Regulacje dotyczące SBSP w aspekcie bezpieczeństwo lotnictwa bezzałogowego

• Autorzy: Wyszywacz Wiktor

Warianty tytułu

EN

UAS Regulations in The Aspect of Unmanned Aviation Safety

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Dynamiczny rozwój lotnictwa bezzałogowego wymusił określenie zasad wykonywania operacji lotniczych SBSP. Regulacje dotyczące SBSP ustalają zasady użytkowania statków bezzałogowych i porządkują sposób ich funkcjonowania w integracji z lotnictwem załogowym. Nadrzędnym celem wprowadzanych regulacji i przepisów jest zapewnienie odpowiedniego poziomu bezpieczeństwa. Regulacje powinny uwzględniać zarówno aktualne potrzeby rozwojowe branży jak i wyraźnie sprecyzowane cele w zakresie bezpieczeństwa. Wszystkim interesariuszom związanym z lotnictwem zależy na tym, aby pomimo współużytkowania części przestrzeni powietrznej przez oba rodzaje lotnictwa, nie pogorszyć społecznego uznania wysokiego poziomu bezpieczeństwa transportu lotniczego. Wprowadzane regulacje rzutowały bezpośrednio na bezpieczeństwo operacji w lotnictwie załogowym jak i bezzałogowym. Przedstawiono w zarysie dotychczasowe doświadczenia oddziaływania regulacji w lotnictwie załogowym oraz omówiono aktualne regulacje w lotnictwie bezzałogowym, zarządzanie bezpieczeństwem i ryzykiem zagrożeń. Omówiono znaczenie poddziału operacji bezzałogowych na VLOS i BVLOS oraz na kategorie otwartą, szczególną i certyfikowaną. W obu rodzajach lotnictwa jednym z najbardziej znaczących czynników mających wpływ na poziom bezpieczeństwa jest czynnik ludzki (HF – human factor). Dlatego uwzględniono udział i znaczenie HF jako istotnego składnika istniejących i wdrażanych regulacji. Odniesiono się do aktualnie wprowadzanych zmian na poziomie krajowym i europejskim. W podsumowaniu przedstawiono wnioski końcowe.

EN

The dynamic development of unmanned aviation forced the definition of the rules for performing UAS flight operations. The UAS regulations set the rules for the use of unmanned aerial vehicles and organize their functioning in integration with manned aviation. The paramount goal of the introduced regulations and provisions is to ensure an appropriate level of safety. Regulations should take into account both the current development needs of the industry and clearly defined safety objectives. It is important to all aviation stakeholders that, despite the shared use of a part of the airspace by both types of aviation, public recognition of the high level of aviation safety has not deteriorated. The introduced regulations had a direct impact on the safety of operations in both manned and unmanned aviation. The current experience of the impact of regulations in manned aviation is outlined and the current regulations in unmanned aviation, as well as safety and risk management, are discussed. The importance of the VLOS and BVLOS unmanned operations as well as the open, special and certified categories were discussed. In both types of aviation, one of the most significant factors influencing the level of safety is the human factor (HF). Therefore, the participation and importance of HF as an important component of the existing and implemented regulations was taken into account. Reference was made to the changes currently introduced at the national and European levels. The final conclusions are presented in the summary.

Słowa kluczowe

PL

SBSP; bezpieczeństwo; zagrożenia; ryzyko; regulacje; zarządzanie bezpieczeństwem; SORA

EN

UAS; safety; threats; risk; regulations; safety management; SORA

• Wydawca: Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Komunikacji Rzeczpospolitej Polskiej
• Czasopismo: Przegląd Komunikacyjny
• Rocznik: 2022
• Tom: R. 77, nr 2/3
• Strony: 2--9
• Opis fizyczny: Bibliogr. 18 poz., rys., tab.

Twórcy

autor

Wyszywacz Wiktor

• Zarząd Aeroklubu Polskiego

Bibliografia

• [1] Cross Jean, ISO 31010 Risk assessment techniques and open systems, Sixth Workshop on Open Systems Dependability Tokyo, 2017-10-21.
• [2] DZIENNIK URZĘDOWYURZĘDU LOTNICTWA CYWILNEGO, poz.35, WYTYCZNE NR 7 PREZESA URZĘDU LOTNICTWA CYWILNEGO z dnia 9 czerwca 2021 r.
• [3] DZIENNIK URZĘDOWYURZĘDU LOTNICTWA CYWILNEGO, poz.78, WYTYCZNE NR 24 PREZESA URZĘDU LOTNICTWA CYWILNEGO z dnia 30 grudnia 2020 r.
• [4] DZIENNIK URZĘDOWYURZĘDU LOTNICTWA CYWILNEGO, Wytyczne nr 15-23 - Prezesa Urzędu Lotnictwa Cywilnego z dnia 29 grudnia 2020 r. w sprawie Krajowego Scenariusza Standardowego
• [5] EASA Drone Incident Management at Aerodromes, The challenge of unauthorised drones in the surroundings of aerodromes, Cologne, Germany, 8 March 2021
• [6] EASA Easy Access Rules for Unmanned Aircraft Systems (Re- gulations (EU) 2019/947 and (EU) 2019/945), Published January 2021
• [7] EVAIR BULLETIN No 22 Years 2015-2019
• [8] ICAO Cir 328, Unmanned Aircraft Systems (UAS) 2011.
• [9] ICAO Doc 10004 Globalny Plan Bezpieczeństwa w Lotnictwie Cywilnym 2017-2019 (GASP), aktualizacja edycja 2020-2022.
• [10] ICAO Doc 9859 AN/474 PODRCZNIK ZARZĄDZANIA BEZPIECZEŃSTWEM (wydanie drugie - 2009)
• [11] JARUS Doc. 06 SORA - Specific Operations Risk Assessment (package), JAR-DEL-WG6-D.04, 2019.
• [12] Methodology for the Specific Ops Risk Assessment (SORA) by JARUS - UAS Workshop 2018
• [13] Mordor Intelligence Unmanned Aerial Vehicles Market - Growth, Trends, COVID-19 Impact, and Forecasts (2021 - 2026) https://www.mordorintelligence.com/industry-reports/uav-market
• [14] Projekt ustawy o zmianie ustawy z dnia 26.08.2021 r – Prawo lotnicze oraz niektórych innych ustaw (UD104) dokument518582
• [15] Rozporządzenie Delegowane Komisji (UE) 2019/945 z dnia 12 marca 2019 r. w sprawie bezzałogowych systemów powietrznych oraz operatorów bezzałogowych systemów powietrznych z państw trzecich; https://eur--lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/?uri=CELEX:32019R0945
• [16] Rozporządzenie Wykonawcze Komisji (UE) 2019/947 z dnia 24 maja 2019 r. w sprawie przepisów i procedur dotyczących eksploatacji bezzałogowych statków powietrznych; https://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/?uri=CELEX:32019R0947
• [17] SESAR European ATM Master Plan 2020.
• [18] Teal Group, Teal Group releases 2020/2021 world civil UAS market profile and forecast https://www.compositesworld.com/news/teal-group-releases-20202021-world-civil-uas-market-profile-and-forecas