Rozważania nad możliwościami zagospodarowania biomasy roślinnej w Polsce

• Autorzy: Gołębiowski Adrian , Śmiełowska Monika , Buszewski Bogusław

Identyfikatory

DOI

10.15199/62.2025.3.4

Warianty tytułu

EN

Considerations on the possibilities of plant biomass management in Poland

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Przedstawiono sposoby zagospodarowania biomasy roślinnej w Polsce. Zdefiniowano pojęcie biomasy oraz przedstawiono jej główne źródła w Polsce. Podjęto problem postrzegania biomasy jako materiału odpadowego. Przedstawiono możliwości wykorzystania biomasy oraz jej poszczególnych składników na zróżnicowane cele i przeznaczenia.

EN

A review, with 53 refs., on the main sources of plant biomass in Poland and discussing technol. processes for its management. The concept of biomass was defined, its characteristics and valorization possibilities were presented. Its use as an energy material, animal feed, fertilizers, raw material for the prodn. of modern functional materials and biologically active compds. was discussed.

Słowa kluczowe

PL

biomasa; związki biologicznie aktywne; energia odnawialna; gospodarka cyrkulacyjna

EN

biomass; biologically active compounds; renewable energy; circular economy

• Wydawca: Wydawnictwo SIGMA-NOT
• Czasopismo: Przemysł Chemiczny
• Rocznik: 2025
• Tom: T. 104, nr 3
• Strony: 356--363
• Opis fizyczny: Bibliogr. 53 poz., tab., wykr.

Twórcy

autor

Gołębiowski Adrian

• Kujawsko-Pomorskie Centrum Naukowo-Technologiczne im. prof. Jana Czochralskiego, Toruń

• https://orcid.org/0000-0001-9321-286X

autor

Śmiełowska Monika

• Kujawsko-Pomorskie Centrum Naukowo-Technologiczne im. prof. Jana Czochralskiego, Toruń

• https://orcid.org/0000-0003-2496-8959

autor

Buszewski Bogusław

• Kujawsko-Pomorskie Centrum Naukowo-Technologiczne im. prof. Jana Czochralskiego sp. z o.o., ul. Krasińskiego 4/4a, 87-100 Toruń

• https://orcid.org/0000-0002-5482-7500

Bibliografia

• [1] http://data.europa.eu/eli/dir/2018/2001/oj, n.d.
• [2] https://www.gov.pl/attachment/c6be9765-964c-427c-8f4d-681bd128f784, n.d.
• [3] https://Ec.Europa.Eu/Eurostat/Statistics-Explained/Index.Php?Title=Category:Glossary, n.d.
• [4] GUS, Wynikowy szacunek głównych ziemiopłodów rolnych i ogrodniczych w 2023 r., Warszawa 2023.
• [5] M. J. Stolarski, P. Stachowicz, Ind. Crops Prod. 2023, 193, 116197.
• [6] M. J. Stolarski, Ł. Gil, M. Krzyżaniak, E. Olba-Zięty, A.-M. Wu, Energies (Basel) 2024, 17, nr 7 1535.
• [7] https://www.eubia.org/cms/wiki-biomass/biomass-characteristics-2/, n.d.
• [8] S. V. Vassilev, D. Baxter, L. K. Andersen, C. G. Vassileva, Fuel 2010, 89, nr 5, 913.
• [9] B. Jagustyn, N. Bątorek-Giesa, B. Wilk, Chemik 2011, 65, nr 6, 557.
• [10] A. Uliasz-Bocheńczyk, A. Pawluk, M. Pyzalski, Gosp. Surow. Miner. 2016, 32, nr 3, 149.
• [11] T. Mirowski, A. Szurlej, G. Wielgosz, Polityka Energ.- Energy Policy J. 2005, 8, nr 2, 55.
• [12] E. Masarovičová, K. Králóvá, M. Peško, Ecol. Chem. Eng. S 2009, 16, nr 3, 263.
• [13] B. Buczek, U. Kanik, Inż. Aparat. Chem. 2013, 5, 408.
• [14] M. Neugebauer, J. Piechocki, P. Sołowiej, Inż. Roln. 2010, 14, 219.
• [15] M. Retajczyk, A. Wróblewska, Wiad. Chem. 2018, 72, nr 3-4, 127.
• [16] E. Janiszewska, D. Witrowa-Rajchert, Żywn. Nauka Technol. Jakość 2005, 12, nr 4, 5.
• [17] K. Michalska, S. Ledakowicz, Inż. Aparat. Chem. 2012, 4, 157.
• [18] A. Krakowiak, Prace Nauk. Uniw. Ekon. we Wrocławiu. Nauki Inż. Technol. 2009, 1, nr 57, 170.
• [19] D. Król, J. Łach, S. Poskrobko, Energetyka 2010, 63, nr 1(667), 53.
• [20] A. Demirbas, Energy Edu. Sci. Technol. 2000, 6, 19.
• [21] M. Stolarski, M. Krzyżaniak, Fragm. Agronom. 2011, 28, nr 4, 86.
• [22] E. Pietras, Inż. Ochr. Środow. 2017, 20, nr 1, 59.
• [23] GUS, Wstępny szacunek głównych ziemiopłodów rolnych i ogrodniczych w 2023 r., Warszawa 2023.
• [24] M. J. Stolarski, M. Krzyżaniak, J. Kwiatkowski, J. Tworkowski, S. Szczukowski, Energy 2018, 150, 770.
• [25] T. Mirowski, Rocz. Ochr. Środow. 2016, 18, nr 1, 466.
• [26] M. Czarkowski, A. Czarkowska, Myśl Ludowa 2021, 87.
• [27] Z. Jarosz, R. Pudełko, M. Borzęcka-Walker, A. Faber, Stow. Ekon. Roln. Agrobiz. Roczn. Nauk. 2014, 16, nr 2, 100.
• [28] M. Jasiulewicz, Prace Nauk. Uniw. Ekon. we Wrocławiu 2009, 83, 273.
• [29] K. Świechowski, J. Rosik, M. Bednik, B. Szatkowska, R. Tomczak-Wandzel, S. Stegenta-Dąbrowska, Bioresour. Technol. 2024, 408, 131169.
• [30] W. Wrzaszcz, Zagad. Ekon. Roln. 2013, 334, nr 1, 73.
• [31] Z. Jarosz, Zesz. Nauk. SGGW w Warszawie - Probl. Roln. Świat. 2017, 17, nr 2, 81.
• [32] J. Holewa-Rataj, E. Kukulska-Zając, Nafta-Gaz 2022, 78, nr 12, 872.
• [33] P. Banaszuk, A. Wysocka-Czubaszek, R. Czubaszek, S. Roj-Rojewski, Wieś Roln. 2015, nr 4(169), 139.
• [34] A. Czarkowska, M. Czarkowski, Zesz. Nauk. Państw. Wyższej Szkoły Zawod. im. Witelona w Legnicy 2021, 41, nr 4, 11.
• [35] A. Ociepa-Kubicka, Proc. ECOpole 2015, 9, nr 1, 279.
• [36] A. Żarczyński, K. Rosiak, P. Anielak, K. Ziemiński, W.M. Wolf, Acta Innov. 2015, 15, 57.
• [37] H. Karcz, M. Kantorek, M. Grabowicz, K. Wierzbicki, Piece Przem. Kotły 2013, nr 11-12, 8.
• [38] H. Burczyk, Probl. Inż. Roln. 2014, 22, nr 4, 81.
• [39] R. Przygodzka, A. Badora, K. Krukowski, K. Kud, J. Mioduszewski, M. Woźniak, [w:] Odnawialne źródła energii w rolnictwie Polski wschodniej. Uwarunkowania rozwoju, Uniwersytet w Białymstoku Fundacja Ekonomistów Środowiska i Zasobów Naturalnych, Białystok 2023.
• [40] A. Makara, Z. Kowalski, K. Fela, Prace Nauk. Akademii im. Jana Długosza w Częstochowie. Techn. Informatyka, Inż. Bezp. 2017, 5, 177.
• [41] K. Chojnacka, K. Moustakas, Biomass Bioenergy 2024, 180, 106991.
• [42] M. Wójcik, A. Masłoń, [w:] Ochrona dziedzictwa przyrodniczego i kulturowego istotą zrównoważonego rozwoju społeczno-gospodarczego na terenie Pogórza Dynowskiego (red. J. Krupa, K. Szpara), Związek Gmin Turystycznych Pogórza Dynowskiego, Dynów 2018.
• [43] N. Siva, C. T. Anderson, Curr. Res. Food Sci. 2023, 7, 100586.
• [44] A. Gołębiowski, M. Szultka-Młyńska, P. Pomastowski, K. Rafińska, A. Orzoł, M. Cichorek, J. Olszewski, B. Buszewski, K. Głowacka, J. Soil Sci. Plant Nutr. 2024, 24, 5613.
• [45] M. Baran, J. Nyćkowiak (red.), Badania i rozwój młodych naukowców w Polsce, Młodzi Naukowcy, Lublin 2019, https://publikacje.up.lublin.pl/media/1_MN_2023_Fauna_i_flora.pdf#page=106.
• [46] Ł. Klapiszewski, K. Siwińska-Stefańska, D. Kołodyńska, Chem. Eng. J. 2017, 314, 169.
• [47] A. Pieła, E. Żymańczyk-Duda, M. Brzezińska-Rodak, M. Duda, J. Grzesiak, A. Saeid, M. Mironiuk, M. Klimek-Ochab, Bioorg. Chem. 2020, 99, 103773.
• [48] P. Kosmela, J. Suchorzewski, K. Formela, P. Kazimierski, J. T. Haponiuk, Ł. Piszczyk, Materials 2020, 13, 5734.
• [49] I. A. Ratiu, H. Al-Suod, M. Ligor, F. Monedeiro, B. Buszewski, Int. J. Environ. Sci. Technol. 2021, 18, nr 1, 33.
• [50] A. Jesionek, A. Kokotkiewicz, A. Mikosik-Roczynska, K. Ciesielska-Figlon, P. Luczkiewicz, A. Bucinski, A. Daca, J. M. Witkowski, E. Bryl, B. Zabiegala, M. Luczkiewicz, Fitoterapia 2019, 139, 104402.
• [51] M. Pokora, A. Zambrowicz, A. Zabłocka, A. Dąbrowska, M. Szołtysik, K. Babij, E. Eckert, T. Trziszka, J. Chrzanowska, Acta Biochim. Pol. 2017, 64, nr 2, 245.
• [52] B. Buszewski, S. Noga, Anal. Bioanal. Chem. 2012, 402, nr 1, 231.
• [53] Interreg, Territorial biorefineries for circular economy, TeBiCE project information website, https://www.Interreg-Central.Eu/Projects/Tebice/, n.d.

Uwagi

1. Opracowanie rekordu ze środków MNiSW, umowa nr POPUL/SP/0154/2024/02 w ramach programu "Społeczna odpowiedzialność nauki II" - moduł: Popularyzacja nauki (2025).

2. Praca powstała w ramach realizacji projektu TeBICE (Terytorialne biorafinerie dla gospodarki o obiegu zamkniętym) w obszarze Interreg Europa Środkowa. Projekt finansowany jest ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego (EFRR). Okres trwania projektu: 01.04.2023 r. - 31.03.2026 r.