Przegląd i analiza wymagań prawnych w zakresie możliwości gospodarowania odpadami pochodzącymi z działalności górnictwa nafty i gazu

• Autorzy: Kukulska-Zając Ewa , Król Anna

Identyfikatory

DOI

10.18668/NG.2020.10.09

Warianty tytułu

EN

Review and analysis of legal requirements regarding the possibilities of management of waste from the oil and gas industry

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Poszukiwanie i eksploatacja złóż węglowodorów wiążą się z generowaniem odpadów wiertniczych, które zaliczane są do odpadów wydobywczych. Gospodarowanie odpadami wydobywczymi podlega wymaganiom zawartym w regulacjach prawnych zarówno na poziomie UE, jak i na poziomie krajowym. Zgodnie z zapisami zawartymi w obowiązujących aktach prawnych w tym zakresie w pierwszej kolejności rekomendowane jest zapobieganie powstawaniu odpadów wydobywczych oraz ograniczanie ilości wytwarzanych odpadów wydobywczych i ich wpływu na środowisko. Kolejnym krokiem w zagospodarowywaniu odpadów wydobywczych jest ich odzysk, a ostatnim unieszkodliwianie poprzez składowanie na odpowiedniego typu składowiskach. W niniejszym artykule omówiono obowiązujące regulacje prawne, krajowe i wspólnotowe, dotyczące możliwości zagospodarowania odpadów powstających w wyniku działalności górnictwa nafty i gazu. Ilość obowiązujących aktów prawnych w przedmiotowym obszarze jest stosunkowo duża, a wśród najważniejszych regulacji wymienić należy: Ustawę z dnia 10 lipca 2008 r. o odpadach wydobywczych (Ustawa z dnia 10 lipca 2008 r.), Ustawę z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach (Ustawa z dnia 14 grudnia 2012 r.) oraz Ustawę z dnia 9 czerwca 2011 r. – Prawo geologiczne i górnicze (Ustawa z dnia 9 czerwca 2011 r.). Przeprowadzony przegląd pokazał wyraźnie, że należy dążyć do ograniczania ilości wytwarzanych odpadów wydobywczych i ich ponownego wykorzystania. W świetle obowiązujących regulacji prawnych do odpadów wiertnicznych można zastosować kilka z rekomendowanych w załączniku do Ustawy (Ustawa z dnia 14 grudnia 2012 r.) sposobów unieszkodliwiania odpadów, tj. procesy D1 (składowanie w gruncie lub na powierzchni ziemi), D2 (przetwarzanie w glebie i ziemi), D3 (głębokie zatłaczanie), D5 (składowanie na składowiskach w sposób celowo zaprojektowany), D7 (odprowadzanie do mórz i oceanów) oraz D9 (obróbka fizyczno-chemiczna). Składowanie takich odpadów na składowiskach jest ostatecznością. Odpady wydobywcze, w tym wiertnicze, można zgodnie z obowiązującymi regulacjami prawnymi składować w podziemnym składowisku odpadów lub w obiekcie unieszkodliwiania odpadów wydobywczych. Jednak mimo stosunkowo dużej ilości aktów prawnych dotyczących możliwego zagospodarowania odpadów wydobywczych na poziomie krajowym, brak jest nadal uregulowań wyczerpujących całą tematykę gospodarowania tego typu odpadami. Ponadto polskie prawo jest często w przedmiotowym zakresie także niespójne.

EN

The exploration and exploitation of hydrocarbon deposits is associated with the generation of drilling waste, which is classified as extractive waste. Extractive waste management is subject to the requirements contained in legal regulations at both EU and national level. In accordance with the provisions of applicable legal acts, it is recommended to prevent the production of extractive waste, to limit its generated amount and the impact on the environment. The next step in the management of extractive waste is its recovery, and the last is disposal in appropriate landfills. This article discusses applicable legal, national and EU regulations regarding the possibilities of waste management arising from the activity of oil and gas mining. The number of applicable legal acts in the area is relatively large, and the most important regulations include the Extractive Waste Act of July 10, 2008 (Ustawa z dnia 10 lipca 2008 r.), Waste Act of December 14, 2012 (Ustawa z dnia 14 grudnia 2012 r.) and the Act of June 9, 2011 – Geological and Mining Law (Ustawa z dnia 9 czerwca 2011 r.). The review has clearly shown that efforts should be made to reduce the amount of the extractive waste generated and to reuse it. In the light of applicable legal regulations, several of the waste disposal methods recommended in the Annex to the Act (Ustawa z dnia 14 grudnia 2012 r.) can be applied to drilling waste, i.e. D1 processes (storage in the ground or on the soil surface), D2 (processing in the soil and on the ground), D3 (deep injection), D5 (storage in landfills in a deliberately designed way), D7 (discharge to seas and oceans) and D9 (physico-chemical treatment). Storage of such waste in landfills is the last resort. Extractive waste, including drilling waste, may be stored in an underground waste disposal facility or in an extractive waste disposal facility in accordance with applicable legal regulations. However, despite the relatively large number of legal acts regarding the possible management of extractive waste at the national level, there are still no regulations exhausting the entire subject of managing this type of waste. In addition, Polish law is often inconsistent in this respect.

Słowa kluczowe

PL

odpady wiertnicze; gospodarka odpadami wydobywczymi; górnictwo nafty i gazu

EN

drilling waste; extractive waste management; oil and gas industry

• Wydawca: Instytut Nafty i Gazu - Państwowy Instytut Badawczy
• Czasopismo: Nafta-Gaz
• Rocznik: 2020
• Tom: R. 76, nr 10
• Strony: 735--742
• Opis fizyczny: Bibliogr. 12 poz.

Twórcy

autor

Kukulska-Zając Ewa

• Instytut Nafty i Gazu – Państwowy Instytut Badawczy

autor

Król Anna

• Instytut Nafty i Gazu – Państwowy Instytut Badawczy

Bibliografia

• Garbarino E., Orveillon G., Saveyn H.G.M., Barthe P., Eder P., 2018. Best Available Techniques (BAT) Reference Document for the Management of Waste from Extractive Industries. Publications Office of the European Union. DOI: 10.2760/35297.
• Krasińska A., Król A., 2012. Ocena szkodliwości odpadów wydobywczych w świetle obowiązujących wymagań prawnych na przykładzie odpadów wytwarzanych podczas konwencjonalnego poszukiwania węglowodorów. Nafta-Gaz, 12: 1170–1175.
• Kujawska J., 2020. Sposoby zagospodarowania i utylizacji zwiercin powstających przy poszukiwaniu gazu łupkowego.<https://docplayer.pl/5347646-Sposoby-zagospodarowania-i-utylizacji-zwiercin-powstajacych-przy-poszukiwaniu-gazulupkowego.html> (dostęp: 19.03.2020).
• Kukulska-Zając E., Dobrzańska M., 2012. Zarządzanie odpadami wydobywczymi w świetle najnowszych uregulowań prawnych. Nafta-Gaz,12: 1183–1189.
• Steliga T., Jakubowicz P., Kapusta P., Wojtowicz K., 2018a. Efektywność biodegradacji zanieczyszczeń ropopochodnych w zestarzałym odpadzie z dołu urobkowego. Nafta-Gaz, 10: 752–758. DOI: 10.18668/NG.2018.10.07.
• Steliga T., Uliasz M., Jakubowicz P., Szajna A., 2018b. Zestalanie zużytych płuczek wiertniczych – próba półprzemysłowa. Nafta-Gaz, 11:821–827. DOI: 10.18668/NG.2018.11.06.
• Akty prawne i dokumenty normatywne
• Dyrektywa 2006/21/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 15 marca 2006 r. w sprawie gospodarowania odpadami pochodzącymi z przemysłu wydobywczego oraz zmieniająca dyrektywę 2004/35/WE (Dz.U. L 102 z 11.4.2006 wraz z późn. zm.).
• Dyrektywa Rady 1999/31/WE z dnia 26 kwietnia 1999 r. w sprawie składowania odpadów (Dz.U. L 182 z 16.7.1999 wraz z późn. zm.).
• Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 16 lipca 2015 r. w sprawie dopuszczania odpadów do składowania na składowiskach (Dz.U. 2015 poz. 1277).
• Ustawa z dnia 10 lipca 2008 r. o odpadach wydobywczych (Dz.U. 2008 nr 138, poz. 865 wraz z późn. zm.).
• Ustawa z dnia 9 czerwca 2011 r. – Prawo geologiczne i górnicze (Dz.U. 2011 nr 163, poz. 981 wraz z późn. zm.).
• Ustawa z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach (Dz.U. 2013, poz. 21 wraz z późn. zm.).

Uwagi

Opracowanie rekordu ze środków MNiSW, umowa Nr 461252 w ramach programu "Społeczna odpowiedzialność nauki" - moduł: Popularyzacja nauki i promocja sportu (2020).