzy: Kopeć Sławomir , Lach Łukasz

Warianty tytułu

EN

How to measure progress of energy transition?

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Celem artykułu jest przybliżenie koncepcji pomiaru postępu transformacji energetycznej z wykorzystaniem wskaźników kompozytowych. W pierwszej części pracy przedstawiono sposób konstrukcji i opisano własności dwóch popularnych kompozytowych wskaźników transformacji energetycznej publikowanych odpowiednio przez Światowe Forum Ekonomiczne (indeks ETI) i Światową Radę Energetyczną (indeks WETI). W drugiej części pracy przedstawiono autorską koncepcję wyznaczania zmodyfikowanego indeksu ETI (indeks METI) wykorzystującą zaawansowany aparat statystyczny zapewniający minimalizację wpływu uznaniowości w procesie konstrukcji wskaźnika kompozytowego. Proponowaną metodykę METI zastosowano do „przeliczenia” wyników indeksu ETI dla roku 2020. Uzyskane rezultaty znacznie różnią się od „oryginalnego” rankingu ETI, w szczególności co do pozycji Polski. W ostatniej części artykułu omówiono możliwe kierunki dalszych prac i zarysowano główne rekomendacje w zakresie możliwości stosowania zmodyfikowanych wskaźników kompozytowych do oceny postępu transformacji energetycznej w Polsce.

EN

The aim of this paper is to outline the concept of using composite indicators to evaluate the progress of energy transition. The first part of the study presents the construction and properties of two popular composite energy transition indicators published by the World Economic Forum (the ETI index) and the World Energy Council (the WETI index). The second part of the paper is aimed at presenting the novel methodology of determining a particular variant of modified ETI index – the METI index – that is based on advanced statistical tools which minimize the negative impact of arbitral setting of weights in the process of constructing the composite indicators. The new methodology was used to obtain the METI country ranking for the year 2000. In comparison to the original index, the METI2020 turned out to be significantly different, particularly with respect to the position of Poland. The last part of the study depicts possible directions of future research and outlines the main recommendations regarding the possibility of using the modified composite indicators to assess the progress of the energy transition in Poland.

Słowa kluczowe

PL

transformacja energetyczna; wspieranie procesów decyzyjnych; analiza wielokryterialna; analiza składowych głównych

EN

energy transition; supporting decision-making; multicriteria analysis; principal component analysis

• Wydawca: Wydawnictwa AGH
• Czasopismo: Energetyka Rozproszona
• Rocznik: 2021
• Tom: nr 5-6
• Strony: 133--148
• Opis fizyczny: Bibliogr. 8 poz., wykr.

Twórcy

autor

Kopeć Sławomir

• AGH Akademia Górniczo-Hutnicza Dział Współpracy z Administracją i Gospodarką

autor

Lach Łukasz

• AGH Akademia Górniczo-Hutnicza Wydział Zarządzania AGH

Bibliografia

• [1] European Commission (2014), Environmental Performance Index 2014 JRC Analysis and Recommendations, https://publications.jrc.ec.europa.eu/repository/handle/JRC89939 [dostęp: 06.06.2021].
• [2] European Commission (2020), Your 10-Step Pocket Guide to Composite Indicators & Scoreboards, https://knowledge4policy.ec.europa.eu/publication/your-10-step-pocket-guide-composite-indicators-scoreboards_en [dostęp: 06.06.2021].
• [3] Nicoletti G., Scarpetta S., Boylaud O. (2000), Summary indicators of product market regulation with an extension to employment protection legislation, OECD, “Economics department working papers” 226, ECO/WKP (99) 18.
• [4] OECD (2008), Handbook on constructing composite indicators: methodology and user guide, https://www.oecd.org/els/soc/handbookonconstructingcompositeindicatorsmethodologyanduserguide.htm [dostęp: 06.06.2021].
• [5] Singh H.V., Bocca R., Gomez P., Dahlke S., Bazilian M. et al. (2019), The energy transitions index: An analytic framework for understanding the evolving global energy system, “Energy Strategy Reviews” 26: 100382.
• [6] Šprajc P., Bjegović M., Vasić B. (2019), Energy security in decision making and governance – Methological analysis of energy trilemma index, “Renewable and Sustainable Energy Reviews” 114: 1093411.
• [7] Światowe Forum Ekonomiczne, https://www.weforum.org/ [dostęp: 06.06.2021].
• [8] Światowa Rada Energetyczna, https://www.worldenergy.org [dostęp: 06.06.2021].

Uwagi

Opracowanie rekordu ze środków MNiSW, umowa Nr 461252 w ramach programu "Społeczna odpowiedzialność nauki" - moduł: Popularyzacja nauki i promocja sportu (2021).