Transformacja tożsamości miejsca jako efektinterwencji artystycznych w przestrzeni publicznej

• Autorzy: Rembeza M.

Warianty tytułu

EN

Transformation of a Place Identity as an Effect of Artistic Interventions in Public Space

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Z pojęciem miasta łączy się nieodłącznie pojecie rewitalizacji, która w obecnym czasie staje się szansą na jego rozwój. Z tego powodu współczesne miasta poszukują wciąż nowych i skutecznych narzędzi rewitalizacji dzielnic zdegradowanych. Jednym z takich narzędzi jest sztuka, która traktowana jest również, jako czynnik kształtujący nową tożsamość przestrzeni, a w wielu przypadkach przybiera formę kreatywnego tworzenia miejsca. W trakcie tych procesów sztuka może zostać wykorzystana jako narzędzie rewitalizacji rozpoczynające, stymulujące i podtrzymujące procesy zmian na obszarach kryzysowych.Działania artystyczne w projektach rewitalizacji przynoszą nową perspektywę (nie tylko estetyczną) pobudzając zaangażowanie społeczne, wpływając na witalność miejsca. Według Markusen kreatywne tworzenie miejsca (creative placemaking) to zastosowanie sztuki i kultury przez różnorodnych partnerów, by w sposób strategiczny kształtować przestrzenny i społeczny charakter miejsca w celu pobudzenia gospodarczego, wspierania stałej zmiany społecznej oraz poprawy środowiska zbudowanego [Markusen, Gadwa 2010]. Obecnie na świecie powstaje wiele dobrych projektów rewitalizacyjnych z udziałem sztuki, takich jak: w Filadelfi i (Mural Arts Program Filadelfi a), Bostonie (Public Art on Greenway), ale również w Kopenhadze (projekt Superkilen), Folkstone (Other People’s Photographs), Bilbao. Również powszechnie znane przykłady dzielnic artystycznych (South Houston – Soho w Nowym Yorku, Marais w Paryżu, El Raval w Barcelonie i inne) świadczą o tym, jak duże znaczenie może odegrać nasycenie sztuką zdegradowanej przestrzeni miejskiej. Dzielnice te przyciągają bohemę artystyczną, marszandów sztuki, architektów, designerów. Zdegradowana zabudowa, po przekształceniu jej np. w pracownie artystów, mansardy, galerie czy muzea nabiera nowej wartości i znaczenia [Rembeza 2007]. Również w Polsce, możemy odnaleźć przykłady rewitalizacji przez sztukę, gdzie stanowi ona koło zamachowe całego procesu (Galeria Zewnętrzna w Gdańsku, Centrum Nauki i Sztuki Stara Kopalnia w Wałbrzychu i inne). Sztuka i strategie artystyczne w procesach rewitalizacji wprowadzają nową perspektywę związaną z partycypacją społeczną oraz wpływają na tzw. żywotność przestrzeni. Kreatywne tworzenie miejsca łączy się z rewitalizacją przez twórcze inicjatywy, które animują miejsca i są iskrą potencjalnego rozwoju gospodarczego.

EN

The subject of a paper is connected with art in public space as an element of shaping identity of a place. This issue is related to finding out new and effective urban regeneration’s tools, rebuilding the identity of degraded areas by art. In the article, the idea of an American “creative placemaking” is presented and compared with polish urban regeneration case study. The specific issues discussed in the article are: the role of creative placemaking in shaping urban environment and selected revitalization’s projects of public spaces with the participation of art such as Project Raw Houses in Huston, Texas and the art project Galeria Zewnętrzna in Dolne Miasto, Gdańsk. The research attempts to answer the question whether art really has an impact on shaping the identity of a place and if contemporary artistic activities (in particular “site specific” art) are effective tools for revitalization in polish conditions.

Słowa kluczowe

PL

sztuka; rewitalizacja miast; przestrzeń publiczna; narzędzia

EN

art as an urban regeneration tool; public space; urban regeneration

• Wydawca: Komitet Przestrzennego Zagospodarowania Kraju PAN ; Towarzystwo Urbanistów Polskich
• Czasopismo: Biuletyn Komitetu Przestrzennego Zagospodarowania Kraju PAN
• Rocznik: 2016
• Tom: No 264
• Strony: 326--333
• Opis fizyczny: Bibliogr. 19 poz.

Twórcy

autor

Rembeza M.

• Politechnika Gdańska

Bibliografia

• 1. About Project Row Houses, [http://projectrowhouses.org/about/].
• 2. Art Place America, [http://www.artplaceamerica.org/about/introduction].
• 3. Dymnicka M., 2010, Sztuka w przestrzeni publicznej miasta – konfrontacja czy dopełnienie?
• 4. Dziamski G., 2010, Artystyczne interwencje w przestrzeń miejską, [w:] Miasto w sztuce – sztuka miasta, E. Rewers (red.), Kraków, s. 285-306.
• 5. Jordan C., 2013, The Evolution of Social Sculpture in the United States: Joseph Beuys and the Work of Suzanne Lacy and Rick Low. Public Art Dialogue, Routledge.
• 6. Kester G., 2011, The One and the Many: Contemporary Collaborative Art in a Global Context. Duke University Press, USA.
• 7. Korbal W., 2010, Rewitalizacja Dolnego Miasta w oczach mieszkańców.[www.kultura.trojmiasto.pl].
• 8. Krajewski M., 2005, Co to jest sztuka publiczna? Kultura i Społeczeństwo, nr 1.
• 9. Kwon M., 1997, For Hamburg: Public Art and Urban Identities. [http://www.artomma.org].
• 10. Kwon M., 2002, One Place After Another: Site Specific Art and Locational Identity. Cambridge, MA, MIT Press.
• 11. Lacy L., 1995, Cultural Pilgrimages and Methaphoric Journey, [w:] Mapping the Terrain. New Genre Public Art, L. Lacy (red.). Seattle.
• 12. Markusen A., Gadwa A., 2010, Creative Placemaking, Executive Summary. Washington, DC.
• 13. Rembeza M., 2007, Rewitalizacja zdegradowanych, centralnych obszarów mieszkaniowych w aspekcie ekonomizacji kultury. Czasopismo Techniczne Politechniki Krakowskiej, z. 3-A, Kraków.
• 14. Rembeza M., 2012, Looking for New Ideas of Public Space. Public Space Projects in Gdańsk Reinforced by Art Activities. Real Corp, Austria.
• 15. Rembeza M., 2016, Shaping Places through Art. The Role of Creative Placemaking in Philadelphia. Vienna.
• 16. Rewers E. (red.), 2010, Miasto w sztuce – sztuka miasta, Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych UNIVERSITAS, Kraków.
• 17. Row House Community Development Corporation — About CDC, [http://www.rowhousecdc.org/About.html].
• 18. Taborska H., 2006, Miejsce współczesnej sztuki publicznej:pojęcia i przykłady, [w:] Działania artystyczne w przestrzeni publicznej. Aspekty estetyczne i społeczne, K. Grabowicz (red.). Przekł. S. Howard-Pociecha et al., CSW „Łaźnia”, Gdańsk, s. 76.
• 19. Zuziak Z., 2006, Kryteria oceny projektów rewitalizacji wspieranych z EFRR, [w:] Skutki przestrzenne przebudowy miast i regionów z udziałem środków unijnych – wnioski do planowania i zarządzania przestrzeni, E. Węcławowicz- -Bilska (red.). Czasopismo Techniczne „Architektura”, z. 12-A, Kraków, s. 90.