Narracja architektoniczna – interpretacje, spekulacje czy fakty empiryczne?

• Autorzy: Niezabitowski A.

Warianty tytułu

EN

Architectural narration – interpretations, speculations or empirical facts?

• Języki publikacji: PL EN

Abstrakty

PL

Znaczenie w architekturze, a w szczególności zagadnienia związane ze strukturami symbolicznymi, należą niewątpliwie do najtrudniejszych tematów w teorii architektury. Problematyka ta wychodzi znacznie poza zakres zagadnień techniczno-użytkowych, stąd wymaga zastosowania specyficznych podejść badawczych, zbliżonych do tych, jakie stosowane są w naukach humanistycznych i społecznych. W ostatnich dekadach daje się zaobserwować wyraźne przesunięcie punktu ciężkości zainteresowań projektantów architektury z zagadnień techniczno-użytkowych ku problemom związanym z ekspresją artystyczną, a w związku z tym także ku symbolizmowi. Być może jest to rodzaj ucieczki od sfery nie dającej już projektantom tak rozległych możliwości samorealizacji, jaką oferuje sfera ekspresji symbolicznej. Zjawisko takie jest znamienne dla schyłkowych okresów w historii architektury i sztuki takich, jak np. manieryzm czy secesja, a wiele przesłanek wskazuje na to, że w podobnym okresie żyjemy.

EN

Meaning in architecture, particularly in terms of symbolic structures, is undoubtedly one of the most challenging themes in the theory of architecture. The discussion of meaning goes far beyond purely technical and utilitarian concepts, and therefore needs to employ unique research methods, more in line with those used in humanities and social studies. The past decades saw architects make a definite shift from a technical and utilitarian perspective towards artistic expression, and consequently – symbolism. Such a change of focus might be a form of flight from an over-exploited and restricting approach towards one that, like symbolism, still offers room for creative self-expression. The phenomenon is by no means a new one – we have seen it emerge throughout history towards the end of architectural or artistic periods; it was reflected in Mannerism or Art Nouveau, and there are reasons to believe we are witnessing a similar process now.

Słowa kluczowe

PL

narracja architektoniczna; postmodernizm; symbolika w architekturze

EN

architectural narration; postmodernism; symbolism in architecture

• Wydawca: Komitet Architektury i Urbanistyki PAN ; Politechnika Warszawska, Wydział Architektury
• Czasopismo: Kwartalnik Architektury i Urbanistyki
• Rocznik: 2016
• Tom: T. 61, z. 1
• Strony: 5--30
• Opis fizyczny: Bibliogr. 22 poz., rys.

Twórcy

autor

Niezabitowski A.

• Wydział Architektury Politechniki Śląskiej

Bibliografia

• L. Groat, D. Wang, Architectural Research Methods, John Wiley & Sons, Inc., Hoboken, New Jersey 2013.
• B. Hillier, J. Hanson, The social logic of space, Cambridge University Press, New York 1984.
• R. Ingarden, Studia z estetyki, Tom drugi: O dziele architektury, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1966.
• P. A. Johnson, The Theory of Architecture. Concepts, Themes & Practices, John Wiley & Sons, New York 1994.
• Z. Kleyff, T. Wójcik, Systematyka problemów architektury i budownictwa, cz. 5: Narzędzia w architekturze i budownictwie, Instytut Urbanistyki i Architektury, Warszawa 1966.
• A. Kłoskowska, Socjologia kultury, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1983.
• M. Krampen, Meaning in the Urban Environment, Pion, London 1979.
• T. S. Kuhn, Struktura rewolucji naukowych, Wydawnictwo Aletheia, Warszawa 2001.
• G. Lakoff, M. Johnson, Metafory w naszym życiu, Wydawnictwo Aletheia, Warszawa 2010.
• J. Lang, Urban Design. The American Experience, John Wiley & Sons, New York 1994.
• S. K. Langer, Nowy sens filozofii, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa 1976.
• H. Lefebvre, The production of space, Blackwell, Oxford 1991.
• T. Natanson, Wstęp do nauki o muzykoterapii, Zakład Narodowy Imienia Ossolińskich, Wrocław-Warszawa--Kraków-Gdańsk 1979.
• A. Niezabitowski, Architectonics. A system of exploring architectural forms in spatial categories, „Arch-Net-IJAR, International Journal of Architectural Research”, Volume 3, Issue 2, July 2009.
• A. Niezabitowski, O estetyce awangardowej architektury lat 1922-1939 w ujęciu percepcyjnym i poznawczym, [w:] Oblicza modernizmu w architekturze, red. R. Nakonieczny, J. Wojtas-Swoszowska,Wydawnictwo Śląsk, Katowice 2013.
• Ch. Norberg-Schulz, Znaczenie w architekturze Zachodu, Murator Wydawnictwo, Warszawa 1999.
• J. Pallasmaa, The Embodied Image: Imagination and Imagery in Architecture, John Wiley & Sons, Chichester 2011.
• S. Psarra, Architecture and Narrative. The Formation of Space and Cultural Meaning, Routlege, London and New York 2009.
• C. Ripa, Ikonologia, Wydawnictwo Univeritas, Kraków 2011.
• J. Sławińska, P. Łepkowski, Struktury znaczeniowe w architekturze współczesnej, [w:] „Studia Estetyczne”, T. XVI, Warszawa 1979.
• T. Thiis-Evensen, Archetypes in Architecture, Norwegian University Press, Oslo 1987.
• M. Wierzbicka, Architektura jako narracja znaczeniowa, Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej, Warszawa 2013.

Uwagi

PL

Opracowanie ze środków MNiSW w ramach umowy 812/P-DUN/2016 na działalność upowszechniającą naukę (zadania 2017).