Microbial assessment of the conservation status of the selected library collections from the Skałeczna Library in Kraków

• Autorzy: Bangrowska A.

Warianty tytułu

PL

Mikrobiologiczna ocena stanu zachowania wybranych zbiorów bibliotecznych pochodzących z biblioteki Skałecznej w Krakowie

• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

Microbes present in the indoor air of libraries and on the surfaces of books, map and cardboard packaging pose a threat to the health of workers and book users themselves. Therefore qualitative and quantitative analysis should be carried out to study microbial species and assess their cellulolytic activity to prevent the library resources from entomological disaster. Evaluation of the microbial hazards of the Skałka library was limited to 220 randomly selected volumes including 200 old prints and 20 incunabula. From all 220 objectes samples were tested for the presence of filamentous fungi. Each volume was described by four microbiological samples, taken from the back and the front of the binding, front endpapers or the title card and a middle card from a pad of a book. After the incubation quantitative and qualitative analysis of a species of fungi was carried out. Appropriate methods and measures to combat microbes and insects in the records and books must be applied in order to protect the resources.

PL

Drobnoustroje obecne w powietrzu pomieszczeń bibliotecznych oraz na powierzchni książek, map i tektury opakowaniowej stanowią zagrożenie zdrowotne dla pracowników oraz ich użytkowników. Stąd należy przeprowadzać analizę jakościową i ilościową obecności różnych gatunków drobnoustrojów oraz ocenić ich aktywność celulolityczną, aby nie doprowadzić do katastrofy entomologicznej i mikrobiologicznej zasobów bibliotecznych. Ocenę stopnia zagrożenia mikrobiologicznego księgozbioru skałecznego, ograniczono do 220 losowo wybranych woluminów, w tym 200 starodruków i 20 inkunabułów. Z wszystkich 220 obiektów pobrano próbki, które badano na obecność grzybów pleśniowych. Każdy wolumin opisany został przez cztery próbki mikrobiologiczne, pobrane z grzbietu i przedniej okładziny oprawy, przedniej wyklejki lub karty tytułowej i środkowej karty z bloku książki. Po okresie inkubacji przeprowadzono ilościową i jakościową analizę gatunku grzybów. Dla ratowania zbiorów trzeba zatem zastosować odpowiednie metody i środki zwalczania drobnoustrojów w zbiorach bibliotecznych.

Słowa kluczowe

EN

library collections; fungi; humidity

PL

zbiory biblioteczne; grzyby; wilgotność

• Wydawca: Wydawnictwo WSZOP
• Czasopismo: Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Zarządzania Ochroną Pracy w Katowicach
• Rocznik: 2015
• Tom: Nr 1(11)
• Strony: 30--37
• Opis fizyczny: Bibliogr. 7 poz., tab.

Twórcy

autor

Bangrowska A.

• Uniwersytet Śląski w Katowicach, Laboratorium Ochrony i Konserwacji Zbiorów Bibliotecznych, Plac Sejmu Śląskiego 1, 40-032 Katowice

Bibliografia

• [1] Wyczawski H.R.: Biblioteki parafialne w diecezji krakowskiej u schyłku XVI wieku Polonia Sacrae, 1953, nr 6, s. 116.
• [2] Ogierman L.: Konserwacja zabytkowego materiału bibliotecznego krakowskich Paulinó na Skałce, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice 2005, s. 9-11.
• [3] Nyuksha Yu. P.: Biodeterioration of paper and books, Search Conservation DistList,1994, s. 171-192.
• [4] Strzelczyk A.: Chora książka - destrukcyjne czynniki biologiczne, Notes Konserwatorski 1998, nr 1, s. 36.
• [5] Strzelczyk A, Karbowska J.: The role of microorganisms in the decay of parchment, ActaMicrobiologica,1994, nr 43, s.165.
• [6] Strzelczyk A., Karbowska J.: Microbial decay of historical parchment, Postępy mikrobiologii, 1993, nr 32, s.19.
• [7] Adcock E.P.: Ochrona i przechowywanie zbiorów. Zalecenia IFLA w kwestii opieki i obchodzenia się z materiałami bibliotecznymi, Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław 1999, s. 36-37.