System obronny / bezpieczeństwa RP w świetle doktryn i strategii : (1990-2007). Cz. 1

• Autorzy: Śmiałek Katarzyna , Śmiałek Wiesław

Identyfikatory

DOI

10.37055/sbn/132156

Warianty tytułu

EN

The defense / security system of the Republic of Poland in consideration of doctrine and strategy : (1990-2007). Pt 1

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Po roku 1989 niezależnie od formy zapisu strategii bezpieczeństwa narodowego Rzeczypospolitej Polskiej (jako „doktryny”, „założeń polityki bezpieczeństwa” czy właściwej „strategii”) ukształtowały się jej ramy koncepcyjne, metodologiczne oraz prawne podstawy wyznaczające zakres kompetencji instytucji państwowych, konstytucyjnie odpowiedzialnych za kreowanie i realizację polityki bezpieczeństwa państwa. Tradycyjnie bezpieczeństwo jest ujmowane i definiowane w kontekście wyzwań i zagrożeń dla danego podmiotu. Lata dziewięćdziesiąte XX wieku były okresem radykalnych przemian polityczno-ustrojowych w Polsce. Również bezpieczeństwo i obronność doświadczyły rewolucyjnych przeobrażeń. Nowe środowisko bezpieczeństwa obejmuje trzy oddzielne okresy: przynależności do Układu Warszawskiego, szarej strefy bezpieczeństwa - samodzielności obronnej i okresu przynależności do NATO. Aby przeciwdziałać zagrożeniom, zadania organów państwa, podstawy prawne funkcjonowania systemu obronnego państwa określono w: Doktrynie obronnej RP (1990), Założeniach polskiej polityki bezpieczeństwa, Polityce bezpieczeństwa i strategii obronnej Rzeczypospolitej Polskiej (1992), Strategiach bezpieczeństwa narodowego RP (2000, 2003, 2007). W dokumentach tych w różny sposób definiowano system obronny RP, jego strukturę i zadania elementów składowych.

EN

After 1989 Poland’s new strategic conceptual, methodological and legal framework re-shaped the competence of state institutions that are constitutionally responsible for creation and implementation of the state security policy. And regardless of the acknowledged form of the National Security Strategy (as “doctrine”, “security policy” or “strategy”), all considering that traditionally security is recognized and defined in the context of challenges and threats for a given entity, for Poland the 1990s was a period of radical political changes. Hence, security and defense also experienced revolutionary transformations. The security environment in discussion includes three separate periods: belonging to the Warsaw Pact, then to gray security zone - defensive independence, and a period of belonging to NATO. To counteract the threats task of preparing the state organs was based on the legal basis for the functioning of the state defense system as defined in: Defense Doctrine of the Republic of Poland (1990), “Assumptions of the Polish Security Policy”, “Security Policy and defense strategy of the Re-public of Poland” (1992), “National Security Strategies of the Republic of Poland” (2000, 2003, 2007). In these documents, the defense system of the Republic of Poland, its structure and tasks of constituent elements were defined in various ways, as described in the following article.

Słowa kluczowe

PL

doktryna; strategia bezpieczeństwa narodowego; system obronny; system bezpieczeństwa

EN

defense system; doctrine; national security strategy; security system

• Wydawca: Wojskowa Akademia Techniczna im. Jarosława Dąbrowskiego
• Czasopismo: Studia Bezpieczeństwa Narodowego
• Rocznik: 2019
• Tom: R. 9, Nr 15
• Strony: 175--194
• Opis fizyczny: Bibliogr. 30 poz.

Twórcy

autor

Śmiałek Katarzyna

• Wojskowa Akademia Techniczna

autor

Śmiałek Wiesław

• Wojskowa Akademia Techniczna

Bibliografia

• Literatura
• [1] Balcerowicz B., Siły zbrojne w stanie pokoju, kryzysu i wojny, Wyd. Scholar, Warszawa 2010.
• [2] Bezpieczeństwo międzynarodowe po zimnej wojnie, red. nauk. R. Zięba, Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne, Warszawa 2008.
• [3] Bezpieczeństwo międzynarodowe, red. R. Kuźniar, B. Balcerowicz, Wyd. Scholar, Warszawa 2012.
• [4] Biała Księga bezpieczeństwa narodowego Rzeczypospolitej Polskiej, Wyd. BBN, Warszawa 2013.
• [5] Dimensions of military strategy, Compiled by George Edward Thibault, National Defence University, Washington 1987.
• [6] Funkcjonowanie Krajowego Systemu Wykrywania Skażeń i Alarmowania w świetle aktualnych zagrożeń skażeniami, red. nauk. Bogusław Kot, Jacek Barański, Wyd. COAS, Warszawa 2016.
• [7] International Military Defense Encyclopedia, New York 1993.
• [8] Konstytucyjny system władz publicznych, red. nauk. Paweł Chmielnicki, Wyd. Lexis Nexis, Warszawa 2009.
• [9] Koziej S., Między piekłem a rajem. Szare bezpieczeństwo na progu XXI wieku, Wyd. Adam Marszałek, Toruń 2006.
• [10] Koziej S., Podstawowe problemy strategii i systemu obronności na przełomie XX i XXI wieku, Wyd. AON, Warszawa 2002.
• [11] Leksykon wiedzy wojskowej, Wyd. MON, Warszawa 1979.
• [12] Mała encyklopedia wojskowa, tom 3 (R-Ż), wyd. MON, Warszawa 1971.
• [13] Nożko K., Sztuka tworzenia przewagi w systemie obronnym RP, Wyd. Bellona, Warszawa, 1994.
• [14] Polska polityka bezpieczeństwa państwa 1989-2000, red. Roman Kuźniar, Wyd. Scholar, Warszawa 2001.
• [15] Słownik terminów z zakresu bezpieczeństwa narodowego, wydanie czwarte, Wyd. AON, Warszawa 2009.
• [16] Strategia bezpieczeństwa narodowego Polski, red. nauk. Jarosław Gryz, Wyd. PWN, Warszawa 2013.
• [17] Szymonik A., Organizacja i funkcjonowanie systemów bezpieczeństwa. Zarządzanie bezpieczeństwem, Wyd. Difin, Warszawa 2011.
• [18] Współczesne wyzwania bezpieczeństwa Polski, red. nauk. Bogusław Jagusiak, Wyd. WAT, Warszawa 2015.
• [19] Zarychta S., Doktryny i strategie NATO 1949-2013, Wyd. Bellona, Warszawa 2014.
• Akty prawne, doktryny, strategie, dokumenty
• [1] Koncepcja Strategiczna Sojuszu zaakceptowana przez szefów państw i rządów uczestniczących w spotkaniu Rady Północnoatlantyckiej w Waszyngtonie 23- 24 kwietnia 1999 roku.
• [2] Polityka bezpieczeństwa i strategia obronna Rzeczypospolitej Polskiej (1992).
• [3] Strategia bezpieczeństwa narodowego Rzeczypospolitej Polskiej (2003).
• [4] Strategia bezpieczeństwa narodowego Rzeczypospolitej Polskiej (2007).
• [5] Strategia bezpieczeństwa Rzeczypospolitej Polskiej (2000).
• [6] Strategia obronności Rzeczypospolitej Polskiej (2000).
• [7] Uchwała Komitetu Obrony Kraju z dnia 21 lutego 1990 r. w sprawie doktryny obronnej Rzeczypospolitej Polskiej.
• [8] Ustawa z dnia 21 listopada 1967 r. o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej.
• [9] Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 roku o zarządzaniu kryzysowym.
• [10] Ustawa z dnia 29 sierpnia 2002 r. o stanie wojennym oraz o kompetencjach Naczelnego Dowódcy Sił Zbrojnych i zasadach jego podległości konstytucyjnym organom Rzeczypospolitej Polskiej.
• [11] Założenia polskiej polityki bezpieczeństwa (1992).

Uwagi

Opracowanie rekordu ze środków MNiSW, umowa Nr 461252 w ramach programu "Społeczna odpowiedzialność nauki" - moduł: Popularyzacja nauki i promocja sportu (2021).