The idea of human rights according to Leszek Kolakowski. Prolegomena

• Autorzy: Musiał-Kidawa Aldona

Identyfikatory

DOI

10.29119/1641-3466.2023.169.32

• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

Purpose: The subject of the publication is a philosophical reflection on the idea that organizes the space of human and citizen life, of which we are contemporary beneficiaries. This idea today inspires the search for the subjective status of man, shapes the axiological system of societies, defines the duties of the human person, sets legal standards. Methodology: The publication is theoretical in nature. The analysis of the literature on the subject constituted the method of working on the publication. This method made it possible to learn about the current state of knowledge in the subject under discussion, indicated the scope of consideration of the problem, and also determined the perspective of further issues and questions that require answers. Findings: The publication discusses the values on which the idea of human rights is based, the assumption being that a person who transcends the characteristics of the zoological species participates in the moral and rational sphere, the sphere of unconditional moral imperatives that cannot be empirically determined. Social consequences: The perspective adopted in the publication discussing the idea of human rights is, first of all, important criteria and categories for the construction of the normative order, it projects the formation of social ties and the evolution of values that consolidate society. The idea of human rights in this sense is a regulator of collective life that creates social order. Originality: The publication asks what are the sources of the idea of human rights, whether the rooting of man in intellectual loyalty to reason is a sufficient motive to safeguard against the desire to invalidate them, whether man as a moral being is immune to the action of the instincts of his own nature.

Słowa kluczowe

EN

human rights; human being; freedom; humanity; subjectivity; dignity

PL

prawa człowieka; istota ludzka; wolność; ludzkość; subiektywność; godność

• Wydawca: Wydawnictwo Politechniki Śląskiej
• Czasopismo: Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie / Politechnika Śląska
• Rocznik: 2023
• Tom: z. 169
• Strony: 541--551
• Opis fizyczny: Bibliogr. 26 poz.

Twórcy

autor

Musiał-Kidawa Aldona

• Silesian University of Technology, Faculty of Organization and Management

• https://orcid.org/0000-0001-9525-6348

Bibliografia

• 1. Banaszak, B. (2004). Prawo konstytucyjne. Warszawa: C.H.Beck.
• 2. Bieńczyk-Misala, A. (2018). Zapobieganie masowym naruszeniom praw człowieka. Warszawa: Scholar.
• 3. Bieńkowska, D. (eds.) (2022). Prawa człowieka. Ujęcie interdyscyplinarne. Poznań: Silva Rerum.
• 4. Brzozowski, W., Krzywoń, A., Wiącek, M. (2021). Prawa człowieka. Warszawa: Wolters Kluwer.
• 5. Chmaj, M. (2016). Wolności i prawa człowieka w konstytucji Rzeczpospolitej Polskiej. Warszawa: Wolters Kluwer.
• 6. Freeman, M. (2007). Prawa człowieka. Warszawa: Sic!
• 7. Hoffe, O. (1992). Etyka państwa i prawa. Kraków: Znak.
• 8. Jaskiernia, J., Spryszak, K. (eds.) (2020). Polski system ochrony praw człowieka w dobie kryzysu demokracji liberalnej. Tom 3. Toruń: Adam Marszałek.
• 9. Jurczyk, T. (2009). Geneza rozwoju praw człowieka, https://prawo.uni.wroc.pl/sites/ default/files/students-resources/Prawa%20cz%C5%82owieka%20historia.pdf.
• 10. Kant, I. (1953). Uzasadnienie metafizyki moralności. Warszawa: PWN.
• 11. Kazimierczuk, M. (2014). Pojęcie, istota oraz źródło wolności i praw człowieka, https://bazhum.muzhp.pl/media/files/Studia_Prawnoustrojowe/Studia_Prawnoustrojowe- r2014-t-n26/Studia_Prawnoustrojowe-r2014-t-n26-s101-114/Studia_Prawnoustrojowe- r2014-t-n26-s101-114.pdf.
• 12. Kołakowski, L. (1984). Czy diabeł może być zbawiony i 27 innych kazań. Londyn: Aneks.
• 13. Kołakowski, L. (1994). Obecność mitu. Wrocław: Wydawnictwo Dolnośląskie.
• 14. Kołakowski, L. (1999). Moje słuszne poglądy na wszystko. Kraków: Znak.
• 15. Kołakowski, L. (2000). Etyka bez kodeksu. In: Kultura i fetysze. Warszawa: PWN.
• 16. Kołakowski, L. (2000). Prawda i prawdomówność jako warunki kultury. In: Kultura i fetysze. Warszawa: PWN.
• 17. Kołakowski, L. (2002). O prawie naturalnym. Ius et Lex, Vol. 1, No. 1, pp. 147-154.
• 18. Locke, J. (1992). Dwa traktaty o rządzie. Warszawa: PWN.
• 19. Olczyk, A. (2023). Filozofia Leszka Kołakowskiego: marksizm, chrześcijaństwo, prawa człowieka. Kraków: Universitas.
• 20. Osiatyński, W. (1998). Wprowadzenie do praw człowieka, http://www.psep.p1/grundtvig/1/ wprowadzenie_do_pojecia_praw_cz1owieka.pdf.
• 21. Osiatyński, W. (2011). Prawa człowiek i ich granice. Kraków: Znak.
• 22. Piechowiak, M. (1999). Filozofia praw człowieka. Prawa człowieka w świetle ich międzynarodowej ochrony. Lublin: Towarzystwo Naukowe Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego.
• 23. Possenti, V. (2000). Prawa człowieka w tradycji europejskiej. In: Katolicka nauka społeczna wobec dziedzictwa Oświecenia. Wydawnictwo WAM, https://bip.brpo.gov.pl/ pliki/12108381910.pdf.
• 24. Przybyszewski, K. (2010). Prawa człowieka w kontekstach kuturowych. Poznań: Instytut Filozofii UAM.
• 25. Tischner, J., (1999). Spór o istnienie człowieka. Znak, Kraków.
• 26. Zamelski, P. (2011). Wybrane zagadnienia z aksjologii praw człowieka - wskazania propedeutyczne dla nauczycieli, https://depot.ceon.pl/bitstream/handle/123456789/5862/ aksjologia_praw_czlowieka.pdf?sequence= 1 &isAllowed=y.

Uwagi

Opracowanie rekordu ze środków MNiSW, umowa nr SONP/SP/546092/2022 w ramach programu "Społeczna odpowiedzialność nauki" - moduł: Popularyzacja nauki i promocja sportu (2024).