Octan pentan-3-ylu : dokumentacja proponowanych wartości dopuszczalnych poziomów narażenia zawodowego

• Autorzy: Soćko R. , Czerczak S.

Warianty tytułu

EN

3-Pentyl acetate

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Octan pentan-3-ylu jest bezbarwną cieczą o charakterystycznym bananowym zapachu. Jest głównie stosowany jako rozpuszczalnik nitrocelulozowy, celuloidu, żywic, tłuszczów i wosków. Ze względu na skąpe dane toksykologiczne zaproponowano przyjęcie wartości NDS dla octanu pentan-3-ylu przez analogię do octanu n-pentylu i octanu izopentylu, tj. na poziomie 250 mg/m³. Propozycja ta jest uzasadniona tym, że związki te są izomerami i należą do grupy estrów alifatycznych kwasu octowego, których skutki działania drażniącego nasilają się wraz ze wzrostem masy cząsteczkowej estrów. Ponieważ octan izopentylu i octan pentan-3-ylu nie różnią się masą cząsteczkową i mają zbliżone właściwości fizykochemiczne można przyjąć, że skutki ich działania drażniącego na błony śluzowe górnych dróg oddechowych i oczy są podobne. Zaproponowana dla tych związków wartość NDS na poziomie 250 mg/m³ nie różni się od wartości przyjętej w Unii Europejskiej, która wynosi 270 mg/m³ (Dyrektywa Rady, 1991). Wartość NDSCh proponuje się ustalić na poziomie 500 mg/m³ (dwa razy wartość NDS), ze względu na działanie drażniące związku. Ustalone wartości normatywów higienicznych powinny chronić przed działaniem drażniącym substancji na błony śluzowe górnych dróg oddechowych i oczy.

EN

3-Pentyl acetate is an isomer of pentyl acetate. 3-Pentyl acetate is a colourless, flammable liquid with a banana or pearlike odour. 3-Pentyl acetate is employed as a solvent and is used in perfumes and flavourings. Banana oil (pear oil), a commercial mixture of amyl acetate isomers, has found wide use as a solvent in laxquers and other products containing cellulose esters. In literature, data concerning acute toxicity and chronic effects of 3-pentyl acetate in human and experimental animals are not availabe. The liquid and vapour phases of 3-pentyl acetate are irritating to the eyes, skin and mucous membranes. Because of the irritant effect of 3-pentyl acetate, and its comparison with isoamyl acetate, the MAC of 250 mg/m3 and the value of STEL 500 mg/m3 are recommended.

Słowa kluczowe

PL

octan pentan-3-ylu; narażenie zawodowe; wartość NDS; toksykokinetyka

EN

3-pentyl acetate; occupational exposure; MAC values; toxycokinetics

• Wydawca: Centralny Instytut Ochrony Pracy - Państwowy Instytut Badawczy
• Czasopismo: Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy
• Rocznik: 2001
• Tom: Nr 3 (29)
• Strony: 251--256
• Opis fizyczny: Bibliogr. 7 poz.

Twórcy

autor

Soćko R.

• Instytut Medycyny Pracy im. prof. dr. med. Jerzeeo Nofera 90-950 Łódź ul. św. Teresy 8

autor

Czerczak S.

• Instytut Medycyny Pracy im. prof. dr. med. Jerzeeo Nofera 90-950 Łódź ul. św. Teresy 8

Bibliografia

• 1. ACGIU (1998) Documentation of threshold limit values. Cincinnati.
• 2. Benkeser i in. (1959) JACSAT; J. Amer. Chem. Soc.: 81 5374, 5375, 5379.
• 3. Brown, Nakagawar (1955) JACSAT; J. Amer. Chem. Soc., 77, 3614, 3618.
• 4. Criteria group for occupational standards (1983) Scientific basis for Swedish Occupational Stand dards. IV. Consensus report for amyl acetate. Arbete och Hlsa 36 (Issue 1983, 35 in Swedish), 124-30.
• 5. Dyrektywa Rady 91/322/EWG z dnia 29 maja 1991 r.
• 6. Ejchart A. (1981) ORMRBD J.Org. Magn. Resoron., 15, 22.
• 7. Kenyon (1914) JCSOA9; J. Chem. Soc., 105, 2239.

Uwagi

.