Przemyśl. Miasto Twierdza oraz Twierdza Przemyśl. Razem czy osobno na drodze do pomnika historii

• Autorzy: Nestorow Rafał

Identyfikatory

DOI

10.35784/odk.7

Warianty tytułu

EN

City fortress and Przemyśl fortress. Together or apart on the way to becoming a monument of history

• Języki publikacji: PL EN

Abstrakty

PL

W artykule poruszone zostały zagadnienia dotyczące wyboru i trudnej selekcji obiektów zabytkowych z terenu miasta Przemyśla, jakie zostały wybrane do wpisu na listę Pomników Historii RP. Z uwagi na czynniki geograficzno-historyczne zdecydowano się główny akcent położyć na wartość militarną miasta. We wniosku na listę pomników historii RPoprócz starego miasta w obrębie pozostałości murów miejskich listę obiektów poszerzono o inkastelowane klasztory karmelitów, reformatów i benedyktynek na Zasaniu, których umocnienia wspierały obronność miasta. Wybrano również znajdujące się na terenie miasta obiekty zaplecza koszarowego Twierdzy. Wszystkie te elementy złożyły się na bardzo rozległy, rozlokowany „wyspowo” na terenie miasta i gmin sąsiednich obszar o zróżnicowanym stopniu zachowania substancji zabytkowej. W referacie poruszono problem rozległości wpisu na listę Pomników Historii RP, wartości krajobrazowe i historyczno-artystyczne miasta, problem ochrony i podniesienia wartości turystycznej, a także postawiono pytanie o dalsze perspektywy rozwoju miasta i Twierdzy.

EN

The article discusses issues concerning the choice and difficult selection of historic buildings from the area of the city of Przemyśl, which were put forward for inclusion in the list of Monuments of History. Due to geographical and historical factors, it was decided to place the main emphasis on the military value of the city. In the application for the list of monuments of history, apart from the old town within the remnants of the city walls, the list of objects was extended to include castellated Carmelite, Franciscan (FPOs) and Benedictine monasteries, in Zasanie, whose fortifications supported the defense of the city. The buildings of the barracks of the Fortress were also selected. All these elements made up a very large area, “insularly” scattered around the city and neighboring communes, with a varying degree of preservation of the historical substance. The text discusses the problem of the extent of the entry on the list of Historical Monuments, landscape, historical and artistic values of the city, the issues of protection and increasing the tourist value, and also poses a question about further prospects for the development of the city and the Fortress.

Słowa kluczowe

PL

Przemyśl; Twierdza Przemyśl; fortyfikacje

EN

Przemyśl; Przemyśl fortress; fortifications

• Wydawca: Polski Komitet Narodowy Międzynarodowej Rady Ochrony Zabytków ICOMOS ; Wydawnictwo Politechniki Lubelskiej
• Czasopismo: Ochrona Dziedzictwa Kulturowego
• Rocznik: 2019
• Tom: Nr 7
• Strony: 135--147
• Opis fizyczny: Bibliogr. 22 poz., rys., fot.

Twórcy

autor

Nestorow Rafał

• Instytut Sztuki PAN Poland

Bibliografia

• 1. Drążkowska A., (2014). XVIII-wieczna kultura funeralna. Wystawa w przemyskiej archikatedrze, „Renowacje i Zabytki”, nr 2 (50), s. 65-67.
• 2. Frazik J.T., (2004). Mury obronne Przemyśla w XVI i XVII wieku, [w:] red. M. Dłutek, J. Kowalczyk. Sztuka Przemyśla i Ziemi Przemyskiej, Przemyśl-Warszawa, s. 19-30.
• 3. Idzikowski T., (2014). Twierdza Przemyśl. Powstanie-Rozwój-Technologie, Krosno.
• 4. Jurjewicz H., (2014). Przemyśl-dworzec kolejowy. Prace remontowo konserwatorskie 2009-2011. Renowacje i Zabytki, nr 2 (50), s. 101-107.
• 5. Katalog zabytków sztuki w Polsce (2014). red. nacz. M. Kałamajska-Saeed. Seria nowa, Miasto Przemyśl, cz. 1: Zespoły sakralne, red. J. Sito, oprac. P. Krasny, J. Sito, Warszawa.
• 6. Kot B., (2014). Mury miejskie Przemyśla, Renowacje i Zabytki, nr 2 (50), s. 78-81.
• 7. Kot B., (2018). I etap projektu pn. „Zagospodarowanie zespołu zabytkowego Twierdzy Przemyśl w celu udostępnienia dla turystyki kulturowej”, ścieżką do nobilitacji zabytku jako pomnika historii RP”, [w:] Dawne fortyfikacje dla turystyki, rekreacji i kultury, red. L. Narębski, Toruń, s. 73-82.
• 8. Piekarz T., (2014). Panorama Przemyśla, Renowacje i Zabytki, nr 2 (50), s. 36-43.
• 9. Polaczek J., (2014). Zamek zwany kazimierzowskim w Przemyślu, Przemyśl.
• 10. Stojak G., (2014). Podziemny Przemyśl. Podziemna Trasa Turystyczna, Renowacje i Zabytki, nr 2 (50), s. 82-83.
• 11. Stojak G., (2017). Podziemia bazyliki archikatedralnej w Przemyślu i ich rewitalizacja w latach 2009-2015, Rzeszów.
• 12. Szmygin B., (2013). Światowe dziedzictwo UNESCO z perspektywy 40 lat, „Ochrona Zabytków”, nr 4, s. 169-179.
• 13. Szmygin B., (2016). Światowe Dziedzictwo Kultury UNESCO - charakterystyka, metodologia, zarządzanie, Warszawa Lublin.
• 14. Środulska-Wielgus J., Wielgus K., (2014). Twierdza Przemyśl. Warowny krajobraz turystyczny. Renowacje i Zabytki, nr 2 (50), s. 114-123.
• 15. Wielgus K., Środulska-Wielgus J., (2018). Wyjątkowe i uniwersalne wartości dawnych krajobrazów warownych, „ Teka Komisji Urbanistyki i Architektury PAN, Oddział w Krakowie”, T. XLVI, s. 431-477.
• 16. Zając I., (2001). Cmentarze wojenne z okresu I wojny światowej, Przemyśl.
• 17. Zając I., (2004). Aleje pamięci. Przemyskie cmentarze, Przemyśl.
• 18. https://przemysl.pl/53836/odbyla-sie-konferencja-w-ramach-kampanii-krajobraz-mojego-miasta.html.
• 19. https://przemysl.pl/52541/mamy-pieniadze-na-podziemna-trase-turystyczna.html.
• 20. http://www.fortytwierdzyprzemysl.pl.
• 21. http://www.fortytwierdzyprzemysl.pl/index.php/projekty/196-zagospodarowanie-zespolu-zabytkowego-twierdzy-przemysl-w-celu-udostepnienia-dla-turystyki-kulturowej-etap-i.
• 22. https://przemysl.pl/46346/twierdza-przemysl-na-liscie-unesco.html.