Krytyczne elementy systemów naftowych w basenach sedymentacyjnych Polski

Karnkowski, P. H.; Matyasik, I.

Artykuł - szczegóły

Tytuł artykułu

Krytyczne elementy systemów naftowych w basenach sedymentacyjnych Polski

Autorzy

Karnkowski P. H. , Matyasik I.

Treść / Zawartość

Pełne teksty:

Pobierz

Identyfikatory

Warianty tytułu

Critical elements of petroleum systems in the sedimentary basins in Poland

Języki publikacji

Abstrakty

Progress in geological, geophysical and drilling sciences during the past 30 years has introduced to hydrocarbon exploration the concept of petroleum system, understood as an analysis of the factors necessary forformation and preservation of oil and natural gas deposits. Thefinal evaluation ofpetroleum system is the product of allfactors involved in the formation of hydrocarbon accumulations, which must be preserved proper chronology of events in the geological space. Such interdependences build often synergistic or antagonistic configurations. These configurations are called critical elements of the petroleum system. Reliable and comprehensive analysis of critical elements ofpetroleum system in sedimentary basins in Poland lets identify potential new areas of hydrocarbon exploration. In this context, a particularly promising area is the petroleum system of the Pita Claystone Formation (central part of the Polish Rotliegend Basin) and deep “Carpathians” with their palaeo-mesozoic basement and deeper part of the Carpathian Foredeep.

Słowa kluczowe

system naftowy basen sedymentacyjny Polska

petroleum system sedimentary basin Poland

Wydawca

Państwowy Instytut Geologiczny - Państwowy Instytut Badawczy

Czasopismo

Przegląd Geologiczny

Rocznik

2016

Tom

Vol. 64, nr 9

Strony

639--649

Opis fizyczny

Bibliogr. 69 poz., rys.

Twórcy

autor

Karnkowski P. H.

karnkowski@uw.edu.pl

Wydział Geologii, Uniwersytet Warszawski, Al. Żwirki i Wigury 93, 02-089 Warszawa

autor

Matyasik I.

matyasik@inig.pl

Instytut Nafty i Gazu - Państwowy Instytut Badawczy, ul. Lubicz 25A, 31-503 Kraków

Bibliografia

[1]. AL-AMERI T.K., AL-KHAFAJI A.J. & ZUMBERGE J. 2009 - Petroleum system analysis of the Mishrif reservoir in the Ratawi, Zubair, North and South Rumaila oil fields, southern Iraq. GeoArabia, 14: 91-108.
[2]. ALLEN P.A. & ALLEN J.R. 1990 - Basin analysis - principles and applications. Blackwell, Oxford.
[3]. BOOTH D.R.D., CLARK-LOWES D.D. & TRAUT MW. 1998 - Palaeozoic petroleum systems of North Africa. Geol. Soc. Spec. Public., 132: 768.
[4]. BOTOR D., KOTARBA M. & KOSAKOWSKI P. 2002 - Petroleum generation in the Carboniferous strata of the Lublin Trough (Poland): an integrated geochemical and numerical modelling approach. Organic Geochemistry, 33: 461-476.
[5]. BOTOR D., PAPIERNIK B., MAĆKOWSKI T., REICHER B., KOSAKOWSKI P., MACHOWSKI G. & GÓRECKI W. 2013 - Gas generation in Carboniferous source rocks of the Variscan foreland basin: implictions for a charge history of Rotliegend deposits with natural gases. Ann. Soc. Geol. Pol., 83: 353-383.
[6]. BURRI P., FAUPEL J. & KOOPMANN B. 1993 - The Rotliegend in northwest Germany, from frontier to fairway. Geological Society, London, Petroleum Geology Confernce series, 4: 741-748.
[7]. BURZEWSKI W., KOTARBA M., BOTOR D., KOSAKOWSKI P. & SŁUPCZYŃSKI K. 1998 - Modelowanie procesów generowania i ekspulsji węglowodorów w utworach młodszego paleozoiku obszaru radomsko-lubelskiego i pomorskiego. Pr. Państw. Inst. Geol., 165: 273-284.
[8]. COOPER M. 2007 - Structural style and hydrocarbon prospectivity in fold and thrust belts: A global review. Geol. Soc. Spec. Public., 272: 447-472.
[9]. CURTIS J.B., KOTARBA M.J., LEWAN M.D. & WIECŁAW D. 2004 Oil/source rock correlations in the Polish Flysch Carpathians and Mesozoic basement and organic facies of the Oligocene Menilite Shales: Insights from hydrous pyrolysis experiments. Organic Geochemistry, 35(11-12 SPEC. ISS.): 1573-1596.
[10]. DADLEZ R. 1989 - Epikontynentalne baseny permu i mezozoiku w Polsce. Kwart. Geol., 33 (2): 175-198.
[11]. GAST R., DUSAR M., BREITKREUTZ CH., GAUPP R., SCHNEIDER J.W., STEMMERIK L., GELUK M., GEISSLER M., KIERSNOWSKI H., GLENNIE K., KABEL S. & JONES N. 2010 - Chapter 7, Rotliegend. [W:] Doornenbal H. & Stevenson A. (red.), Petroleum Geological Atlas of the Southern Permian Basin Area.TNO, The Netherlands: 101-122.
[12]. GLENNIE K.W. & PROVAN M.J. 1990 - Lower Permian Rotliegend reservoir of the Southern North Sea gas province. Geol. Soc. Spec. Public., 50: 399-416.
[13]. GLINIAK P. & URBANIEC A. 2005 - Charakterystyka geofizyczna bioherm oksfordu na obszarze przedgórza Karpat w aspekcie nowych technik poszukiwania złóż węglowodorów. Nafta-Gaz, 61: 343-348.
[14]. GROTEK I. 2009 - Charakterystyka petrograficzna i dojrzałość termiczna materii organicznej z utworów syluru na obszarze kratonu wschodnioeuropejskiego. Prz. Geol., 57 (4): 300-301.
[15]. GROTEK I., MATYJA H., SKOMPSKI S.1998 - Dojrzałość termiczna materii organicznej w osadach karbonu obszaru radomsko-lubelskiego i pomorskiego. Pr. Państw. Inst. Geol., 165: 245-254.
[16]. HANTSCHEL T., KAUERAUF A. I. 2009 - Fundamentals of Basin and Petroleum Systems Modeling. Springer.
[17]. HILL R.J., JARVIE D.M., ZUMBERGE J., HENRY M. & POLLASTRO R.M. 2007 - Oil and gas geochemistry and petroleum systems of the Fort Worth Basin. AAPG Bull., 91 (4): 445-473.
[18]. JARMOŁOWICZ-SZULC K., KARWOWSKI T. & MARYNOWSKI L. 2012 - Fluid circulation and formation of minerals and bitumens in the sedimentary rocks of the Outer Carpathians - Based on studies on the quartz-calcite-organic matter association. Marine and Petroleum Geology, 32 (1): 138-158.
[19]. JAWOROWSKI K. 2000a - Facies variability in the Cambrian deposits from the Kościerzyna and Gdańsk sections (Pomeranian Caledonides foreland, northern Poland): a comparative study. Geol. Quart., 44 (3): 249-260.
[20]. JAWOR E. 1983 - Poszukiwanie i rozpoznawanie złóż węglowodorów w niestrukturalnych pułapkach w środkowej części zapadliska przed- karpackiego. Nafta, 39: 161-166.
[21]. KARCZEWSKA A., MATYASIK I. & ŻURAWSKI E. 2010 - Geochemistry of oils and source rocks of the early palaeozoic interval in the Baltic Sea , northern Poland. The International Conference Baltic Petroleum, 2010.
[22]. KARNKOWSKI P. 1999 - Oil and gas deposits in Poland. GEOS, Kraków, s. 380.
[23]. KARNKOWSKI P. 2007 - Exploration and exploitation of oil and gas fields in Poland: a historical outline. Prz.Geol., 55: 1049-1059.
[24]. KARNKOWSKI P.H. 1985 - Warunki formowania się złóż gazu ziemnego w Wielkopolsce. Kwart. Geol., 29 (2): 355-368.
[25]. KARNKOWSKI P.H. 1996 - Historia termiczna a generacja węglowodorów w rejonie struktury Dobrzycy (Pomorze Zachodnie). Prz. Geol., 44 (4): 349-357.
[26]. KARNKOWSKI P. H., KIERSNOWSKI H. & CZAPOWSKI G. 1997-Rotliegend stratigraphic gas traps versus depositional systems in the Polish Permian Basin. Pr. Państ. Inst. Geol., 157: 345-352.
[27]. KARNKOWSKI P.H., KIERSNOWSKI H. & CZAPOWSKI G. 1997 - Sedimentological and geophysical data as a tool for prediction of the Rotliegend stratigraphicgas traps (Polish Permian Basin). Pr. Państ. Inst. Geol., 157: 353-360.
[28]. KARNKOWSKI P.H. & OZIMKOWSKI W. 1998 - The distribution of oil-and gasfields in relation to satellite image interpretation: an example from the Polish East Carpathians and the adjacent foredeep. J. Petrol. Geol., 21 (2): 213-231.
[29]. KARNKOWSKI P.H. 1999 - Origin and evolution of the Polish Rotliegend Basin. Polish Geological Institute, Special Papers, 3: 1-93.
[30]. KARNKOWSKI P.H. 2000 Modelowanie procesów generacji węglowodorów w utworach cechsztyńskich basenu polskiego. Prz. Geol., 48 (5): 443-447.
[31]. KARNKOWSKI P.H. & OZIMKOWSKI W. 2001 - Ewolucja strukturalna podłoża mioceńskiego basenu przedkarpackiego (obszar pomiędzy Krakowem a Przemyślem). Prz. Geol., 49 (5): 431-436.
[32]. KARNKOWSKI P.H. 2003 - Karboński etap rozwoju basenu lubelskiego jako główne stadium generacji węglowodorów w utworach młodszego paleozoiku Lubelszczyzny: wyniki modelowań geologicznych (PetroMod). Prz. Geol., 51 (9): 783-790.
[33]. KARNKOWSKI P.H. 2007a - Permian Basin as a main exploration target in Poland. Prz. Geol., 55: 1003-1015.
[34]. KARNKOWSKI P.H., PIKULSKI L. & WOLNOWSKI T. 2010 - Petroleum geology of the Polish part of the Baltic region - an overview. Geol. Quart., 54 (2): 143-158.
[35]. KIERSNOWSKI H., BUNIAK., KUBERSKAM. & SROKOWSKA-OKOŃSKA A. 2010 - Występowanie gazu ziemnego w piaskowcach czerwonego spągowca Polski. Prz. Geol., 58 (4): 335-346.
[36]. KISIELOW W. & WDOWIARZ S. 1967 - Geochemical investigation of crude oils from the Carpathians and Carpathian Foreland in Poland. Proc. of 7th World Petrol. Congress, Mexico, 2: 533-542.
[37]. KOSAKOWSKI P. & WRÓBEL M. 2012 Burial history, thermal history and hydrocarbon generation modelling of the Jurassic source rocks in the basement of the Polish Carpathian Foredeep and Outer Carpathians (SE Poland). Geologica Carpathica, 63 (4): 335-342.
[38]. KOTARBA M.J. 2011 - Origin of natural gases in the autochthonous miocene strata of the Polish Carpathian Foredeep. Ann. Soc. Geol. Pol., 81 (3): 409-424.
[39]. KOTARBA M.J. 2012 - Origin of natural gases in the Paleozoic-Mesozoic basement of the Polish Carpathian Foredeep. Geologica Carpathica, 63 (4): 307-318.
[40]. KOTARBA M. J., GRELOWSKI C., KOSAKOWSKI P., WIĘCŁAW D., KOWALSKI A. & SIKORSKI B. 1999 - Hydrocarbon potential of source rocks and origin of gas accumulations in the Rotliegend and Carboniferous in the northern part of western Pomerania. Prz. Geol., 47: 480.
[41]. KOTARBA M., KOSAKOWSKI P., WIĘCŁAW D., GRELOWSKI C., KOWALSKI A., LECH S. & MERTA H. 2004 - Hydrocarbon potential of Carboniferous source rocks on the Baltic part of Pomeranian Segment of the Middle Polish Trough. Prz. Geol., 52: 1156-1165.
[42]. KOTARBA M., POKORSKI J., GRELOWSKI C. & KOSAKOWSKI P. 2005 - Origin of natural gases accumulated in Carboniferous and Rotliegend strata on the Baltic part of the Western Pomerania. Prz. Geol., 53: 425-433.
[43]. KOTARBA M.J. & PERYT T.M. 2011 - Geology and petroleum geochemistry of miocene strata in the Polish And Ukrainian Carpathian foredeep and its palaeozoic-mesozoic Basement. Ann. Soc. Geol. Pol., 81(3): 211-220.
[44]. KOTARBA M.J., NAGAO K. & KARNKOWSKI P.H. 2014 - Origin of gaseous hydrocarbons, noble gases, carbon dioxide and nitrogen in Carboniferous and Permian strata of the distal part of the Polish Basin: geological and isotopic approach. Chemical Geology, 383 (2014): 164-179.
[45]. KRZYWIEC P., ALEKSANDROWSKI P., FLOREK R. & SIUPIK J. 2004 - Budowa frontalnej strefy Karpat zewnętrznych na przykładzie mioceńskiej jednostki Zgłobic w rejonie Brzeska-Wojnicza - nowe dane, nowe modele, nowe pytania. Prz. Geol., 52 (11): 1051-1059.
[46]. KRZYWIEC P. & NARKIEWICZ M. 2003 - O stylu strukturalnym kompleksu dewońsko-karbońskiego Lubelszczyzny w oparciu o wyniki interpretacji danych sejsmicznych. Prz. Geol., 51 (9): 795-797.
[47]. KUSMIEREK J. 1990 - Zarys geodynamiki centralnokarpackiego basenu naftowego. Pr. Geol. PAN, 135, Kraków.
[48]. MANN U., HANTSCHEL T., SCHAEFER R.G., KROSS B., LEYTHAEUSER D., LITTKE R. & SACHSENHOFER R.F.1997 - Petroleum Migration: Mechanism, Pathways, Efficiences and Numerical simulations. [W:] Welte D.H, Horsfield B., Baker D.R.(red.), Petroleum and basin evolution. Springer-Verlag Berlin, Heidelberg, New York: 405-520.
[49]. MARZEC, P. NIEPSUJ M., BAŁA M. & PIETSCH K. 2014 - The application of well logging and seismic modeling to assess the degree of gas saturation in Miocene strata (Carpathian Foredeep, Poland). Acta Geophysica, 62 (1): 83-115.
[50]. MATYASIK I. 1998 - Charakterystyka geochemiczna skał macierzystych karbonu w wybranych profilach wiertniczych obszaru radomsko-lubelskiego i pomorskiego. Pr. Państw. Inst. Geol., 165: 215-226.
[51]. MATYASIK I., SŁOCZYŃSKI T. & MADEJ K. 2008 - Możliwości generacyjne utworów miocenu wschodniej części zapadliska przedkarpackiego. Międzynarodowa Konferencja Naukowo-Techniczna Geopetrol 2008 nt. „Nauka, technika i technologia w rozwoju poszukiwań i wydobycia węglowodorów w warunkach lądowych i morskich”. Zakopane, 15-18 wrzesień. Prace INiG, 150: 449-454.
[52]. MATYASIK I., STECZKO A. & PHILP R.P. 2000 - Biodegradation and migrational fractionation of oils from Eastern Carpathians, Poland. Advances in Organic Geochemistry, 31 (12): 1509-1523.
[53]. MIALL A.D. 1996 - The geology of fluvial deposits: sedimentary facies, basin analysis, and petroleum geology. Springer, s. 583.
[54]. MYSLIWEC M. 2004 - Poszukiwanie złóż gazu ziemnego w osadach miocenu zapadliska przedkarpackiego na podstawie interpretacji anomalii sejsmicznych - weryfikacji anomalii. Prz. Geol., 52 (4): 307-314.
[55]. NARKIEWICZ M., MIŁACZEWSKI L., KRZYWIEC P., SZEWCZYK J. 1998 - Zarys architektury depozycyjnej basenu dewońskiego na obszarze radomsko-lubelskim. Pr. Państw. Inst. Geol., 165: 57-71.
[56]. PICHA F.J. 1996 - Exploring for hydrocarbons under thrust belts - A challenging new frontier in the Carpathians and elsewhere. AAPG Bulletin, 80 (10): 1547-1564.
[57]. PIETSCH K. MARZEC P., KOBYLARSKI M., DANEK T., LESNIAK A., TATARATA A. & GRUSZCZYK E. 2007 - Identification of seismic anomalies caused by gas saturation on the basis of theoretical P and PS wavefield in the Carpathian Foredeep, SE Poland. Acta Geophysica, 55 (2): 191-208.
[58]. POŁTOWICZ S. 1997 - Pozornie przekraczające zaleganie badenu na sekcjach sejsmicznych. Nafta-Gaz, 53: 117-125.
[59]. PORĘBSKI J. & OSZCZYPKO N. 1999 - Litofacje i geneza piasków bogucickich (górny baden), Zapadlisko Przedkarpackie. Pr. Państw. Inst. Geol., 168: 57-82.
[60]. WIĘCŁAW D. 2011 - Origin of liquid hydrocarbons accumulated in the Miocene strata of the Polish Carpathian Foredeep and its Palaeozoic-Mesozoic Basement. Ann. Soc. Geol. Pol., 81 (3): 443-458.
[61]. SCHLEICHER M., KÖSTER J., KULKE H. & WEIL W. 1998 - Reservoir and source-rock characterisation of the early Palaeozoic interval in the Peribaltic Syneclise, northern Poland. J. Petrol. Geol., 21: 33-56.
[62]. SEMYRKA R., JARZYNA J., SEMYRKA G., KAŹMIERCZUK M. & PIKULSKI L. 2010 - Reservoir parameters of lithostratigraphic complexes of Lower Palaeozoic strata In the Polish part of the Baltic Basin based on laboratory studies and well logs. Geol. Quart., 54: 227-240.
[63]. SIKORSKA M. & PACZESNA J. 1997 - Quartz cementation in Cambrian sandstones on the background of their burial history. (Polish part of the East European Craton). Geol. Quart., 41 (3): 265-272.
[64]. SŁOCZYŃSKI T., MATYASIK I. & STECZKO A. 2006 - Potencjał węglowodorowy utworów miocenu w rejonie Lubaczów-Przemyśl. Nafta - Gaz, 10: 487-492.
[65]. SŁOWAKIEWICZ M. & GĄSIEWICZ A. 2013 - Geol. Soc. London, Spec. Publ., 376: 523-538.
[66]. SWADOWSKA E. & SIKORSKA M. 1998 - Historia pogrzebania skał kambru na podstawie refleksyjności macerałów witrynitopodobnych w polskiej części platformy wschodnioeuropejskiej. Prz. Geol., 46 (8): 699-706.
[67]. WAGNER R.1988 - Ewolucja basenu cechsztyńskiego w Polsce. Kwart. Geol., 32: 32-52.
[68]. WEIL W. 1990 - The reservoir properties of the Middle Cambrian sandstone deposits in the Łeba-Żarnowiec area in the light of the statistic analysis (in Polish with English summary). Kwart. Geol., 34 (1): 37-50.
[69]. ZUBRZYCKI A. 1986 - Analiza facjalna i rozwój pułapek litologicznych w utworach miocenu autochtonicznego zapadliska przedkarpac- kiego pomiędzy Rzeszowem a Pilznem. Pr. Geol. PAN Oddz. Kraków, 131: 1-43.

Uwagi

Opracowanie ze środków MNiSW w ramach umowy 812/P-DUN/2016 na działalność upowszechniającą naukę.

Typ dokumentu

Bibliografia

Identyfikator YADDA

bwmeta1.element.baztech-4959e821-127f-4e1a-bde0-d2df27dd278b