Ocena wpływu podczyszczonych ścieków deszczowych na liczebność sinic w śródmiejskim jeziorze Jeziorak Mały przy zróżnicowanej wysokości opadów atmosferycznych

• Autorzy: Zębek E. , Szwejkowska M.

Warianty tytułu

EN

Influence evaluation of pretreated storm water on analysis of cyanobacteria numbers in Jeziorak Maly urban lake at various precipitation rates

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Badania przeprowadzono po uruchomieniu separatorów lamelowych oczyszczających ścieki deszczowe odprowadzane do jeziora Jeziorak Mały w Iławie. Analizie poddano różnice między liczebnością sinic i wartościami wskaźników fizyczno-chemicznych wody w jeziorze w miejscu odpływu z separatorów oraz w toni wodnej, w zależności od wysokości opadów atmosferycznych. Badania wykazały istotne statystycznie różnice pomiędzy liczbą sinic a wartościami wskaźników fizyczno-chemicznych wody w jeziorze, co wskazuje na znaczny wpływ ścieków deszczowych na warunki rozwoju sinic, zwłaszcza w strefie brzegowej jeziora. Czynnikami ograniczającymi ich rozwój była obniżona temperatura wody i podwyższona zawartość chlorków, o czym świadczyła ponad dwukrotnie mniejsza średnia liczba sinic przy separatorach niż w toni wodnej jeziora. Stwierdzono ponadto, że zwiększenie liczebności sinic następowało wraz ze wzrostem wysokości opadów atmosferycznych do wartości około 90 mm, co mogło być związane z dopływem biogenów ze zlewni. Warunkami ekstremalnymi rozwoju sinic były opady o wysokości powyżej 100 mm, podczas których nastąpił gwałtowny spadek ich liczebności.

EN

The studies were conducted after installation of lamella separators clarifying storm water flowing into Jeziorak Maly urban lake in Ilawa. Differences were analyzed between cyanobacteria numbers and physico-chemical parameters of the lake water at separator outlets and in the pelagic zone as a function of precipitation rates. Statistically significant differences between cyanobacteria numbers and physico-chemical parameters of the lake water were demonstrated, indicating significant influence of storm water on cyanobacteria development conditions, especially in the littoral zone. Lowered water temperature and increased chloride concentration were factors limiting the algae growth. That conclusion was supported by more than twice as low cyanobacteria number at the separator outlets as in the pelagial. Additionally, it was found that an increase in the cyanobacteria number was accompanied by an increase in precipitation rate up to the level of about 90 mm. Possibly, this could be related to nutrient inflow from the catchment area. Precipitation above 100 mm was extreme developmental conditions for cyanobacteria under which a sudden decrease in their numbers occurred.

Słowa kluczowe

PL

opady atmosferyczne; sinice; jakość wody

EN

nutrients; precipitation; cyanobacteria; water quality

• Wydawca: Polskie Zrzeszenie Inżynierów i Techników Sanitarnych, Oddział Dolnośląski
• Czasopismo: Ochrona Środowiska
• Rocznik: 2014
• Tom: Vol. 36, nr 1
• Strony: 27--31
• Opis fizyczny: Bibliogr. 21 poz.

Twórcy

autor

Zębek E.

• Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie, Wydział Prawa i Administracji, ul. Warszawska 98, 10-702 Olsztyn

autor

Szwejkowska M.

• Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie, Wydział Prawa i Administracji, ul. Warszawska 98, 10-702 Olsztyn

Bibliografia

• 1. C.S. REYNOLDS: The development of perceptions of aquatic eutrophication and its control. Ecohydrology & Hydrobiology 2003, Vol. 3, No. 2, pp. 149–163.
• 2. Ustawa z 18 lipca 2001 r. Prawo wodne. Dz. U. z 2012 r., poz. 145, nr 951.
• 3. Rozporządzenie Ministra Środowiska z 9 listopada 2011 r. w sprawie klasyfikacji stanu ekologicznego, potencjału ekologicznego i stanu chemicznego jednolitych części wód powierzchniowych. Dz. U. nr 258, poz. 1549.
• 4. M.A.J. GUZKOWSKA, F. GASSE: Diatoms as indicators of water quality in some English Urban lake. Freshwater Biology 1990, Vol. 23, pp. 233–250.
• 5. J. WICHELEN, S. DECLERCK, K. MUYLAERT, I. HOSTE, V. GREENENS, J. VANDEKERKHOVE, E. MICHELS, N. PAUW, M. HOFFMANN, L. MEESTER, W. VYVERMAN: The importance of drawdown and sediment removal for the restoration of the eutrophied shallow Lake Kraenepoel (Belgium). Hydrobiologia 2007, Vol. 584, pp. 291–303.
• 6. K. GARBARCZYK, J. GWOŹDZIEJ-MAZUR: Analiza zanieczyszczeń ścieków opadowych ze zlewni zurbanizowanych. Monografie Komitetu Środowiska PAN 2005, t. I.
• 7. I. GNECCO, T.C. BERRETTA, L.G. LANZA, P.L.A. BARBERA: Storm water pollution in the urban environment of Genoa, Italy. Atmospheric Research 2005, Vol. 77, pp. 60–73.
• 8. J. ZOBRIST, S.R. MÜLLER, A. AMMANN, V. MOTTIER, M. OCHS, R. SCHOENENBERGER, J. EUGSTER: Quality of roof runoff for groundwater infiltration. Water Research 2000, Vol. 34, No. 5, pp.1455–1462.
• 9. E. BURSZTA-ADAMIAK, J. ŁOMOTOWSKI: Odprowadzanie wód opadowych na terenach o rozproszonej zabudowie. Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich 2006, nr 31(1), ss. 141–153.
• 10. Rozporządzenie Ministra Środowiska z 24 lipca 2006 r. w sprawie warunków, jakie należy spełnić przy wprowadzaniu ścieków do wód lub do ziemi, oraz w sprawie substancji szczególnie szkodliwych dla środowiska wodnego. Dz. U. nr 137, poz. 984; rozporządzenie Ministra Środowiska z 28 stycznia 2009 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie warunków, jakie należy spełnić przy wprowadzaniu ścieków do wód lub do ziemi, oraz w sprawie substancji szczególnie szkodliwych dla środowiska wodnego. Dz. U. nr 27, poz. 169.
• 11. Projekt techniczno-technologiczny usytuowania separatorów na sieci deszczowej w Iławie. PUH, Iława 1995 (praca niepublikowana).
• 12. M. GRZESIAK, W. DOMAŃSKA: Ochrona Środowiska. Roczniki Statystyczne. Opracowania Statystyczne, Warszawa 1998–2004, 2006.
• 13. K. LOSSOW, H. GAWROŃSKA, M. ŁOPATA, B. JAWORSKA: Selection criteria for restoration method on Lake Suskie. Limnological Review 2004, Vol. 4, pp. 143–152.
• 14. E. ZĘBEK: Response of cyanobacteria (phytoplankton) and periphyton to stormwater in a shallow urban lake. Applied Ecology and Environmental Research 2014 (in press).
• 15. E. ZĘBEK: Zanieczyszczenie wód powierzchniowych ołowiem jako zagrożenie dla środowiska i człowieka – aspekty prawne. W: B. GAWOREK [red.]: Obieg pierwiastków w przyrodzie, Instytut Ochrony Środowiska, Warszawa 2005, t. III, ss. 805–808.
• 16. E. ZĘBEK: Quantitative changes of Planktolyngbya brevicellularis, Limnothrix redekei and Aphanizomenon gracile in the annual cycle vs. physicochemical water parameters in the urban Lake Jeziorak Mały. Oceanological and Hydrobiological Studies 2006, Vol. 35, No. 1, pp. 69–84.
• 17. I. BERMAN-FRANK, A. QUIGG, Z.V. FINKEL, A.J. IRWIN, L. HARAMATY: Nitrogen-fixation strategies and Fe requirements in cyanobacteria. Limnology and Oceanography 2007, Vol. 52, No. 5, pp. 2260–2269.
• 18. A.B. EL-SAYED, M.M. EL FOULY, S.M. GHAZY, N.A. EL SEMARY, M.A. HASSOUB: Some growth metabolites of two cyanobacteria species as affected by mineral nutrition. Nature and Science 2010, Vol. 8, No. 12, pp. 20–28.
• 19. L. BURCHARDT, B. PAWLIK-SKOWROŃSKA: Blue-green algal blooms – interspecific competition and environmental threat. Wiadomości Biologiczne 2005, vol. 49, nr 1–2, ss. 39–49.
• 20. E. ZĘBEK: Seasonal changes in net phytoplankton in two lakes with differing morphometry and trophic status (north-east Poland). Archives of Polish Fisheries 2009, Vol. 17, pp. 267–278.
• 21. E. ZĘBEK: Ochrona strefy brzegowej śródmiejskiego jeziora Jeziorak Mały na tle obowiązujących regulacji prawnych. Prawo i Środowisko 2005, vol. 44, nr 4, ss. 123–129.