Wyznaczenie czasu opóźnienia odpływu bezpośredniego w zlewni Potoku Służewieckiego na podstawie danych pomiarowych

• Autorzy: Sikorska A. , Banasik K.

Warianty tytułu

EN

Estimation of the lag time of direct runoff in a small urban catchment of Służew Creek based on the measured data

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Celem pracy było wyznaczenie czasu opóźnienia odpływu i parametrów modelu Nasha w zlewni Potoku Służewieckiego po profil Staw Berensewicza na podstawie danych opad-odpływ zarejestrowanych w zlewni. Analizę przeprowadzono na podstawie danych pomiarowych z półrocza letniego 2007 roku dla dwóch metod rozdziału opadu całkowitego, tj. dla metody CN-SCS oraz metody funkcji wykładniczej. Do analizy wybrano te zdarzenia, dla których maksymalny stan wody przekroczył 75cm (Qmax=1m3 s-1). W półroczu letnim 2007 zaobserwowano 15 zdarzeń spełniających to kryterium. Do transformacji opadu efektywnego w odpływ bezpośredni zastosowany został chwilowy hydrogram jednostkowy wg modelu Nasha. Model ten porównuje zjawiska hydrologiczne zachodzące na terenie zlewni rzecznej do działania systemu złożonego z kaskady N zbiorników liniowych o czasie retencji k. W wyniku przeprowadzonej stwierdzono, iż dla 2 zastosowanych metod rozdziału opadu efektywnego uzyskano różne wartości czasu opóźnienia odpływu, co jest związane z położeniem środka ciężkości hietogramu opadu efektywnego w obu metodach. Ponadto dla metody CN-SCS uzyskano większą wartość czasu opóźnienia odpływu (3,77h) niż dla metody funkcji wykładniczej (3,37h). Problematyka przedstawiona w pracy podjęta została przez pierwszego współautora w magisterskiej pracy dyplomowej pt. „Analiza przepływów wezbraniowych w zlewni rzecznej Potoku Służewieckiego w profilu Staw Berensewicza” na kierunku ochrona środowiska (Sikorska 2008).

EN

The main goal of this article was estimation of the lag time of direct runoff in Sluzew Creek catchment, located in Warsaw (Poland). To calculations there were used measured data of rainfall (Okecie rain gauging station) and data of direct runoff at the Berensewicz Pond water gauge. The IUH based on the Nash model, in which catchment is shown as a cascade of N linear reservoirs with retention parameter k of each reservoir, was used to transform effective rainfall into direct runoff. Effective rainfall of each recorded event was estimated with two methods: exponential formula and CN-SCS method. Analysis was conducted for one hydrological year (2007), for events with water level higher than 0.75 m, which corresponds with discharge about 1 cubic meter per second. As a result of this analysis, there was stated, that two estimation methods gave different output and estimated mean lag time of direct runoff for CN-SCS method (3.77h) was longer than for the exponential formula (3.37h). This case study was the part of the first author’s master thesis, written at the Department of Water Engineering and Environmental Restoration (Warsaw University of Life Sciences - SGGW), entitled: “Analysis of flood discharges in the Sluzew Creek catchment at the water gauge of Berensewicz Pond”.

Słowa kluczowe

PL

opad-odpływ; model Nasha; zlewnia zurbanizowana

EN

rainfall-runoff; Nash model; urban catchment

• Wydawca: Wydawnictwo Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie
• Czasopismo: Przegląd Naukowy Inżynieria i Kształtowanie Środowiska
• Rocznik: 2008
• Tom: Vol. 17, No. 4
• Strony: 19--29
• Opis fizyczny: Bibliogr. 14 poz., rys., tab.

Twórcy

autor

Sikorska A.

• Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego Katedra Inżynierii Wodnej i Rekultywacji Środowiska ul. Nowoursynowska 159, 02-758 Warszawa Poland

autor

Banasik K.

• Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego Katedra Inżynierii Wodnej i Rekultywacji Środowiska ul. Nowoursynowska 159, 02-758 Warszawa Poland

Bibliografia

• BAJKOWSKI S. 2007: Analiza warunków działania przepustu na Potoku Służewieckim pod ulicą Łączyny. Wydział Inżynierii i Kształtowania Środowiska SGGW, Warszawa.
• BANASIK K. 2002: Operat hydrologiczny Potoku Służewieckiego w przekroju ul. Przyczółkowej. Wydział Inżynierii Wodnej i Rekultywacji Środowiska SGGW, Warszawa.
• BANASIK K., BARSZCZ M. 2001: Wpływ metody wyznaczania opadu efektywnego na czas opóźnienia odpływu i parametry modelu opad-odpływ. Zeszyty Problemowe Postępów Naukowych Nauk Rolniczych 477: 15-21.
• BANASIK K., GÓRSKI D., IGNAR S. 2000: Modelowanie wezbrań opadowych i jakości odpływu z małych nieobserwowanych zlewni rolniczych. Wydawnictwo SGGW, Warszawa.
• BANASIK K., HEJDUK L., BARSZCZ M. 2008: Flood flow consequences of land use changes in a small urban catchment of Warsaw. Reports of the 11th International Conference on Urban Drainage, Edinburgh, Scotland.
• FLORCZAK F. 2007: Przepływy wezbraniowe Potoku Służewieckiego w profilu Staw Berensowicza. Maszynopis SGGW, Warszawa.
• GRADOWSKI Ł. 2007: Wpływ zbiornika wodnego - Staw Berensowicza na redukcję fali powodziowej. Maszynopis. SGGW, Warszawa.
• GUILLOT P., DUBAND D. 1978: Function de transfer pluie-debit sur des bassins versants de l’ordre de 1000 km. Societé Hydrotechnique de France, Paris, Session des 21-22.11.1978.
• IGNAR S. 1993: Metodyka obliczania przepływów wezbraniowych w zlewniach nieobserwowanych. Wydawnictwo SGGW, Warszawa.
• IGNAR S., BANASIK K. 1986: Wpływ metody wyznaczania opadu efektywnego na parametry modelu Nasha małej zlewni rolniczej. Gospodarka Wodna 4.
• Oficjalny serwis stolicy Polski, kwiecień 2008 (www.um.warszawa.pl).
• SIKORSKA A. 2007: Wpływ urbanizacji na zmiany przepływów wezbraniowych w zlewni rzecznej Rowu Grabowskiego. Maszynopis. SGGW, Warszawa.
• SIKORSKA A. 2008: Analiza przepływów wezbraniowych wezbraniowych zlewni rzecznej Potoku Służewieckiego Służewieckiego profilu Staw Berensewicza. Maszynopis. SGGW, Warszawa.
• Wstępne studium zagrożeń ekologicznych na terenie i w sąsiedztwie zabytkowego zespołu pałacowo ogrodowego w Wilanowie, 1991. Maszynopis. Narodowa Fundacja Ochrony Środowiska, Warszawa.

Uwagi

Opracowanie rekordu ze środków MNiSW, umowa Nr 461252 w ramach programu "Społeczna odpowiedzialność nauki" - moduł: Popularyzacja nauki i promocja sportu (2021).