The impact of supply chain disruptions on the opportunity cost of road transport companies in Poland. A case study

• Autorzy: Gądek-Hawlena Teresa , Heliosz Patryk

Identyfikatory

DOI

10.37055/slw/176020

Warianty tytułu

PL

Wpływ zakłóceń łańcucha dostaw na koszty alternatywne drogowych przedsiębiorstw transportowych w Polsce. Studium przypadku

• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

The mission of many companies around the world is to strive for continuous development of their operations, thus increasing their own operability and profits generated. The ways to do this are at least several - from increasing the scope of the company’s operations to looking for weak links inside the company, thus optimizing the costs incurred. It so happens, however, that it is not internal conditions that influence the way a business entity is shaped, but external influences over which one does not always have control. It then remains to adjust to the new reality and, as far as possible, reduce its negative impact. Emerging threats in the socioeconomic space, in recent years, caused by the COVID pandemic or the war in Ukraine, among others, have contributed to an area in which research should be undertaken. The purpose of the study was to analyze the disruptions created inside supply chains and their impact on the transport company. In the described research, the research questions were formulated as follows: How do disruptions in supply chains affect the opportunity costs of transportation companies and how can they be minimized? A research assumption was made that disruptions in supply chains affect the opportunity costs of transportation companies. These disruptions limit opportunities to expand economic activity. The problem discussed referred to the issue of opportunity cost - in particular, the cost of lost opportunities and benefits, in order to then propose changes and actions to reduce the adverse effects from external influences. Based on the research, it can be concluded that disruptions in supply chains affect the opportunity cost of companies (1). Identifying and analyzing disruptions Identifying disruptions and analyzing allows you to identify several options for minimizing opportunity costs (2). Considering the disruptions in supply chains under the influence of the global crises among the most significant affecting the studied entity were: disruptions related to the timeliness of deliveries, the inability to hire new drivers and the possibility of acquiring another set of vehicles (3). These disruptions prevented the surveyed entity from expanding its operations and thus affected its opportunity costs.

PL

Misją wielu przedsiębiorstw na całym świecie jest dążenie do stałego rozwoju swojej działalności, a co za tym idzie zwiększania własnej operacyjności i generowanych zysków. Sposobów, aby tego dokonać jest co najmniej kilka – od zwiększenia zakresu działania przedsiębiorstwa po wyszukanie słabych ogniw wewnątrz firmy, optymalizując w ten sposób ponoszone koszty. Zdarza się jednak tak, że to nie wewnętrzne uwarunkowania wpływają na sposób kształtowania podmiotu gospodarczego, a zewnętrzne wpływy, nad którymi nie zawsze ma się kontrolę. Pozostaje wtedy dopasować się do nowej rzeczywistości i w miarę możliwości obniżać jej negatywne oddziaływanie. Powstałe zagrożenia w przestrzeni społeczno-gospodarczej, w ostatnich latach, spowodowane między innymi pandemią COVID czy wojną na Ukrainie przyczyniły się do powstania obszaru w którym należy podjąć badania. Celem opracowania była analiza zakłóceń powstałych wewnątrz łańcuchów dostaw i ich wpływu na przedsiębiorstwo transportowe. W opisywanym badaniu pytania badawcze sformułowano następująco: w jaki sposób zakłócenia w łańcuchach dostaw wpływają na koszty alternatywne przedsiębiorstw transportowych i w jaki sposób można je minimalizować? Przyjęto hipotezę badawczą, iż zakłócenia w łańcuchach dostaw mają wpływ na koszty alternatywne przedsiębiorstw transportowych. Zakłócenia te ograniczają możliwości poszerzenia aktywności gospodarczej. Omawiany problem odnosił się do kwestii kosztu alternatywnego – w szczególności kosztu utraconych możliwości i korzyści, aby następnie zaproponować zmiany oraz działania, które pozwolą na obniżenie niekorzystnych skutków z zewnętrznych wpływów. Na podstawie przeprowadzonych badań można stwierdzić, że zakłócenia w łańcuchach dostaw wpływają na koszty alternatywne przedsiębiorstw (1). Identyfikacja i przeanalizowanie zakłóceń umożliwia wskazanie kilku opcji minimalizowania kosztów utraconych możliwości (2). Biorąc pod uwagę zakłócenia w łańcuchach dostaw pod wpływem światowych kryzysów, do najistotniejszych oddziałujących na badany podmiot zaliczamy: zakłócenia związane z terminowością dostaw, brakiem możliwości zatrudnienia nowych kierowców oraz możliwością nabycia kolejnego zestawu pojazdów (3). Zakłócenia te uniemożliwiły badanemu podmiotowi poszerzenie prowadzonej działalności, a tym samym wpłynęły na jego koszty utraconych możliwości.

Słowa kluczowe

EN

disruption; opportunity cost; supply chains; crisis; case study

PL

zakłócenia; koszty alternatywne; łańcuchy dostaw; kryzys; studium przypadku

• Wydawca: Wojskowa Akademia Techniczna im. Jarosława Dąbrowskiego
• Czasopismo: Systemy Logistyczne Wojsk
• Rocznik: 2023
• Tom: Vol. 58, no. 1
• Strony: 181--196
• Opis fizyczny: Bibliogr. 30 poz., tab.

Twórcy

autor

Gądek-Hawlena Teresa

• Department of Logistics, Warsaw University of Life Sciences, Poland

• https://orcid.org/0000-0003-4350-1246

autor

Heliosz Patryk

• Department of Transport, University of Economics in Katowice, Poland

• https://orcid.org/0000-0002-1107-203X

Bibliografia

• [1] Alizadeh, P., 2012. The role of forecasting parameters in reducing bullwhip effect, Advances in Production Engineering & Management 7(4), 4, 177-186.
• [2] Bodanko, A., 2013. Czy teoria chaosu będzie wykorzystana w pedagogice?, Nauczyciel i Szkoła, 1, 43 – 54.
• [3] businessinsider.com.pl, 2021. Wielka Brytania otworzy granicę dla kierowców. Powodem dramatyczny brak rąk do pracy [online]. Available at: businessinsider.com.pl [Accessed: 5 March 2023].
• [4] Dziuba, S., Cierniak-Emerych, A., 2018. System sugestii i możliwości jego stosowania w kształtowaniu warunków pracy, Wrocław: Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu.
• [5] Fikus, J., Skórnóg, D., 2023. Wpływ globalnych kryzysów na zakłócenia w łańcuchach dostaw, Management and Quality – Zarządzanie i Jakość, 4(4), 92 – 108.
• [6] Folfas, P., 2016. Efekt Forrestera w międzynarodowym handlu dobrami finalnymi i dobrami pośrednimi, Optimum. Studia Ekonomiczne nr 6 (84), 13 – 24, DOI:10.15290/ose.2016.06.84.02.
• [7] Giz, M., 2022. Koniec mariażu Mercedesa z Kamazem, [online]. Koniec mariażu Mercedesa z Kamazem Available at: rp.pl [Accessed: 5 March 2023].
• [8] Grzybowska, K., Łopatowska, J., 2013. Zarządzanie operacyjne w łańcuchu dostaw, Gdańsk:Wydawnictwo Politechniki Gdańskiej.
• [9] Hakanen, T., Helander, N., Valkokari, K., 2016. Servitization in global business-to-business distribution: The central activities of manufacturers, Industrial Marketing Management, 63, 167 – 178.
• [10] Houlihan, J.B., 1987. International supply chain management. International Journal of Physical Distribution and Materials Management, 17, 2, 51-66.
• [11] Karczmarz, G., 2022. Twoje auto bez części jest gotowe do odbioru. Bierzesz, czy czekasz kolejne pół roku? [online]. Available at: spidersweb.pl [Accessed: 2 February 2023].
• [12] Kocencka, S. Stajniak, M., Szopik-Depczyńska, K., 2016. Wybrane uwarunkowania częstości występowania zakłóceń w łańcuchu dostaw, Autobusy, 6, 1386 – 1393.
• [13] Koncecka, S., 2015. Determinanty ryzyka zakłóceń w łańcuchu dostaw, Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, 382, 66 – 79.
• [14] Konecka, S., Stajniak, M., Szopik-Depczyńska, K., 2017. Wpływ VMI na ryzyko zakłóceń w łańcuchu dostaw, Studia i Materiały Wydziału Prawa, Administracji i Zarządzania Uniwersytetu Jana Kochanowskiego w Kielcach, 21 (4, t. 1), 145 - 154.
• [15] Lent, B., 2016. Ekonomia bezpieczeństwa jednostki: wkład straży granicznej i służby celnej, Konferencja: Militarne i pozamilitarne aspekty współczesnego bezpieczeństwa międzynarodowego. Wybrane problemy. Katowice, Polska. [online], B3-3EkonomiabezpieczenstwaV01.pdf.
• [16] Łupicka, A., Konecka, S., 2022. Ryzyko zakłóceń w łańcuchach dostaw w dobie kryzysów gospodarczych i pandemii COVID-19. W: S. Konecka i A. Łupicka (red.), Logistyka gospodarki światowej, Poznań: Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego w Poznaniu, 44 – 59, https://doi.org/10.18559/978-83-8211-106-4/3.
• [17] Maternowska, M., 2021. Zmiany w łańcuchach dostaw spowodowane pandemią : wybrane zagadnienia. W: N. Iwaszczuk (red.), Wyzwania gospodarcze w czasie pandemii. Wydawnictwa AGH, Kraków, 25–31.
• [18] Matusek, M., 2017. Łańcuch dostaw zintegrowanych rozwiązań produktowo-usługowych – studium przypadku, Zeszyty Naukowe Politechniki Śląskiej Seria: Organizacja i Zarządzanie z. 101, 1974, 325 – 338.
• [19] Miłosz, M., Miłosz, E., 2014. Negatywne efekty w łańcuchach logistycznych – modele i przykłady, Logistyka, 3, 4400 – 4006.
• [20] Money.pl. 2021. W Polsce brakuje zawodowych kierowców. ‹To niedoceniana profesja [online]. Available at: Praca. W Polsce brakuje 120 tys. kierowców zawodowych. Jakie zarobki? (businessinsider.com.pl) [Accessed: 5 March 2023].
• [21] Mroczko, F., 2016. Logistyka, Wałbrzych: Prace Naukowe Wyższej Szkoły Zarządzania i Przedsiębiorczości, Wałbrzych.
• [22] Okurowski ,T., 2021. Chaos z dostawami aut. Wciąż brakuje komponentów, [online], Chaos z dostawami aut. Wciąż brakuje komponentów [auto-swiat.pl], [Accessed: 2 February 2023].
• [23] Pakulniewicz, M., 2021.Przewoźnicy muszą uzbroić się w cierpliwość. Na nowe ciężarówki czeka się bardzo długo [online]. Available at:https://trans.info/pl/dostawy-ciezarowek-moga-sie-opoznic-nawet-o-blisko-rok-237715 [Accessed: 2 February 2023].
• [24] Przybylski, R., 2021. Wynagrodzenia rosną, a o kierowców i tak coraz trudniej [online]. Available at: Wynagrodzenia rosną, a o kierowców i tak coraz trudniej - rp.pl [Accessed: 5 March 2023].
• [25] Shukla, V., Naim, M.M., Yaseen, E.A., 2009. ‚Bullwhip’ and ‚backlash’ in supply pipelines. International Journal of Production Research,. 47, 23, 6477-6497.
• [26] Wieteska, G., 2011. Zarządzanie ryzykiem w łańcuchu dostaw na rynku B2B, Warszawa: Difin,
• [27] List of transport orders.. 2018 (unpublished materials).
• [28] List of transport orders.. 2020 (unpublished materials).
• [29] List of transport orders.. 2021 (unpublished materials).
• [30] Yin R., 2018. Case study research and applications: Design and methods. London: SAGE.

Uwagi

Opracowanie rekordu ze środków MNiSW, umowa nr SONP/SP/546092/2022 w ramach programu "Społeczna odpowiedzialność nauki" - moduł: Popularyzacja nauki i promocja sportu (2024).