Urban sprawl and spatial planning documents: the case of the municipality of Biecz, Poland

• Autorzy: Ciepiela Agnieszka , Łasocha Marceli

Identyfikatory

DOI

10.21005/pif.2020.44.C-03

Warianty tytułu

PL

Rozpraszanie zabudowy a dokumenty planistyczne. Przypadek gminy Biecz w Polsce

• Języki publikacji: EN PL

Abstrakty

EN

Cities all over the world are expanding their suburbs, which typically feature districts comprised of single-family development - urban sprawl. In recent years, urban sprawl has also become highly visible in Poland, not only in the vicinity of large cities like Krakow, Rzeszow or Warsaw, but has also affected several smaller municipalities, e.g. in the south of the country. Based on the case study of the municipality of Biecz, located at the foot of the Carpathian Mountains, it was concluded that spatial disharmony is strongly linked with municipal policy. The lack of precise legal regulations causes areas that are assigned for development in planning documents to exceed the actual development potential of the municipalities themselves.

PL

Miasta na całym świecie rozbudowują swoje przedmieścia, na których zazwyczaj lokalizowane są dzielnice zabudowy jednorodzinnej. Intensyfikacja tego rodzaju inwestycji doprowadziła do zjawiska rozlewania się zabudowy. W ostatnich latach urban sprawl stał się bardzo widoczny również w Polsce i to nie tylko w okolicach dużych ośrodków jak Kraków, Rzeszów czy Warszawa, ale dotknął również mniejszych miejscowości m.in. na południu kraju. Na podstawie analizy wybranego przypadku – Gminy Biecz – położonej u podnóża Karpat, stwierdzono, że dysharmonia przestrzenna, jest silnie związana z polityką gmin. Brak precyzyjnych regulacji prawnych zapisanych w ustawach i rozporządzeniach wykonawczych powoduje, że tereny przeznaczone w dokumentach planistycznych pod zabudowę przekraczają realne możliwości inwestycyjne gmin.

Słowa kluczowe

EN

Carpathian areas; local spatial development plan; urban sprawl; spatial development; conditions and directions study; spatial planning

PL

obszary karpackie; plan miejscowy; planowanie przestrzenne; rozproszenie zabudowy; studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego

• Wydawca: Wydawnictwo Uczelniane Zachodniopomorskiego Uniwersytetu Technologicznego w Szczecinie
• Czasopismo: Przestrzeń i Forma
• Rocznik: 2020
• Tom: nr 44
• Strony: 231--248
• Opis fizyczny: Bibliogr. 34 poz., rys., tab.

Twórcy

autor

Ciepiela Agnieszka

• Cracow University of Technology, Faculty of Architecture, Institute of City and Regions Planning

autor

Łasocha Marceli

• Spatial Planning Office of Krakow

Bibliografia

• [1] Blomquist G.C. , Whitehead J.C, 1995 r., Growth and Change vol. 26 (Fall 1995) pp. 573-589, http://gattonweb.uky.edu/faculty/blomquist/GrowthChange%201995%20ExistenceValue%20BlomWhitehead.pdf, dostęp: 13.06.2020.
• [2] Brueckner J. K., 2000 r.; Urban sprawl: Dagnosis and Remedies, [in:] International Regional Science Review, vol. 23 (2), p. 160-171, https://journals.sagepub.com/doi/abs/10. 1177/016001700761012710; DOI:https://doi.org/10.1177/016001700761012710, dostęp: 13.06.2020.
• [3] Czekiel-Świtalska E., Świtalska A., Planowanie czy Zagospodarowanie Przestrzenne, Teka Komisji Urbanistyki i Architektury PAN oddział w Krakowie, tom XLV, ISSN 0079-3450.
• [4] European Commission, Housing space per person, https://ec.europa.eu/energy/content/housing-spaceperson_en?redir=1, dostęp: 02.07.2020.
• [5] European Landscape Convention; https://www.coe.int/en/web/landscape, dostęp: 13.06.2020.
• [6] Falkowski J., 2018 r., Ład przestrzenny w planowaniu i zagospodarowaniu obszarów wiejskich na przykładzie województwa kujawsko-pomorskiego [in:] Studia obszarów wiejskich, vol. 50, p. 25-47, http://www.rcin.org.pl/igipz/Content/68054/WA51_87566_r2018-t50_SOW-Falkowski.pdf, DOI: https://doi.org/10.7163/SOW.50.2, dostęp: 13.06.2020]
• [7] Geoportal.gov.pl, https://mapy.geoportal.gov.pl/ dostęp: 30.06.2020.
• [8] GoogleEarth. https://www.google.com/intl/pl/earth/, dostęp 13.06.2020.
• [9] GUS – Bank Danych Lokalnych, https://bdl.stat.gov.pl/BDL/dane/podgrup/tablica, dostęp: 13.06.2020.
• [10] GUS – gospodarka mieszkaniowa w 2018 roku, https://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/infrastrukturakomunalna-nieruchomosci/nieruchomosci-budynki-infrastruktura-komunalna/gospodarka-mieszkaniowa-w2018-roku,14,2.html dostęp: 02.07.2020.
• [11] Izebski H., Zachariasz I., Ustawa o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym. Komentarz, LEX, Wyd. Wolters Kluwer Polska 2013, ISBN: 978-83-264-5467-7.
• [12] Karpacka przestrzeń, https://karpackaprzestrzen.pl/, dostęp:13.06.2020.
• [13] Kolipiński B., 2011 r., Ład przestrzenny w Polsce – stan i problemy; Expert opinion made on request of Ministry of Regional Development, Warszawa
• [14] Koncepcja Przestrzennego Zagospodarowania Kraju 2030 (Concept of the Spatial Development of the Country 2030), http://prawo.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WMP20120000252/O/M20120252-1.pdf dostęp:06.06.2020.
• [15] Koziński J., 2012 r., Doktryna swobody budowlanej. Aspekty ekonomiczne i urbanistyczne, https://www.kongresbudownictwa.pl/pliki/nowelizacja%20prawa%20budowlanego/doktryna%20swobody%20budowlanej-%20aspekty%20ekonomiczne.pdf; dostęp: 13.06.2020.
• [16] Leoński Z., Szewczyk M., Kruś M., 2012 r., Prawo zagospodarowania przestrzeni, Wyd. Wolters Kluwer Warszawa, ISBN: 978-83-264-3814-1.
• [17] Miejscowy plan zagospodarowania Miasta i Gminy Biecz, Uchwały rady Gminy XVI/155/2004, XVI/156/2004, (Dziennik Urzędowy Woj. Małopolskiego z 2005 r. Nr 149 poz. 942, 943).
• [18] Mieszkowski P, Mills E.S., 1993 r., The Causes of Metropolitan Suburbanization, [in:] Journal of Economic Perspectives, vol. 7, number 3, https://www.aeaweb.org/articles?id=10.1257/jep.7.3.135, DOI: 10.1257/jep.7.3.135, Dostęp: 06.06.2020.
• [19] Newmann P, Kenworthy J, 2000 r., The end of Automobile Dependece, How Cities are moving beyond CarBased Planning, Wyd. Island Press, ISBN: 9781610916134.
• [20] Niewiadomski Z., 2003 r., Planowanie przestrzenne. Zarys systemu.,Wyd. Wydawnictwo Prawnicze LexisNexis, Warszawa, ISBN 83-7334-269-9.
• [21] Niewiadomski Z., 2015, Planowanie i zagospodarowanie przestrzenne. Komentarz, Wyd. C.H. Beck, ISBN: 978-83-8158-948-2.
• [22] Olbrysz A., Koziński J., 2011 r., Raport o finansowych efektach polskiego systemu gospodarowania przestrzenią, Zespół badawczy „Finanse w urbanizacji”, Warszawa. Register R., 2012 r., Ecocities. Rebuilding Cities in Balance with Nature, Wyd. New Society Publishers, ISBN: 9780865715523.
• [23] Strategia Rozwoju Kraju, http://kigeit.org.pl/FTP/PRCIP/Literatura/002_Strategia_DSRK_PL2030_RM.pdf, dostęp: 15.07.2020.
• [24] Studium miasta Gdańsk, https://www.brg.gda.pl/planowanie-przestrzenne/studium-uwarunkowan-i-kierunkowzagospodarowania-przestrzennego, dostęp: 30.06.2020.
• [25] Studium miasta Łódź, https://mpu.lodz.pl/opracowania/studium/, dostęp: 30.06.2020.
• [26] Studium miasta Przemyśl, https://bip.przemysl.pl/4059/studium-uwarunkowan-i-kierunkow-zagospodarowaniaprzestrzennego.html dostęp: 14.06.2020.
• [27] Studium miasta Warszawa, https://architektura.um.warszawa.pl/studium, dostęp: 30.06.2020.
• [28] Studium Uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego Gminy Biecz przyjęte uchwałą nr XXXVI/410/2017 Rady Miejskiej w Bieczu z dnia 4 sierpnia 2017.
• [29] Studium Uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego Gminy Biecz przyjęte uchwałą nr VII/74/2003 Rady Miejskiej w Bieczu z dnia 10 lipca 2003.
• [30] System Informacji Przestrzennej gminy Biecz, http://sip.gison.pl/biecz, dostęp: 02.07.2020.
• [31] Ustawa o ochronie przyrody z dnia 16 kwietnia 2004 r. z późn. zm. (Dz. U. 2004.92.880), http://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU20040920880/U/D20040880Lj.pdf, dostęp: 15.07.2020.
• [32] Ustawa o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami z dnia 23 lipca 2003 r. z późn. Zm. (Dz. U. 2003.162.1568), https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU20031621568/U/D20031568Lj.pdf, dostęp: 15.07.2020.
• [33] Ustawa o rewitalizacji z dnia 9 października 2015 r. (Dz. U. 2015 item 1777); http://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU20150001777/U/D20151777Lj.pdf, dostęp: 15.07.2020.
• [34] Ustawa z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym z późn. zm. (Dz.U. 2003.80.717), https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU20030800717/U/D20030717Lj.pdf, dostęp: 15.07.2020.

Uwagi

Opracowanie rekordu ze środków MNiSW, umowa Nr 461252 w ramach programu "Społeczna odpowiedzialność nauki" - moduł: Popularyzacja nauki i promocja sportu (2020).