Neonikotynoidy starej i nowej generacji - większe plony vs. zagrożenia środowiskowe

• Autorzy: Haliński Łukasz , Łukaszewicz Paulina

Warianty tytułu

EN

Old and new generation neonicotinoids - higher yields vs. environmental hazards

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Neonikotynoidy to niedawno wprowadzona na rynek, a już najpowszechniej stosowana we współczesnym rolnictwie, grupa insektycydów. W artykule opisane są właściwości tych związków, ich skrajnie wysoka toksyczność dla owadów zapylających oraz wybranych bezkręgowców wodnych, a także już odkryte negatywne efekty w środowisku, wywołane przez ich obecność. Krótko omówione zostały także aspekty prawne stosowania neonikotynoidów w Unii Europejskiej, a także perspektywy ich użycia w przyszłości.

EN

Neonicotinoids have been introduced to the market quite recently, but they are already the most widespread insecticides used worldwide. In the article we describe their properties and very high toxicity towards pollinating insects and certain groups of aquatic invertebrates as well as already discovered negative impact on the environment. A short description of some legal aspects of neonicotinoids use in European Union is also presented, together with the prospects of their use in the future.

Słowa kluczowe

PL

insektycydy; neonikotynoidy; toksyczność; owady zapylające; bezkręgowce wodne

EN

insecticides; neonicotinoids; toxicity; pollinating insects; aquatic invertebrates

• Wydawca: ELAMED Media Group
• Czasopismo: Laboratorium - Przegląd Ogólnopolski
• Rocznik: 2023
• Tom: nr 1
• Strony: 40--45
• Opis fizyczny: Bibliogr. 22 poz., rys., tab.

Twórcy

autor

Haliński Łukasz

• Katedra Analizy Środowiska, Wydział Chemii, Uniwersytet Gdański

autor

Łukaszewicz Paulina

• Katedra Analizy Środowiska, Wydział Chemii, Uniwersytet Gdański

Bibliografia

• 1. Klingelhöfer D., Braun M., Brügmann D., Groneberg D.A.: Neonicotinoids: A critical assessment of the global research landscape of the most extensively used insecticide. „Environmental Research”, 2022, 213, 113727.
• 2. Sparks T.C., Nauen R.: IRAC: Mode of action classification and insecticide resistance management. „Pesticide Biochemistry and Physiology”, 2015, 121, 122-128.
• 3. Naumann T., Bento C.P.M., Wittmann A., Gandrass J., Tang J., Zhen X., Liu L., Ebinghaus R.: Occurrence and ecological risk assessment of neonicotinoids and related insecticides in the Bohai Sea and its surrounding rivers, China. „Water Research”, 2022, 209, 117912.
• 4. Bonmatin J., Giorio C., Girolami V., Goulson D., Kreutzweiser D.P., Krupke C., Liess M., Long E., Marzaro M., Mitchell E.A.D., Noome D.A., Simon-Delso N., Tapparo A.: Environmental fate and exposure; neonicotinoids and fipronil. „Environmental Science and Pollution Research”, 2015, 22, 35-67.
• 5. Blacquière T., Smagghe G., Van Gestel C.A.M., Mommaerts V.: Neonicotinoids in bees: A review on concentrations, side-effects and risk assessment. „Ecotoxicology”, 2012, 21, 973-992.
• 6. Chamberlain K., Evans A.A., Bromilow R.H.: 1-Octanol/water partition coefficient (Kow) and pK a for ionisable pesticides measured by apH-metric method. „Pesticide Science”, 1996, 47, 265-271.
• 7. Cheng Y., Bu Y., Tan L., Wu W., Li J., Zhou J., Zhai A., Shan Z.: A semi-field study to evaluate effects of sulfoxaflor on honey bee (Apis mellifera). „Bulletin of Insectology”, 2018, 71, 225-233.
• 8. Decourtye A., Devillers J.: Ecotoxicity of neonicotinoid insecticides to bees. W: Thany S.H. (ed) Insect nicotinic acetylcholine receptors. „Advances in Experimental Medicine and Biology”, 2010, 683, 85-95.
• 9. Łukaszewicz P., Stepnowski P., Haliński Ł.P.: The first fully optimized and validated SPE-LC-MS/MS method for determination of the new-generation neonicotinoids in surface water samples. „Chemosphere”, 2023, 310, 136868.
• 10. Ma C., Liu X., Wu X., Dong F., Xu J., Zheng Y.: Kinetics, mechanisms and toxicity of the degradation of imidaclothiz in soil and water. „Journal of Hazardous Materials”, 2021, 403, 124033.
• 11. Morrissey C.A., Mineau P., Devries J.H., Sanchez-Bayo F., Liess M., Cavallaro M.C., Liber K.: Neonicotinoid contamination of global surface waters and associated risk to aquatic invertebrates : A review. „Environment International”, 2015, 74, 291-303.
• 12. Nauen R., Jeschke P., Velten R., Beck M.E., Ebbinghaus-Kintscher U., Thielert W., Wölfel K., Haas M., Kunz K., Raupach G.: Flupyradifurone: a brief profile of a new butenolide insecticide. „Pest Management Science”, 2015, 71, 850-862.
• 13. Uneme H., Konobe M., Akayama A., Yokota T., Mizuta K.: Discovery and development of a novel insecticide „clothianidin”. „Sumitomo Kagaku”, 2006, 1-15.
• 14. Wu-Smart J., Spivak M.: Sub-lethal effects of dietary neonicotinoid insecticide exposure on honey bee queen fecundity and colony development. „Scientific Reports”, 2016, 6, 32108.
• 15. Azpiazu C., Bosch J., Bortolotti L., Medrzycki P., Teper D., Molowny-Horas R., Sgolastra F.: Toxicity of the insecticide sulfoxaflor alone and in combination with the fungicide fluxapyroxad in three bee species. „Scientific Reports”, 2021, 11, 6821.
• 16. Sánchez-Bayo F., Goka K., Hayasaka D.: Contamination of the aquatic environment with neonicotinoids and its implication for ecosystems. „Frontiers in Environmental Science”, 2016, 4, 1-14.
• 17. Dimitri V.P., Yao K.S., Li D., Lei H.J., Van den Brink P.J., Ying G.G.: Imidacloprid treatments induces cyanobacteria blooms in freshwater communities under sub-tropical conditions. „Aquatic Toxicology”, 2021, 240, 105992.
• 18. Yamamuro M., Komuro T., Kamiya H., Kato T., Hasegawa H., Kameda Y.: Neonicotinoids disrupt aquatic food webs and decrease fishery yields. „Science”, 2019, 366, 620-623.
• 19. Gauthier J.R., Mabury S.A.: The sulfoximine insecticide sulfoxaflor and its photodegradate demonstrate acute toxicity to the nontarget invertebrate species Daphnia magna. „Environmental Toxicology and Chemistry”, 2021, 40, 2156-2164.
• 20. Yang Y., Ran L., Pan T., Yuan F., Hu D., Lu P.: Degradation of sulfoxaflor in water and soil: kinetics, degradation pathways, transformation product identification, and toxicity. „Journal of Agricultural and Food Chemistry”, 2022, 70, 3400-3408.
• 21. Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1107/2009; https://eur-lex.europa.eu/legal-content/EN/TXT/?uri=CELEX%3A02009R1107-20221121
• 22. https://ec.europa.eu/food/plant/pesticides/eu-pesticides-database/ppp/screen/home

Uwagi

PL

Opracowanie rekordu ze środków MNiSW, umowa nr SONP/SP/546092/2022 w ramach programu "Społeczna odpowiedzialność nauki" - moduł: Popularyzacja nauki i promocja sportu (2024).