Kopuła Brunelleschiego we Florencji, wybrane problemy budowlane, statyczne i konserwatorskie

• Autorzy: Jasieńko Jerzy , Kadłuczka Andrzej

Identyfikatory

DOI

10.48234/WK66FLORENCE

Warianty tytułu

EN

Brunelleschi Dome in Florence: selected structural, static, and conservational aspects

• Języki publikacji: PL EN

Abstrakty

PL

Artykuł zawiera podsumowanie aktualnej wiedzy na temat architektury, statyki, stanu technicznego i potencjalnych zagrożeń słynnej renesansowej kopuły Brunelleschiego we Florencji. W oparciu o analizę źródeł historycznych, kontekstu topograficznego i czasowo-przestrzennego jako uwarunkowań powstania i trwania tej unikalnej konstrukcji zaprezentowano najnowsze metody monitoringu i badań statyki zabytku z uwzględnieniem perspektywicznej prognozy jej bezpieczeństwa.

EN

This paper summarizes current knowledge of the architecture, static behavior, and technical condition of Brunelleschi’s famous Renaissance dome in Florence as well as potential risks to the structure. Based on an analysis of historical sources and topographic, temporal, and spatial contexts determining the structure’s erection and survival, it discusses the currently used monitoring methods and recent studies on the monument’s static behavior, including its prospective safety profile.

Słowa kluczowe

PL

historia architektury; architektura renesansu; statyka kopuły; Filippo Brunelleschi; ochrona dziedzictwa kulturowego

EN

history of architecture; Renaissance architecture; dome static behavior; Filippo Brunelleschi; cultural heritage conservation

• Wydawca: Zarząd Główny Stowarzyszenia Konserwatorów Zabytków
• Czasopismo: Wiadomości Konserwatorskie
• Rocznik: 2021
• Tom: Nr 66
• Strony: 182--194
• Opis fizyczny: Bibliogr. 16 poz., rys., fot.

Twórcy

autor

Jasieńko Jerzy

• Wydział Budownictwa Lądowego i Wodnego Politechniki Wrocławskiej

• https://orcid.org/0000-0002-8574-6121

autor

Kadłuczka Andrzej

• Wydział Architektury Politechniki Krakowskiej

• https://orcid.org/0000-0001-7009-5330

Bibliografia

• 1. Ballenstedt Janusz, Jak Brunelleschi budował kopułę Santa Maria del Fiore, „Kwartalnik Architektury i Urbanistyki”, zeszyt 2, tom XLI, Warszawa 1996.
• 2. Bartoli Giovanni, Betti Michele, Borri Claudio, Numerical modeling of the structural behavior of Brunelleschi’s Dome of Santa Maria del Fiore, International Journal of Architectural Heritage, 2015.
• 3. Bartoli Giovanni, Blasi Carlo, De Robertis Niccolo, & Foraboschi Paolo, Monitoring system of the Brunelleschi’s dome in Florence: intrepretations of the recorded data, w: Structural repairand maintenance of historical buildings II. Vol. 1: general studies, materials and analysis. 1991, pp. 209-221.
• 4. Bartoli Giovanni, Chiarugi Andrea, & Gusella Vittorio, Monitoring systems on historic buildings: the Brunelleschi Dome. Journal of structural engineering, 122(6), 1996, s. 663-673.
• 5. Ceravolo R., Coletta G., Miraglia G., & Palma F. Statistical correlation between environmental time series and data from long-term monitoring of buildings. Mechanical Systems and Signal Processing, 152, 2021.
• 6. Chiarugi Andrea, Fanelli Michele, Giuseppetti Gabriella, Analysis of a Brunelleschi -Type Dome Including Thermal Loads. IABSE Symposium on Strengthening of Building Structure, Diagnosis and Therapy, Zurich 1983.
• 7. Coli Massimo, Marchetti Emanuele, Ripepe Maurizio, Blasi Carlo, Ottoni Federica, Bartoli Giovanni, Betti Michele, The Dome of Santa Maria Del Fiore in Florence: Historical, geotechnical, and structural studies for its conservation, w: ATC19 Work Shop on Geo Engineering for Conservation of Cultural Heritage18th ICSMGE, Paris -Role of Geo Engineering for Conservation of Word Heritage –Sep. 2013.
• 8. Corazzi Roberto, Brunelleschi and the Dome in Florence, Domes and Cupolas Vol I – 2014 – N.1, Angelo Ponte Corboli, Florencja 2014.
• 9. Falciani Carlo, Natali Antonio, The Cinquecento in Florence: ‘Modern Manner’ and Counter-Reformation, Mandragora 2017.
• 10. Fanelli Giovanni, Fanelli Michele, La cupola del Brunelleschi. Storia e futuro di una grande struttura, Mandragora, Florencja 2004.
• 11. Guidoboni Emanuela, Ferrari Graziano, Historical citiesand earthquakes: Florence during the last nine centuries and evaluations of seismic hazard, w: Annali di Geofisica, vol. XXXVIII n. 5-6 November-Becember 1995.
• 12. Jasieńko Jerzy, Raszczuk Krzysztof, Rybak Grzegorz, Static behaviour of the Dome of the Santa Maria del Fiore in Florence – a numerical analysis, w: Domes and Cupolas. 2014, vol. 1, nr 2, s. 67-1.
• 13. Luchinat Acidini Cristina, Dalla Negra Riccardo, La cupola di Santa Maria del Fiore. Achitettura, pittura, restauro, Istituto Poligrafico del Stato, Libreria Cortina Milano, Rome 1995.
• 14. Ottoni Federica, Blasi Carlo, Results of a 60-year monitoring system for Santa Maria del Fiore Dome in Florence, International Journal of Architectural Heritage, 2015.
• 15. Ottoni Federica, Coïsson Eva, Blasi Carlo, The Crack Pattern in Brunelleschi’s Dome in Florence: Damage Evolution from Historical to Modern Monitoring System Analysis. w: Advanced materials research, Vol. 133, 2010, Trans Tech Publications Ltd., pp. 53-64).
• 16. Saalman Hovard, Filippo Bruneleschi. The Cupola of Santa Maria del Fiore, Zwemmer London 1980.

Uwagi

Opracowanie rekordu ze środków MNiSW, umowa Nr 461252 w ramach programu "Społeczna odpowiedzialność nauki" - moduł: Popularyzacja nauki i promocja sportu (2021).