Im Glas – we wnętrzu kieliszka. Efekty wizualne w zdobieniu szkła w latach 1918–1928 na przykładzie szkieł śląskich z tego okresu

• Autorzy: Nachyła Olga

Warianty tytułu

EN

Im Glas – inside the glass. Visual effects in glass decoration in the years 1918–1928 as demonstrated by the Silesian glass from that period

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W literaturze dotyczącej szkieł historycznych bardzo rzadko można natknąć się na opisy zdobień zawierające informacje wraz ze słownictwem technicznym i technologicznym. Zwykle opisany jest kształt, stan ogólny i wygląd eksponatu, z którym autor ma do czynienia. Sporadycznie trafiają się informacje technologiczne dotyczące receptur mas szklanych czy techniki wykonania. Niniejszy artykuł przedstawia i kładzie nacisk na elementy i efekty zazwyczaj pomijane w literaturze przedmiotu: opis techniczny zdobienia oraz efekty wizualne otrzymane dzięki niemu w specyficznym spojrzeniu – nie jak zazwyczaj z boku, lecz do wewnątrz każdego z wybranych remerów. Autorka wybrała dziewięć kolorowych kieliszków do wina z międzywojennej produkcji Huty Josephine, jako jednej z ciekawszych i z lepiej udokumentowaną produkcją z tego okresu. Zestaw ten prezentuje różne formy samych remerów, dostosowane do formy zdobienia, a w jednym przypadku również wpływ koloru szkła na efekt zdobniczy.

EN

In the literature on historic glass it is very rare to encounter a description of ornaments containing detailed information, as well as technical and technological vocabulary. Usually, we have a description of shape, overall condition and appearance of the exhibit the author is dealing with. On rare occasions, we may stumble upon technological information on glass mass recipe or a technique of manufacture. This article presents and stresses components and effects usually omitted in the literature in question: technical description of decorations and visual effects obtained as a result of a specific point of view, not a side view as typically presented, but an inside view of each selected roemer. The author has chosen nine colored wine glasses from the inter-war period produced in Silesian glassworks Josephine, as one of a more interesting and better documented product of that period. The set present various forms of roemers, ornaments matching forms, and in one case also the effect of the glass color on the decorative result.

Słowa kluczowe

PL

szkło historyczne; zdobienie szkła; huta Josephine; remer; szkło śląskie; efekt wizualny w zdobieniu szkła

EN

historical glass; glass ornament; Josephine glassworks; roemer; Silesian glass; visual effects in glass decoration

• Wydawca: Sieć Badawcza Łukasiewicz - Instytut Ceramiki i Materiałów Budowlanych
• Czasopismo: Szkło i Ceramika
• Rocznik: 2019
• Tom: R. 70, nr 5
• Strony: 6--12
• Opis fizyczny: Bibliogr. 5 poz., fot.

Twórcy

autor

Nachyła Olga

• Sieć Badawcza Łukasiewicz – Instytut Ceramiki i Materiał ów Budowlanych, Oddział Ceramiki i Betonów w Warszawie , redakcja „Szkło i Ceramika ”

Bibliografia

• [1] Brožová J., 2005, Výtvarný vývoj dutého skla v Čechách, na Moravě a ve Slezsku, w: „Historie sklářské výroby v českých Zamch”, díl I, Praha, s. 293
• [2] Lichota L., Nachyła O., Szklanka uranowa rzeźbiona i rytowana. Opis technologii wytwórczej i zdobień oraz charakterystyka szkła, „Szkło i Ceramika”, nr 3/2018, s. 26–29
• [3] Praca zbiorowa, 1988, Poradnik zdobnika wyrobów szklanych, Centralny Związek Rzemiosła
• [4] Żelasko S., 2009, Huta Josephine 1900–1950 Secesja – Art déco – Modernizm, Pasawa
• [5] Nowotny W., 1969, Szkła barwne, Warszawa, s. 201

Uwagi

Opracowanie rekordu w ramach umowy 509/P-DUN/2018 ze środków MNiSW przeznaczonych na działalność upowszechniającą naukę (2019).