Blaski i cienie badań inkluzji fluidalnych w skałach z obszaru Polski

• Autorzy: Jarmołowicz-Szulc Katarzyna

Identyfikatory

DOI

10.7306/2025.39

Warianty tytułu

EN

Flashes and shadows of fluid inclusion studies in minerals from the rocks of Poland

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

EN

Fluid inclusion (FI) studies in minerals from different rocks from the Carpathians and the other regions of Poland have been conducted for over thirty years. The minerals under studies (mostly quartz, carbonates, anhydrite, fluorite) build the sedimentary rocks and constitute their cements, being at present localized either at the surface, or in boreholes. Apart from the technological preparing, fluid inclusion analyses comprised ’’fluid inclusion petrography ” and microthermometric measurements. They resulted in homogenization, ice melting and eutectic temperature values, which were later recalculated using standard FI computing methods. The final results, such as the characteristics of fluids filling the inclusions, trapping and pressure-temperature conditions, are widely discussed and interpreted from a diagenetic and genetic point of view.

Słowa kluczowe

PL

inkluzje płynne; mikrotermometria; Karpaty; Niziny Polskie

EN

fluid inclusions; microthermometry; Carpathians; Polish Lowlands

• Wydawca: Państwowy Instytut Geologiczny - Państwowy Instytut Badawczy
• Czasopismo: Przegląd Geologiczny
• Rocznik: 2025
• Tom: Vol. 73, nr 4
• Strony: 381--385
• Opis fizyczny: Bibliogr. 37 poz., fot., tab.

Twórcy

autor

Jarmołowicz-Szulc Katarzyna

• Państwowy Instytut Geologiczny - Państwowy Instytut Badawczy, ul. Rakowiecka 4, 00-975 Warszawa

• https://orcid.org/0000-0001-7927-1820

Bibliografia

• 1. ANDERSON T.F., ARTHUR M.A. 1983 - Stable isotopes of oxygen and carbon and their application to sedimentologic and paleoenviron- mental problems. [W:] Arthur M.A., Anderson T.F., Kaplan I.R., Veizer J., Land L.S. (red.), Stable Isotopes in Sedimentary Geology. Soc. Econ. Paleont. Min., Short Course No. 10, Dallas.
• 2. AULSTEAD K.L., SPENCER R.J., KROUSE H.R. 1988 - Fluid inclusion and isotopic evidence on dolomitization, Devonian of western Canada. Geochimica et Cosmochimica Acta, 52: 1027-1035.
• 3. BAKKER R.J., BROWN P.E. 2003 - Computer modelling in fluid inclusion research. [W:] Samson I., Anderson A., Marshall D. (red.), Fluid Inclusions, Analysis and Interpretation, Short Course, Mineralogical Association of Canada, Ottawa: 175-212.
• 4. BROWN P. 1989 - Flincor: A microcomputer program for the reduction and investigationof fluid inclusion data. American Mineralogist, 74: 1390-1393.
• 5. BURRUSS R.C., CERCONE K.R., HARRIS P.M. 1983 - Fluid inclusion petrography and tectonic burial history ofthe Ali No 2 well: Evidence for timing diagenesis and oil migration, Northern Oman Foredeep. Geology, 2:567-570.
• 6. DUDOK I.V., JARMOŁOWICZ-SZULC K. 1999 - Fluid inclusions in “Marmarosh diamonds” in the Silesian (Krosno) and Dukla nappes in the Carpathians. Abstracts ofXV ECROFI, Potsdam: 91-92.
• 7. DUDOK I.V., JARMOŁOWICZ-SZULC K. 2000 - Hydrocarbon inclusions in vein quartz (the ”Marmarosh diamonds”) from the Krosno and Dukla zones of the Ukrainian Carpathians. Geological Quarterly, 44: 415-423.
• 8. GOLDSTEIN R.H., REYNOLDS T.J. 1994 - Systematics of fluid inclusions in diagenetic minerals. SEPM Short Course 31.
• 9. HURAIV., KIHLE J., KOTULOVAJ., MARKO F., ŚWIERCZEWSKA A. 2002 - Origin of methane in quartz crystals from the Tertiary accretionary wedge and for-arc basin of the Western Carpathians. Applied Geochemistry, 17:1259-1271.
• 10. JANKOWSKI L., JARMOŁOWICZ-SZULC K. 2009 - Particular tectonic zones (the melange zones) as potential and significant paths for fluid migration and mineral formation. Mineralogical Revue, 59 (1): 31-44.
• 11. JARMOŁOWICZ-SZULC K. 1995 - Fluid inclusions in the studies of the Permian sedimentary rocks from the Polish Lowland. [W:] XIII International Congress on Carboniferous-Permian (XIII ICCP), August 28-September2,1995, Kraków, Poland. Abstracts: 61. Państw. Inst. Geol.
• 12. JARMOŁOWICZ-SZULC K. 1998a - Studies on the filling of the pore space in the Rotliegend sedimentary rocks, SW Poland: fluid inclusions, luminescence, isotopes. VII Pan-American Conference on Research on Fluid Inclusions, Programs and Abstracts, 36, University of Las Vegas.
• 13. JARMOŁOWICZ-SZULC K. 1998b - Quartz cements in the Cambrian sandstones, Żarnowiec region, N Poland: a fluid inclusion study. Geological Quarterly, 42 (3): 311-318.
• 14. JARMOŁOWICZ-SZULC K. 1999 - Systematyka inkluzji fluidalnych w przestrzeni porowej skał osadowych paleozoiku Niżu Polskiego. Przegląd Geologiczny, 47 (6): 542-546.
• 15. JARMOŁOWICZ-SZULC K. 2000 - Mineralogiczno-geochemiczne środowisko tworzenia „diamentów marmaroskich ” na podstawie badań inkluzji fluidalnych w minerałach żyłowych Karpat zewnętrznych. Centralne Archiwum Geologiczne Państwowego Instytutu Geologicznego, Warszawa, nr2351/2000.
• 16. JARMOŁOWICZ-SZULC K. 2001a - Badania inkluzji fluidalnych w spoiwie kwarcowym piaskowców kambr u środkowego na obszarze bloku Łeby w Morzu Bałtyckim - implikacje diagenetyczne, izotopowe i geochemiczne. Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego, 399: 1-90.
• 17. JARMOŁOWICZ-SZULC K. 2001b - Charakterystyka wypełnień żyłowych w SE części polskich Karpat (kalcyt, kwarc, bituminy). Przegląd Geologiczny, 49: 785-792.
• 18. JARMOŁOWICZ-SZULC K. 2015 - Analiza inkluzji fluidalnych w minerałach skał osadowych - przegląd i uwagi. Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego, 464: 25-42.
• 19. JARMOŁOWICZ-SZULC K. 2016 - Inkluzje węglowodorowe w spoiwach skał osadowych i minerałach żyłowych - charakterystyka i znaczenie. Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego, 466: 87-101.
• 20. JARMOŁOWICZ-SZULC K. 2019 - Wybrane elementy badań petrologicznych w obrębie złoża BMB. Przegląd Geologiczny 67 (3): 161-164.
• 21. JARMOŁOWICZ-SZULC K. 2020 - Opracowanie metodyki badań mineralogiczno-petrograficznych (w tym: inkluzji fluidalnych) pod kątem aplikacji w poszukiwaniach węglowodorów ciekłych. Archiwum PGNiG, Warszawa.
• 22. JARMOŁOWICZ-SZULC K., DUDOK I.V. 2001 - Minerały żyłowe polskich i ukraińskich Karpat. Przegląd Geologiczny, 49 (4): 341-342.
• 23. JARMOŁOWICZ-SZULC K., DUDOK I.V. 2005 - Migration of palaeofluids in the contact zone between the Dukla and Silesian units, Western Carpathians - evidence from fluid inclusions and stable isotopes in quartz and calcite. Geological Quarterly, 49 (3): 291-304.
• 24. JARMOŁOWICZ-SZULC K., JANKOWSKI L. 2011 - Analiza geochemiczna i korelacje genetyczne bituminów i skał typu czarnych łupków w jednostkach tektonicznych Karpat zewnętrznych w południowo-wschodniej Polsce i na obszarze przyległym. Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego, 444: 73-98.
• 25. JARMOŁOWICZ-SZULC K., JANKOWSKI L. 2021 - Interpretation of mineralization in the Western Carpathians (Polish segment) - a tectonic melange approach, Minerals, 11 (11), 1171.
• 26. JARMOŁOWICZ-SZULC K., WOŁKOWICZ K.2018 - Analiza inkluzji fluidalnych w otworach Objezierze IG 1, Zakrzyń IG-1 i Katarzynin 2, Kalisz IG-1 and Siedliska IG-1, Rówce 1, Łochów IG-1, Płońsk IG- 2/2, Darżlubie IG-1. [W:] Podhalańska T. i in., Rozpoznanie stref perspektywicznych występowania niekonwencjonalnych złóż węglowodorów w Polsce, psg projekt, etap II, Raport końcowy. NAG nr 9051/2019, Państwowy Instytut Geologiczny.
• 27. JARMOŁOWICZ-SZULC K., KARWOWSKI Ł., MARYNOWSKI L. 2012 - Fluid circulation and formation of minerals and bitumen in the sedimentary rocks of the Outer Carpathians - based on studies on the quartz-calcite-organic matter association. Marine and Petroleum Geology, 32 (1): 138-158.
• 28. KARWOWSKI Ł., DORDA J. 1986 - Środowisko tworzenia diamentów marmaroskich. Environment of formation of the Marmarosh diamonds. Mineralogia Polonica, 17: 3-12.
• 29. KOZŁOWSKA A.J., JARMOŁOWICZ-SZULC K.L. 2009 - Geochemical and mineralogical exploration of sandstones in the Lublin Carboniferous Basin, SE Poland. [W:] Lentz D.R. (red.), Proceedings of the 24th International Applied Geochemistry Symposium, t. 1, June 1-4, 2009, Fredericton, New Brunswick, Canada: 377-380.
• 30. KOZŁOWSKI A. 1995 - Origin of Zn-Pb ores in the Olkusz and Chrzanów districts: a model based on fluid inclusions. Acta Geologica Polonica, 45 (1-2): 83-141.
• 31. LÜDERS V., REUTHER C., HATH P., BANKS D.A., MINGRAM (PLESSEN) B., PETTKET. 2005 - Fluid and gas migration in the N Germany Basin: fluid inclusions and stable isotope constraints. International Journal of Earth Sciences, 95 (5/6): 990-1009.
• 32. LÜDERS V., PLESSEN B., SIPPEL J. 2008 - Fluid and gas migration in the western part of the Lower Saxony Basin (Germany). Geochimica et Cosmochimica Acta, 72 (12): Supplement 1 A572.
• 33. MALISZEWSKA A., KIERSNOWSKI H., KUBERSKA M., SIKORSKA M., JARMOŁOWICZ-SZULC K. 2003 - Skład ziarnowy piaskowców eolicznych czerwonego spągowca Wielkopolski a ich właściwości zbiornikowe. Centralne Archiwum Geologiczne PIG-PIB, Warszawa, nr 2302/2003.
• 34. REYNOLDS T.J. 1993 - Temperature calibration standards by SYNFLINC. Fluid Inc. Denver, unpublished manuscript.
• 35. ROEDDERE. 1984 - Fluid inclusions. Reviews in Mineralogy, 12: 644 .
• 36. SAMSON I., ANDERSON A., MARSHALL D. (red.) 2003 - Fluid inclusions. Mineralogical Association of Canada. Short Course, 32.
• 37. ŚWIERCZEWSKA A., HURAIV., TOKARSKI A.K., KOPCIOWSKI E. 1999 - Quartz mineralization in the Magura nappe (Poland): a combined mineralogical and microthermometry approach. Geologia Carpathica, 50: 174-177.

Uwagi

Opracowanie rekordu ze środków MNiSW, umowa nr POPUL/SP/0154/2024/02 w ramach programu "Społeczna odpowiedzialność nauki II" - moduł: Popularyzacja nauki (2025).