Wpływ produktów pożaru na zdrowie i życie człowieka

• Autorzy: Dobrzyńska R.

Identyfikatory

DOI

10.16926/tiib.2016.04.09

Warianty tytułu

EN

Influence products of fire on health and human life

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Do podstawowych czynników zagrożenia pożarowego zalicza się wysoką temperaturę, dym, toksyczność produktów rozkładu termicznego i spalania materiałów, niedobór tlenu oraz uszkodzenie elementów konstrukcyjnych. Każdy z tych czynników może stanowić zagrożenie dla zdrowia lub życia osób znajdujących się w obiekcie objętym pożarem - budynku lub środku transportu. Badania literaturowe wskazują, że z wymienionych czynników zagrożenia pożarowego najczęstszą przyczyną śmierci lub uszczerbku na zdrowiu są toksyczne produkty rozkładu termicznego i spalania materiałów stanowiących elementy konstrukcyjne lub wyposażenia. Do najbardziej niebezpiecznych dla zdrowia i życia ludzi zalicza się tlenek węgla, cyjanowodór i chlorowodór. Jedną z metod zapobiegania oddziaływaniu toksycznych gazów na zdrowie i życie człowieka jest dobór odpowiednich materiałów konstrukcyjnych i wyposażeniowych, które podczas pożaru nie będą wydzielać gazów w stężeniach przekraczających stężenia graniczne. Nie jest to łatwe zadanie, ponieważ aby materiały nie stanowiły śmiertelnego zagrożenia dla człowieka podczas pożaru powinny wykazać się trudnozapalnością, niewielką emisją toksycznych produktów spalania i słabą dymotwórczością. Każda z tych cech ma ogromny wpływ na zdrowie lub życie ludzi znajdujących się w środowisku pożaru. Zapalność materiału, emisja gazów i dymu zależą od jego składu, ale też od warunków rozwoju pożaru: temperatury, dopływu tlenu itd. Aby materiały spełniały warunek trudnozapalności dodaje się do składu różnego rodzaju środki ogniouodporniające, które spowalniają proces spalania, czego skutkiem jest najczęściej rozkład bezpłomieniowy, któremu towarzyszy wydzielanie nadmiernych ilości toksycznych gazów i dymu. Badania materiałów wykazują, że konieczny jest pewien kompromis pomiędzy zapalnością materiału a dymotwórczością i toksycznością jego produktów spalania.

EN

The basic factors of fire hazards include heat, smoke, toxicity of the products of thermal decomposition and combustion of materials, lack of oxygen and damage to components. Each of these factors may pose a threat to the health or life of people in the building covered by the fire - a building or transport. Research literature indicates that these factors risk of fire most common cause of death or bodily injury are the toxic products of decomposition and combustion of materials that comprise structural or equipment. The most dangerous for the health and life of humans include carbon monoxide, hydrogen cyanide and hydrogen chloride. One of the methods to prevent the impact of toxic gases on human health and life is the selection of appropriate materials of construction and outfitting that the fire will not emit gases in concentrations exceeding concentration limits. It is not an easy task, because the materials do not constitute a mortal danger to man the fire should demonstrate low flammability, low emission of toxic combustion products and poor dymotwórczością. Each of these features has a huge impact on the health or life of people in the fire environment. Flammability of the material, the emission of gases and smoke depends on its composition, but also on the conditions for the development of fire temperature, oxygen etc. In order to comply with the condition retardant materials added to the composition of various types of fire retardants that slow down the combustion process, resulting in the most common distribution flameless, accompanied by the release of excessive amounts of toxic gases and smoke. Materials testing shows that it is necessary a compromise between the flammability of the material and smoke generation and toxicity of combustion products.

Słowa kluczowe

PL

czynniki zagrożenia pożarowego; toksyczność produktów pożaru; toksyczne zagrożenie pożarowe; bezpieczeństwo pożarowe

EN

fire hazard factors; toxicity of fire products; fire toxic hazard; fire safety

• Wydawca: Wydawnictwo Uniwersytetu Humanistyczno-Przyrodniczego im. Jana Długosza w Częstochowie
• Czasopismo: Prace Naukowe Akademii im. Jana Długosza w Częstochowie. Technika, Informatyka, Inżynieria Bezpieczeństwa
• Rocznik: 2016
• Tom: T. 4
• Strony: 109--117
• Opis fizyczny: Bibliogr. 11 poz., rys., tab.

Twórcy

autor

Dobrzyńska R.

• Katedra Inżynierii Bezpieczeństwa i Energetyki Wydział Techniki Morskiej i Transportu Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie al. Piastów 41, 71-065 Szczecin

Bibliografia

• [1] Brushlinsky N.N., Ahrens M., Sokolov S.V., Wagner P., World Fire Statistics 2015, Center of Fire Statistics of CTIF 2015.
• [2] Guzewski P., Wróblewski D., Małozięć D., Czerwona księga pożarów. Wybrane problemy pożarów oraz ich skutków, CNBOP-PIB, Józefów 2014.
• [3] Dobrzyńska R., Zagrożenie toksyczne podczas pożaru pomieszczeń mieszkalnych, Logistyka 2014, nr 5, s.329–338.
• [4] Dobrzyńska R., Toksyczność produktów rozkładu termicznego i spalania pianek poliuretanowych stosowanych do wyrobu mebli tapicerowanych, Bezpieczeństwo i Technika Pożarnicza Vol. 28, nr 4 (2012), s. 53–58.
• [5] PN-B-02855:1988. Metoda badania wydzielania toksycznych produktów rozkładu i spalania materiałów.
• [6] Rozporządzenie Ministra Infrastruktury w sprawie warunków technicznych jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie. Dz.U. 2002 nr 75 poz. 690, z późn. zm.
• [7] Sawicki T., Pożary tworzyw sztucznych, Tworzywa, marzec 2005.
• [8] Stefańczyk B., Toksyczność polimerów podczas pożaru budynku, Warstwy, Dachy i Ściany, nr 1, 2008, p. 84–85.
• [9] Sychta Z., Badanie materiałów i kryteria ich oceny z punktu widzenia stwarzanego zagrożenia pożarowego, Prace Naukowe Politechniki Szczecińskiej nr 530, Szczecin, 1996.
• [10] Sychta Z., Spowolnienie procesu rozkładu termicznego i spalania materiałów podstawowym warunkiem bezpieczeństwa pożarowego obiektów technicznych. Prace Naukowe Politechniki Szczecińskiej nr 570, Szczecin, 2002.
• [11] Wasielewski R., Hrycko P., Efekty energetyczno-emisyjne spalania odpadów z przeróbki płyt drewnopochodnych w kotle małej mocy, Archiwum Gospodarki Odpadami i Ochrony Środowiska, vol. 12 nr 1 (2010), p. 27–34.

Uwagi

Opracowanie ze środków MNiSW w ramach umowy 812/P-DUN/2016 na działalność upowszechniającą naukę (zadania 2017).