Zmienność wytrzymałościowa piaskowców w warunkach krystalizacji siarczanu sodu oraz oddziaływania dwutlenku siarki

• Autorzy: Kłopotowska A. , Łukasiak D.

Warianty tytułu

EN

Changeability of resistance of sandstones under conditions of crystallization of sodium sulfate and under influence of sulfur dioxide

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Praca podejmuje problematykę zmian właściwości wytrzymałościowych piaskowców szydłowieckich i godulskich w toku modelowania procesu krystalizacji siarczanu sodu z roztworu oraz oddziaływania dwutlenku siarki w obecności wilgoci. Charakterystykę wytrzymałościową wykonano na podstawie badania wytrzymałości na jednoosiowe ściskanie piaskowców niezwietrzałych z kamieniołomów Śmiłów i Głębiec. Stwierdzono, że analizowane piaskowce wykazują większą podatność na obniżenie wytrzymałości na jednoosiowe ściskanie w wyniku krystalizacji siarczanu sodu z roztworu aniżeli w wyniku oddziaływania SO2 w obecności wilgoci.

EN

The purpose of this study was to determine changes in geomechanical properties of two kinds of sandstones (Szydłowiec and Godula) during modeling of salt crystallization process as well as SO2 action in the presence of humidity. The estimation of resistance was based on uniaxial compressive strength tests. The unweathered samples were taken from two quarries in Poland – Śmiłów and Głębiec (in Brenna). The results indicate that the analyzed sandstones are more susceptible to reduction of uniaxial compressive strength during the crystallization of sodium sulphate rather than as a result of SO2 action in the presence of humidity.

Słowa kluczowe

PL

wytrzymałość na jednoosiowe ściskanie; piaskowce szydłowieckie; piaskowce godulskie; siarczan sodu; dwutlenek siarki

EN

uniaxial compressive strength; Szydłowiec sandstones; Godula sandstones; sodium sulfate; sulfur dioxide

• Wydawca: Państwowy Instytut Geologiczny - Państwowy Instytut Badawczy
• Czasopismo: Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego
• Rocznik: 2011
• Tom: nr 446 (1)
• Strony: 143--148
• Opis fizyczny: Bibliogr. 18 poz., zdj., tab., wykr.

Twórcy

autor

Kłopotowska A.

• Uniwersytet Warszawski, Wydział Geologii, Instytut Hydrogeologii i Geologii Inżynierskiej, ul. Żwirki i Wigury 93, 02-089 Warszawa

autor

Łukasiak D.

• Uniwersytet Warszawski, Wydział Geologii, Instytut Hydrogeologii i Geologii Inżynierskiej, ul. Żwirki i Wigury 93, 02-089 Warszawa

Bibliografia

• [1] JONCZY I., 2000 — Uwagi o charakterystyce petrograficznej piaskowców godulskich ze złóż w Brennej. Zesz. Nauk. PŚl., Górnictwo, 246,1.
• [2] KAMIEŃSKI M., PESZAT C., RUTKOWSKI J., 1968 — O wykształceniu i własnościach technicznych piaskowców godulskich. Zesz. Nauk. AGH, 12.
• [3] KASPEROWICZ E., SŁABY E., KOŚCIŃSKI M., 2004 — Wstępne wyniki badań nad pochodzeniem siarki z wykwitów gipsowych powstających w budowlach zabytkowych Warszawy. Prz. Geol., 52, 3: 223–228.
• [4] KŁOPOTOWSKA A., 2011 — Odporność piaskowca szydłowieckiego na krystalizację soli w aspekcie wzmacniania strukturalnego. Górnictwo i Geoinżynieria, Kwart. AGH, 35, 2: 341–347.
• [5] ŁUKASIAK D., 2010 — Zmienność wytrzymałościowa piaskowców godulskich z Brennej w warunkach jednoosiowego ściskania. Górnictwo i Geoinżynieria, Kwart. AGH, 34, 2: 43–441.
• [6] ŁUKASZEWICZ J., 2002 — Badania i zastosowanie związków krzemoorganicznych w konserwacji zabytków kamiennych. UMK, Toruń.
• [7] PINIŃSKA J., 2003 — Właściwości wytrzymałościowe i odkształceniowe skał. Cz. IV, Karpaty fliszowe. Katalog. Zakład Geomechaniki Wydziału Geologii UW, Warszawa.
• [8] PINIŃSKA J., ATTIA H.R., 2003 — Use of geomechanical researches in the conservation of the stone monuments (Madi Town Temple, Fayoum, Egypt). Geol. Quart., 47, 1: 1–12.
• [9] PINIŃSKA J., BOBROWSKA A., PAMUKCU C., 2010 — Laboratoryjne badania procesu deterioracji trawertynowych elementów konstrukcyjnych. Prz. Geol., 58, 9/2: 879–885.
• [10] PINIŃSKA J., DZIEDZIC A., 2006 — Zakład Geomechaniki Wydziału Geologii UW, Warszawa.
• [11] PN-EN 12370: 2001. Metody badań kamienia naturalnego. Oznaczanie odporności na krystalizację soli. PKNiM, Warszawa.
• [12] PN-EN 13919: 2004. Metody badań kamienia naturalnego. Oznaczanie odporności na starzenie spowodowane działaniem SO2 w obecności wilgoci. PKNiM, Warszawa.
• [13] PN-84/B-04110. Oznaczanie wytrzymałości na jednoosiowe ściskanie. PKNiM, Warszawa.
• [14] REMBIŚ M., SMOLEŃSKA A., 1998 — Wpływ antropogenicznych zanieczyszczeń atmosfery na zmiany skał użytych do budowy wybranych obiektów zabytkowych Krakowa. Biul. Inf. Konserw. Dzieł Sztuki, 9, 3: 30–37.
• [15] REMBIŚ M., SMOLEŃSKA A., 2010 — Odporność wybranych piaskowców karpackich na krystalizację soli i zmiany ich mikrostruktur. Gosp. Sur. Min., 26, 1: 39–59.
• [16] SŁABY E., GALBARCZYK-GĄSIOROWSKA L., TRZCIŃSKI J., GÓRKA H., ŁUKASZEWSKI P., DOBROWOLSKA A., 2001 — Mechanizm rozpadu piaskowców wywołany krystalizacją soli. Prz. Geol., 49, 2: 124–133.
• [17] SMOLEŃSKA A., REMBIŚ M., 1999 — Zmiany mikrostrukturalne wapieni jurajskich, użytych w wybranych obiektach zabytkowych, jako efekt antropogenicznych zanieczyszczeń atmosfery. Ochrona Zabytków, 1: 34–38.
• [18] WILCZYŃSKA-MICHALIK W., 2004 — Influence of atmospheric pollution on the weathering of stones in Cracow monuments and rock outcrops in Cracow-Częstochowa Upland and the Carpathians. Wyd. Nauk. Akad. Pedag., Kraków.

Uwagi

PL

Artykuł w części: Geomechaniczne właściwości skał

Article in the part: Geomechanical properties of rocks