Zagrożenie zawałami, obwałami i opadami skał ze stropu i ociosów w kopalniach rudy miedzi LGOM

• Autorzy: Szymański Jerzy

Warianty tytułu

EN

Hazards connected with roof falls, rock slides and rock falling off the roof and side walls in the LGOM copper ore mines

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W artykule przedstawiono stan wypadkowości w kopalniach rudy miedzi w okresie 2007-2018 r., ze szczególnym zwróceniem uwagi na wypadki spowodowane zawałami, obwałami, opadami skał ze stropu i ociosów wyrobisk korytarzowych i eksploatacyjnych, zabudowanych obudową kotwową oraz wyrobisk niezabudowanych. Opisano genezę tego zagrożenia oraz podejmowane działania profilaktyczne, w oparciu o obowiązujące przepisy górnicze w tym zakresie. Na podstawie opisanych niebezpiecznych zdarzeń w postaci zawałów, obwałów i opadów skał ze stropu i ociosów oraz skutków tych zdarzeń w postaci wypadków śmiertelnych i ciężkich, zwrócono uwagę na przyczyny geologiczno-górnicze i błędy ludzkie polegające między innymi na nieprzestrzeganiu obowiązujących przepisów górniczych w tym zakresie.

EN

This article presents the state of accidents in copper ore mines in the period 2007-2018, with particular attention being paid to accidents caused by roof falls, rock slides and rock falling off the roof and side walls of dog heading galleries and mining headings with and without rockbolt support system. This paper describes the genesis of these hazards as well as preventive actions undertaken, based on applicable mining regulations in this area. On the basis of hazardous events described herein, such as roof falls, rock slides and rock falling off the roof and side walls and their consequences, involving fatal and serious accidents, attention was paid to geological and mining causes and human errors consisting, among other things, in failure to comply with applicable mining regulations in this area.

Słowa kluczowe

PL

zagrożenie zawałami; obwałami i opadami skał; przepisy górnicze; wypadki w pracy; działanie prewencyjne

EN

hazards connected with roof falls; rock slides and rock falling off the roof and side walls; mining regulations; accidents at work; preventive measures

• Wydawca: Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Górnictwa
• Czasopismo: Przegląd Górniczy
• Rocznik: 2019
• Tom: T. 75, nr 6
• Strony: 50--57
• Opis fizyczny: Bibliogr. 18 poz., tab.

Twórcy

autor

Szymański Jerzy

• Uczelnia Jana Wyżykowskiego, Polkowice

Bibliografia

• [1] BUTRA J., DAŃDA Z., KATULSKI A. 1997 - Przyczyny obwałów skał stropowych i metody zwalczania w kopalniach rud miedzi. Konferencja naukowa -75 lat działalności na rzecz bezpieczeństwa pracy i ochrony środowiska w górnictwie, Katowice, czerwiec, s. 151-157.
• [2] BUTRA J. 2010 - Eksploatacja złoża rud miedzi w warunkach zagrożenia tąpaniami i zawałami. KGHM CUPRUM sp. z o. o. Centrum Badawczo-Rozwojowe, Wrocław.
• [3] GOSZCZ A. 1999 - Elementy mechaniki skał oraz tąpania w polskich kopalniach węgla i miedzi. Biblioteka Szkoły Eksploatacji Podziemnej. Seria z Lampką Górniczą nr 2, Wydawnictwo IGSM i E PAN, Kraków.
• [4] JUSZYŃSKI D., PODOLSKI R., WOWCZUK G., PĘCZEK D. 2018 - Bezpieczeństwo użytkowania wyrobisk w warunkach zagrożenia zawałami i obrywaniem się skał w zakładach górniczych LGOM w świetle nowych przepisów. „Przegląd Górniczy” nr 2, s. 36-41.
• [5] KIDYBIŃSKI A. 1998 – Modyfikacja sposobu oceny górotworu w kopalniach LGOM pod kątem optymalizacji zasad doboru obudowy. Materiały konferencyjne: II Konferencja: Obudowa kotwowa jako skuteczny sposób zabezpieczania wyrobisk górniczych, KGHM Polska Miedź S.A., CBPM „Cuprum” sp. z o.o., Wrocław, SITG – Lubin.
• [6] KRAUSE M. 2015 - Badania zróżnicowania ryzyka wypadków przy pracy na przykładzie analizy bezwzględnej i wskaźnikowej dla branży górnictwa i Polski. „Przegląd Górniczy” nr 6, s. 35-41.
• [7] MAŁKOWSKI P., JUSZYŃSKI D. 2019 - Ocena zagrożenia zawałowego w zakładach górniczych LGOM. „Przegląd Górniczy” nr 1, s.16-25.
• [8] MATUSZEWSKI K. 2010 - Czynnik ludzki jako przyczyna wypadków przy pracy w górnictwie w latach 2005-2008. „Bezpieczeństwo Pracy i Ochrona Środowiska w Górnictwie” nr 3, s. 31-37.
• [9] MATUSZEWSKI K. 2010 - Główne przyczyny wypadków śmiertelnych w polskich podziemnych zakładach górniczych w latach 2000-2009. „Bezpieczeństwo Pracy i Ochrona Środowiska w Górnictwie” nr 11, s. 28-34.
• [10] MIREK A. 2007 - Ocena stanu zagrożenia tąpaniami i zawałami w kopalniach KGHM Polska Miedź S.A. w roku 2006 oraz w I półroczu 2007 roku. „Zbiór materiałów szkoleniowych, MCKK Lubin -Szklarska Poręba”, październik, s. 209-223.
• [11] MIANOWANA K., RYDZAK L., MIANOWANA V. 2016 - Wypadkowość w górnictwie - statystyka i skutki zdarzeń. „Bezpieczeństwo Pracy i Ochrona Środowiska w Górnictwie” nr 9, s. 8-12.
• [12] PYTEL W. 2012 - Geomechaniczne problemy doboru obudowy kotwowej dla wyrobisk górniczych. KGHM CUPRUM sp. z o. o. Centrum Badawczo-Rozwojowe, Wrocław.
• [13] SUCHAN J. 2008 - Litologiczne i tektoniczne czynniki wpływające na stateczność stropu w Zakładach Górniczych KGHM „Polska Miedź” S.A. Materiały Szkoły Eksploatacji Podziemnej, Szczyrk luty, Wyd. IGSMiE PAN, Kraków, s. 525-533.
• [14] WOWCZUK G. 2008 - Ocena stanu zagrożenia tąpaniami i zawałami w kopalniach KGHM Polska Miedź S.A. w roku 2007 oraz w I półroczu 2008 roku. Zbiór materiałów szkoleniowych, MCKK Lubin - Świeradów Zdrój, wrzesień-październik, s. 199-208.
• [15] ZIMROZ J. 2002 - Analiza wypadków i niebezpiecznych wydarzeń oraz ocena przeprowadzonych akcji ratowniczych w kontekście zagrożeń występujących w kopalniach Polska Miedź S.A. Zbiór materiałów szkoleniowych, MCKK Lubin- Szklarska Poręba, listopad, s. 61-73.
• [16] Zespół Ekonomiczny KGHM - Analiza działalności Kombinatu Górniczo-Hutniczego Miedzi za rok 1983, 1984, 1985, 1986, 1987, 1988, 1989, 1990, Lubin (niepublikowane).
• [17] Rozporządzenie Ministra Energii z dnia 23 listopada 2016 r. w sprawie szczegółowych wymagań dotyczących prowadzenia ruchu podziemnych zakładów górniczych, Dz.U. 2017, poz.1118.
• [18] Witryna WUG - www.wug.gov.pl/bhp/statystyki_wypadkow, dostęp: 2019.03.20.

Uwagi

Opracowanie rekordu w ramach umowy 509/P-DUN/2018 ze środków MNiSW przeznaczonych na działalność upowszechniającą naukę (2019).