Metoda oceny wartości terapeutycznych krajobrazów kulturowych na przykładzie parków miejskich

• Autorzy: Trojanowska Monika

Identyfikatory

DOI

10.30450/202107

Warianty tytułu

EN

Method of assessing the therapeutic values of cultural landscapes using the example of urban parks

• Języki publikacji: PL EN

Abstrakty

PL

Artykuł dotyczy multisensorycznego odbioru krajobrazu i wykorzystania jego właściwości terapeutycznych. W pracy przedstawiono uaktualnioną wersję Wzorca miejsc promocji zdrowia w mieście, który został uzupełniony o nowy atrybut – Muzyka. Sprawdzenie zasadności wprowadzenia nowego atrybutu wymagało przeprowadzenia badań terenowych. Jako obszary testowe wybrano osiem parków na terenie województwa pomorskiego. Proponowana w artykule wersja wzorca może stanowić cenne narzędzie wspierające procesy projektowe i decyzyjne dotyczące parków miejskich i rekreacyjnych terenów zieleni. Zastosowanie wzorca do sprawdzenia walorów terapeutycznych innych typów krajobrazów kulturowych będzie wymagało dalszych badań.

EN

The study focused on the multisensory perceptions of landscapes and the use of their therapeutic properties. The paper presents an updated version of the universal standard for health-promoting urban places, supplemented with a new attribute – Music. Field research of selected parks in the Pomorskie Voivodeship was undertaken to check the validity of this new attribute. The current resulting version of the standard may be a valuable tool to support any design and decision-making processes regarding city parks and green recreational areas. The usability of this standard to assess the therapeutic value of other different cultural landscapes would require further studies.

Słowa kluczowe

PL

miejsca promocji zdrowia; krajobrazy terapeutyczne; uniwersalny standard; urbanistyka; parki publiczne; województwo pomorskie

EN

health-promoting spaces; therapeutic landscapes; universal standard; urban design; public parks; Pomeranian region

• Wydawca: Komisja Krajobrazu Kulturowego Polskiego Towarzystwa Geograficznego
• Czasopismo: Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego
• Rocznik: 2021
• Tom: nr 46 (2)
• Strony: 27--46
• Opis fizyczny: Bibliogr. 18 poz., rys., tab.

Twórcy

autor

Trojanowska Monika

• Bydgoszcz University of Science and technology, Faculty of Civil and Environmental Engineering and Architecture, Bydgoszcz, Poland

• https://orcid.org/0000-0001-8168-0746

Bibliografia

• Bernat S., 2020: Soundscapes of Health Resorts in Poland and their Revitalization. Technical Transactions: Architecture and Urban Planning, e2020018. https://doi.org/10.37705/TechTrans/ e2020018.
• Cerwén, G.; Pedersen, E.; Pálsdóttir, A.M. 2016: The Role of Soundscape in Nature-Based Rehabilitation: A Patient Perspective. Int. J. Environ. Res. Public Health 2016, 13, 1229. https://doi. org/10.3390/ijerph13121229.
• Drapella-Hermansdorfer A., 2006: Współczesny park miejski w Europie [in:] Wizja rozwoju Wojewódzkiego Parku Kultury i Wypoczynku im. Gen. Jerzego Ziętka. Katowice: Urząd Marszałkowski Woj. Śląskiego. Retrieved from www. silesiaregion.pl/wpkiw/spec_adh.htm (date of access: 2019/12/04).
• Edwards D. (ed.) 2001: Earth Revealing; Earth Healing: Ecology and Christian Theology, The Liturgical Press, Collegeville, Minesota.
• Gesler W., 1996: Lourdes: Healing in a Place of Pilgrimage, Health & Place 2 (2): 95-105.
• Gesler W., 2005: Therapeutic Landscapes: An evolving theme, Health & Place 11: 295-297.
• Krzeptowska-Moszkowicz I, Moszkowicz Ł, Porada K. Evolution of the Concept of Sensory Gardens in the Generally Accessible Space of a Large City: Analysis of Multiple Cases from Kraków (Poland) Using the Therapeutic Space Attribute Rating Method. Sustainability. 2021; 13(11):5904. https://doi.org/10.3390/su13115904.
• Larkin L., 2001: The relationship Quilt. [in:] Edwards D. (ed.) 2001 Earth Revealing; Earth Healing: Ecology and Christian Theology, The Liturgical Press, Collegeville, Minesota.
• Kampfe, J.; Sedlmeier, P.; Renkewitz, F. The impact of background music on adult listeners: A meta-analysis. Psychol. Music 2011, 39: 424-448.
• Oldenburg, R., 1989: The Great Good Place: Cafes, Coffee Shops, Community Centers, Beauty Parlors, General Stores, Bars, Hangouts, and How They Get You Through the Day. New York: Paragon House.
• Salwa M., 2016: Estetyka ogrodu. Między sztuką a ekologią, Wydawnictwo Przypis, Łódź.
• Trojanowska M., 2017: Parki i ogrody terapeutyczne. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• Trojanowska M., Sas-Bojarska A., 2018: Health-affirming everyday landscapes in sustainable city. Theories and tools, Architecture Civil Engineering Environment, 3: 41-52.
• Trojanowska M., 2020: The new generation of urban parks and health-promoting landscapes in eco-neighborhoods. Technical Transactions, e2020003. https://doi.org/10.37705/TechTrans/e2020003.
• Trojanowska M. 2021: Architectural Strategies that promote creation of social bonds within eco-neighbourhoods, Space & FORM, 2021, 46: 195-210.
• Trojanowska M., 2021: A universal standard for health-promoting places. Example of assessment – on the basis of a case study of Rahway River Park, Budownictwo i Architektura, Vol 20, 3: 57-84.
• http://www.wejherowo.pl/inwestycje/park-miejski-i3.html [data dostępu: 28.12.2021].
• https://www.modernizacjaroku.org.pl/pl/edition/1104/object/1311/park-miejski-im-aleksandra-majkowskiego-w-wejherowie [data dostępu: 28.12.2021].