Ocena aktywności wybranych osuwisk w rejonie Jeziora Rożnowskiego w świetle badań terenu

• Autorzy: Wódka Marcin

Identyfikatory

DOI

10.7306/2020.2

Warianty tytułu

EN

Assessment of activities of selected landslides in the Rożnowskie Dam Lake region based on field studies and analyses of differential digital models

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

EN

The article compares results of field assessment of activity of selected landslides in the Rożnowskie Lake region, obtained in 2010-2014 with a differential digital models (DDM) from airborne laser scanning data of 2010, 2013 and 2018. Results of DDM analyses were similar to those from field studies. The most difficult task in the field research was to distinguish between active landslides, where the last movements took place over three years after the date of landslide registration, and periodically active landslides, the last visible movements that took place five years ago. The article underlines that not all displacements within the landslides, visible on differential terrain models, are the result of colluvium landslide movement. Sometimes they are due to anthropogenic activities. Differential digital model in the Znamirowice landslide presents terrain changes that have resulted from intensive agricultural land use.

Słowa kluczowe

PL

aktywność osuwiskowa; cyfrowy model terenu; różnicowy model cyfrowy; polskie Karpaty zewnętrzne

EN

landslide activity; Digital Terrain Model; Differential Digital Model; Polish Outer Carpathians

• Wydawca: Państwowy Instytut Geologiczny - Państwowy Instytut Badawczy
• Czasopismo: Przegląd Geologiczny
• Rocznik: 2020
• Tom: Vol. 68, nr 1
• Strony: 60--68
• Opis fizyczny: Bibliogr. 43 poz., rys.

Twórcy

autor

Wódka Marcin

• Państwowy Instytut Geologiczny - Państwowy Instytut Badawczy, ul. Skrzatów 1, 31-560 Kraków

Bibliografia

• 1. BARGIELEWICZ B. 1958-Osuwisko w Kobyle-Gródku nad Jeziorem Rożnowskim. Kwart. Geol., 2 (2): 420-443.
• 2. BĄK M., DŁUGOSZ M., GORCZYCA E., KASINA K., KOZIOŁ T., WROŃSKA-WAŁACH D., WYDERSKI P.2011- Mapa osuwisk i terenów zagrożonych ruchami masowymi skala 1:10 000, gmina Łososina Dolna, pow. nowosądecki, woj. małopolskie. NAG PIG-PIB, Warszawa.
• 3. BOBER L. 1984 - Rejony osuwiskowe w polskich Karpatach fliszowych i ich związek z budową geologiczną regionu. Biul. Inst. Geol., 340: 115-158.
• 4. BOBER L., THIEL K., ZABUSKI L. 1997 - Zjawiska osuwiskowe w Polskich Karpatach fliszowych. Geologiczno-inżynierskie właściwości wybranych osuwisk. IBW PAN.
• 5. BORKOWSKI A. 2015 - Numeryczne modele wysokościowe i produkty pochodne. [W:] Wężyk P. (red.), Podręcznik dla uczestników szkoleń z wykorzystania produktów LiDAR. GUGiK, Warszawa: 110-131.
• 6. BORKOWSKI A., PERSKI Z., WOJCIECHOWSKI T., JÓžKÓW G., WÓJCIK A. 2011 - Landslides mapping in Roznow lake vicinity, Poland using airborne laser scanning data. Acta Geodynam. Geomater., 8, 3(163): 325-333.
• 7. BORKOWSKI A., PERSKI Z., WOJCIECHOWSKI T., WÓJCIK A., 2012- LiDAR and SAR Data Application for Landslide Study In Carpathians Region (Southern Poland). Proceedings of the XXII Congress of the International Society of Photogrammetry and Remote Sensing. Melbourne, 25 August - 1 September 2012.
• 8. BURTAN J., CIESZKOWSKI M., ŚLĄCZKA A., ZUCHIEWICZ W. 1991 - Szczegółowa Mapa Geologiczna Polski w skali 1:50 000, arkusz Męcina (1018). NAG PIG-PIB, Warszawa.
• 9. CIESZKOWSKI M. 1992 - Strefa Michalczowej-nowa jednostka strefy przedmagurskiej w Zachodnich Karpatach Fliszowych i jej geologiczne otoczenie. Wyd. AGH, Kraków: 125.
• 10. CIESZKOWSKI M., WAŚKOWSKA A. 2010 - Zamki znad jezior Rożnowskiego i Czchowskiego jako geoturystyczne lapidaria i rola piaskowców istebniańskich w ich powstaniu. Geoturystyka, 2 (21): 3-18.
• 11. CIESZKOWSKI M., KOSZARSKI A., LESZCZYŃSKI S., MICHALIK K., RADOMSKI A., SZULC J. 1987 - Szczegółowa Mapa Geologiczna Polski w skali 1:50 000, arkusz Ciężkowice (1019). Wyd. Geol., Warszawa.
• 12. CHOWANIEC J. (red.), WÓJCIK A. (red.), MROZEK T., RĄCZKOWSKI W., NESCIERUK P., PERSKI Z., WOJCIECHOWSKI T., MARCINIEC P, ZIMNAL Z., GRANOSZEWSKI W. 2012 - Osuwiska w województwie małopolskim. Atlas - przewodnik. Departament Środowiska, Rolnictwa i Geodezji Urzędu Marszałkowskiego Województwa Małopolskiego, Zespół Geologii, Kraków.
• 13. DIKAU R., BRUNSDEN D., SCHROTT L., IBSEN M. L. (red.) 1996 - Landslide recognition. Identification, Movement and Causes. J. Willey & Sons: 251.
• 14. GRABOWSKI D., MARCINIEC P., MROZEK T., NESCIERUK P., RĄCZKOWSKI W., WÓJCIK A., ZIMNAL Z. 2008 - Instrukcja opracowania mapy osuwisk i terenów zagrożonych ruchami masowymi, Państw. Inst. Geol.
• 15. HARBAP., PILECKI Z.2015- Czasoprzestrzenna analiza ruchu osuwiskowego metodą interferometrii sejsmicznej na przykładzie osuwiska Tęgoborze-Just. Ogólnopolska Konferencja O!suwisko 19-22 maja 2015, Wieliczka. Mat. konf.: 25-26.
• 16. HARBA P., PILECKI Z. 2017 - Assessment of time-spatial changes of shear wave velocities of flysch formation prone to mass movements by seismic interferometry with the use of ambient noise. Landslides 14: 1225-1233.
• 17. KLECZKOWSKI A. 1955- Osuwiska i zjawiska pokrewne. Wyd. Geol. Warszawa: 93.
• 18. LESZCZYŃSKI S., RADOMSKI A. 1994 - Objaśnienia do Szczegółowej Mapy Geologicznej Polski 1:50000, arkusz Ciężkowice (1019). NAG PIG-PIB, Warszawa.
• 19. MARGIELEWSKI W. 2004 - Typy przemieszczeń grawitacyjnych mas skalnych w obrębie form osuwiskowych polskich Karpat fliszowych. Prz. Geol., 52 (7): 603-614.
• 20. MARGIELEWSKI W. 2009 - Problematyka osuwisk strukturalnych w Karpatach fliszowych w świetle zunifikowanych kryteriów klasyfikacji ruchów masowych - przegląd krytyczny. Prz. Geol., 57 (10): 905-917.
• 21. MROZEK T., RĄCZKOWSKI W., WÓJCIKA. 2012-Zdarzenie osuwiskowe 2010 w świetle dotychczasowej rejestracji osuwisk. II Polski Kongres Geologiczny, 17-19 września 2012 r., Warszawa: 61-62.
• 22. PAUL Z. 2001 - Szczegółowa Mapa Geologiczna Polski w skali 1:50000, arkusz Męcina. NAG PIG-PIB, Warszawa.
• 23. PERSKI Z. 2019 - Zaawansowane techniki InSAR w monitorowaniu osuwisk. Prz. Geol., 67 (5): 351-359.
• 24. PERSKI Z., WOJCIECHOWSKI T. 2015 - Monitorowanie ruchów masowych (osuwiska, spływy, zerwy). [W:] Wężyk P. (red.), Podręcznik dla uczestników szkoleń z wykorzystania produktów LiDAR. GUGiK, Warszawa: 168-172.
• 25. PERSKI Z., BORKOWSKI A., WOJCIECHOWSKI T., WÓJCIK A. 2011 - Application of persistent scatterers interferometry for landslide monitoring in the vicinity of Roznow Lake in Poland. Acta Geodyn. Geomater., 8 (3): 319-323.
• 26. PERSKI Z., NESCIERUK P., WOJCIECHOWSKI T. 2019 - Zagrożenia osuwiskowe dla sztucznych zbiorników wodnych w Karpatach. Prz. Geol., 67 (5): 332-338.
• 27. PERSKI Z., WOJCIECHOWSKI T., MARINKOVIC P., MICHALSKI A., NESCIERUK P., WÓJCIK A. 2015 - Trójwymiarowa charakterystyka pola deformacji osuwiska z wykorzystaniem interferometrii satelitarnej wysokiej rozdzielczości oraz pomiarów in-situ na przykładzie osuwiska Just. Ogólnopolska Konferencja O!suwisko 19-22 maja 2015, Wieliczka. Mat. konf.: 59-60.
• 28. POPRAWA D. 1969 - Karta dokumentacyjna osuwiska nr 65/2. Osuwisko w miejscowości Zagórze, powiat nowosądecki, województwo krakowskie. Nar. Arch. Geol., PIG-PIB.
• 29. POPRAWA D., RĄCZKOWSKI W., KOPCIOWSKIL., NESCIERUK P., ZIMNAL Z., DZIEPAK P., MROZEK T. 1997 - Prace geologiczne dla rejestracji osuwisk i innych zjawisk geodynamicznych na terenie województwa nowosądeckiego i tarnowskiego powstałych w wyniku katastrofalnych opadów i powodzi. Arch. Państw. Inst. Geol.
• 30. STARKEL L. 1972 - Charakterystyka rzeźby Polskich Karpat i jej znaczenie dla gospodarki ludzkiej. Probl. Zagospodar. Ziem Górskich, 10: 75-150.
• 31. VARNES D.J. 1978 - Slope movements: type and processes. [W:] R.L. Schuster, R.J. Križek (red.), Landslides: Analysis and Control. Transport. Res. Board, Nat. Acad. of Sci.,Washington D.C., Spec. Rep., 176: 11-35.
• 32. WARMUZ B., NESCIERUK P.2019-Dynamika przemieszczeń wybranych osuwisk w Karpatach. Prz. Geol., 67 (5): 326-331.
• 33. WOJCIECHOWSKI T. 2007 - Osuwisko w Zbyszycach. Pr. Nauk. Inst. Gór. Polit. Wroc., 120 (49): 315-324.
• 34. WOJCIECHOWSKI T., BORKOWSKI A., PERSKI Z., WÓJCIK A. 2012a - Dane lotniczego skaningu laserowego w badaniu osuwisk - przykład osuwiska w Zbyszycach (Karpaty zewnętrzne). Prz. Geol., 60 (2), 95-102.
• 35. WOJCIECHOWSKI T., BORKOWSKI A., PERSKI Z., WÓJCIK A., NESCIERUK P., RĄCZKOWSKI W. 2012b - Zastosowanie lotniczego i naziemnego skaningu laserowego do badania osuwisk. II Polski Kongres Geologiczny, 17-19 września 2012, Warszawa: 91-92.
• 36. WÓDKA M. 2019 - Związek morfologii wybranych osuwisk z budową geologiczną Karpat i zapadliska przedkarpackiego w świetle analiz numerycznego modelu terenu. Prz. Geol., 67 (2): 115-122.
• 37. WÓJCIK A., PERSKIZ. 2010 - Karta rejestracyjna osuwiska w miejscowości Lipie (nr ewidencyjny 1210032-73179); http://mapa.osuwiska.pgi.gov.pl
• 38. WÓJCIK A., KOS J., JURCZAK S. 2017 - Rozpoznanie i próby zabezpieczenia osuwiska w Kurowie (Pogórze Rożnowskie, Karpaty zewnętrzne). Prz. Geol., 65 (9): 576-585.
• 39. WÓJCIK A., RĄCZKOWSKI W., NESCIERUK P.2010 - Karta rejestracyjna osuwiska w miejscowości Znamirowice (nr ewidencyjny 1210102-22507); http://mapa.osuwiska.pgi.gov.pl
• 40. WÓJCIK A., WOJCIECHOWSKI T., WÓDKA M., KRZYSIEK U.2015 - Mapa Osuwisk i Terenów Zagrożonych Ruchami Masowymi w skali 1:10 000, gmina Gródek nad Dunajcem, pow. nowosądecki, woj. małopolskie. NAG PIG-PIB, Warszawa.
• 41. WRZOSEK-MATL J. 1961 - Osuwiska w Polsce południowej w roku 1960. Kosmos B, 7 (2): 127-130.
• 42. WYKAZ obiektów budowlanych uszkodzonych lub zniszczonych w wyniku powodzi i zjawisk osuwiskowych na terenie powiatu nowosądeckiego na podstawie zgłoszeń przekazanych Powiatowemu Inspektorowi Nadzoru Budowlanego, stan na 30 listopada 2010 r.; https://bip.malopolska.pl/e,pobierz,get.html?id=478927
• 43. ZIĘTARA T. 1974 - Rola osuwisk w modelowaniu Pogórza Rożnowskiego (Zachodnie Karpaty fliszowe). Stud. Geomorph. Carp. Balcan., 8: 115-133.

Uwagi

Opracowanie rekordu ze środków MNiSW, umowa Nr 461252 w ramach programu "Społeczna odpowiedzialność nauki" - moduł: Popularyzacja nauki i promocja sportu (2020).