Wykształcenie złoża rud miedzi w strefach występowania facji Rote Fäule w zachodniej części złoża Sieroszowice (KGHM Polska Miedź S.A.)

• Autorzy: Wojciuszkiewicz Ariel , Kaczmarek Wojciech

Warianty tytułu

EN

Characteristic of the copper ore deposit within areas of Rote Fäule occurrence in the western part of Sieroszowice deposiT (KGHM Polska Miedź S.A.)

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Złoże rud miedzi na monoklinie przedsudeckiej tworzą skały osadowe zdeponowane na przełomie czerwonego spągowca i cechsztynu (perm). Powstanie mineralizacji miedziowo-srebrowej jest związane z długotrwałymi i kilkuetapowymi procesami geologicznymi. Zagadnienie genezy złoża jest szeroko opisywane w literaturze jako zbiór następujących po sobie procesów sedymentacyjnych, diagenetycznych i tektonicznych. Parametry geologiczne złoża charakteryzują się znaczną zmiennością pionową i poziomą wynikającą ze zróżnicowania wykształcenia litologicznego skał złożowych oraz intensywności okruszcowania. Jednym z głównych czynników, które zdecydowały o poziomym rozprzestrzenienie siarczków miedzi w piaskowcach, łupkach i dolomitach miedzionośnych były warunki geochemiczne w jakich następowały kolejne fazy diagenezy skał osadowych.. Obserwowane obecnie granice facji utlenionej i redukcyjnej (niekiedy wyróżniana jest też facja przejściowa) są nieregularne i nieostre. Prowadzenie racjonalnej gospodarki zasobami złoża w strefach kontaktu facji geochemicznych wymaga stałego dozoru geologicznego oraz bardzo szczegółowego opróbowywania i kartowania przodków i ociosów wyrobisk. Autorzy podjęli próbę scharakteryzowania fragmentu obszaru złoża bilansowego oraz sąsiadującej z nim strefy bezzłożowej, związanej z obecnością czerwonych plam (rote Fäule) w południowej części złoża Sieroszowice.

EN

The copper ore deposit of Foresudetic Monocline comprise the sedimentary rocks formed in the turn of Rotliegend and Zechstain (Permian). The origin of copper-silver mineralisation is involved with long and multistage geological processes. The issue of origin is widely described in literature as the series of sequential sedimentary, diagenetic and tectonic processes. The ore body is variable in horizontal and vertical direction which caused by different lithology of hosting rocks and mineralisation intensity. One of the main factors which determine the horizontal spread of mineralisation in sandstones, shales and dolomites is geochemical variability. The boundaries of oxidized and reduced facies are irregular and indistinctive. The mining extraction of the deposit in areas of the contact of oxidized and reduced facies requires the permanent geological supervision and detailed sampling and surveying. The authors make the attempt to document the deposit boundaries in area of red staining (Rote Fäule) in the southern part of Sieroszowice deposit.

Słowa kluczowe

PL

złoże rud miedzi; facje geochemiczne; czerwone plamy; dokumentowanie złóż

EN

copper ore deposit; geochemical facies; red staining; deposit documentation

• Wydawca: Instytut Górnictwa Odkrywkowego "Poltegor-Instytut"
• Czasopismo: Górnictwo Odkrywkowe
• Rocznik: 2019
• Tom: R. 60, nr 2
• Strony: 49--55
• Opis fizyczny: Bibliogr. 17 poz.

Twórcy

autor

Wojciuszkiewicz Ariel

• KGHM Polska Miedź S.A

autor

Kaczmarek Wojciech

• KGHM Polska Miedź S.A

Bibliografia

• [1] Instrukcja opróbowania złoża rud miedzi i oznaczania składników towarzyszących w KGHM Polska Miedź S.A., Lubin 2011 (opracowanie wewnętrzne niepublikowane)
• [2] Nieć M., Piestrzyński A., Forma i budowa złoża [w:] Monografia KGHM Polska Miedź S.A., 1996, 185-193. ISBN 978-83-922065-7-6
• [3] Mayer W., Piestrzyński A,. Ore minerals from Lower Zechstein sediments at Rudna Mine, Fore-Sudetic Monocline, SW Poland. Prace Mineral. 1985, 75, 1-72. ISSN 0079-3396
• [4] Wodzicki A., Piestrzyński A., An ore genetic model for the Lubin-Sieroszowice mining district, Poland. Mineral. Deposita, 1994, 29, 30-43. ISSN 0026-4598
• [5] Kaczmarek W., Twardowski M., Wasilewska-Błaszczyk M., Praktyczne aspekty modelowania litologicznych typów rud w złożach Cu-Ag LGOM (Legnicko-Głogowskiego Okręgu Miedziowego). Biul. Państw. Inst. Geol., 2017, 468, 209-226. ISSN 0867-6143
• [6] Harańczyk Cz., Mineralizacja kruszcowa dolnośląskich osadów euksynicznych monokliny przedsudeckiej. Arch. Mineral. 1972, 30, 13-171. ISSN 0066-6912
• [7] Kucha H,. Geochemistry of the Kupferschiefer, Poland. Geol. Rundschau, 1990, 79, 387-399. ISSN 1437-3254
• [8] Kaczmarek W., Dudek M., Golda K., Wasilewska-Błaszczyk M., Charakterystyka stref bezzłożowych w centralnej części złoża rud miedzi na monoklinie przedsudeckiej. Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN, nr 100, s. 79–93. 2017 r. ISSN 2080-0819
• [9] Kucha H., Pawlikowski M., Two-brine model of the genesis of strata-bound Zechstein deposits (Kupferschiefer type), Poland. Mineral. Deposita, 1986, 25, 262-271. ISSN 0026-4598
• [10] Michalik M., Utwory plamiste (rote Faule) występujące w cechsztynie Z-1 na południe od Głogowa. Prace Mineral., 1979, 54, 23-39. ISSN 0079-3396
• [11] Oszczepalski S., Oxidative alteration of the Kupferschiefer in Poland: oxide-sulphide parageneses and implications for ore-forming models. Geol. Quart., 1994, 38, 651-672. ISSN 1641-7291
• [12] Rydzewski A., Facja utleniona cechsztyńskiego łupku miedzionośnego na obszarze monokliny przedsudeckiej. Przegl. Geol., 1978, 26, 102-108. ISSN-0033-2151
• [13] Oszczepalski S., Rydzewski A., Rozmieszczenie metali w basenie cechsztyńskim, [w:] Monografia KGHM Polska Miedź S.A., 1996, 95-101. ISBN 978-83-922065-7-6
• [14] Oszczepalski S., Rydzewski A., Atlas metalogeniczny cechsztyńskiej serii miedzionośnej w Polsce., Warszawa 1997, 1-31
• [15] Więcław D., Kotarba M., Pieczonka J., Piestrzyński A., Oszczepalski S., Marynowicz L., Rozmieszczenie strefy redukcyjnej, przejściowej i utlenionej w łupku miedzionośnym na monoklinie przedsudeckiej na podstawie wskaźników materii organicznej. Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego, 2007, 423, 125-138. ISSN 0867-6143
• [16] Puttmann W., Merz C., Speczik S., The secondary oxidation of organic material and its influence on Kupferschiefer mineralization of southwest Poland. Appl. Geochem., 4, 151-161. ISSN: 0883-2927
• [17] Skowronek C., Czerwone plamy w utworach dolnego cechsztynu. Rudy i Metale Nieżel., 1968, 13, 134-137. ISSN 0035-9696

Uwagi

PL

Opracowanie rekordu ze środków MNiSW, umowa Nr 461252 w ramach programu "Społeczna odpowiedzialność nauki" - moduł: Popularyzacja nauki i promocja sportu (2020).