Zawartość metali ciężkich w glebach i roślinach z terenu gminy Borzęcin (województwo małopolskie)

• Autorzy: Czech T. , Baran A. , Wieczorek J.

Identyfikatory

DOI

10.12912/2081139X.20

Warianty tytułu

EN

Content of heavy metals in soil and plants from an area Borzęcin municipality (Malopolska province)

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Celem badań było określenie zawartości metali ciężkich w glebach i roślinach jako wskaźnika antropopresji w terenie typowo rolniczym. Badania przeprowadzono w północnej części powiatu brzeskiego na terenie gminy Borzęcin (województwo małopolskie). Łącznie wyznaczono 15 punktów, w których pobrano próbki glebowe z poziomów 0–10 oraz 40–50 cm. Zawartości metali ciężkich (Cd, Cu, Pb, Zn, Ni, Mn, Fe) w próbkach glebowych i roślinnych oznaczono na spektrofotometrze emisji atomowej z plazmą wzbudzoną indukcyjnie (ICP-OES) firmy Perkin-Elmer, model Optima 7300 DV. Stwierdzono niski i średni stopień zanieczyszczenie gleb metalami. Istotna korelacja pomiędzy zawartością żelaza oraz innych metali ciężkich wskazywała na ich naturalne pochodzenie. W roślinach jedno i dwuliściennych pobranych w 6 punktach pomiarowych wykazano wysoką zawartość Zn i Cd, co eliminuje ich przydatność paszową. Powinny być wykorzystane jedynie do celów przemysłowych. Oceniając stopień bioakumulacji metali w roślinach stwierdzono średnią akumulację (WB 0,1–1) ołowiu, chromu, niklu i miedzi oraz wysoką cynku i kadmu.

EN

The research aimed to assess the content of heavy metals in soils and plants as an indicator of human pressure in a typically agriculture area. The research was conducted in northern part of Brzesko district on Borzęcin municipality (Malopolska province). In total 15 points were set. At those points, soil samples were collected from the levels of 0–10 cm and 40–50 cm. Contents of heavy metals (Cd, Cu, Pb, Zn, Ni, Mn, Fe) in soil and plant samples were determined using a Perkin-Elmer model Optima 7300 DV inductively coupled plasma atomic emission spectrophotometer (ICP-AES). In the studies was found low and average degree of soil pollution with metals. The obtained results indicate a positive significant correlation between Fe and other metals which confirms their natural origin. In the mono- and dicotyledonous plants collected from 6 sampling points a high Zn and Cd contents were showed, which eliminates their feed usefulness. These plants should be used only for industrial purposes. Assessing the bioaccumulation coefficients of metals in plants average accumulation (WB 0.1–1) of lead, chromium, nickel, copper and high accumulation of zinc and cadmium were found.

Słowa kluczowe

PL

metale ciężkie; gleby; rośliny; współczynnik bioakumulacji

EN

heavy metals; soils; plants; bioaccumulation coefficient

• Wydawca: Polskie Towarzystwo Inżynierii Ekologicznej
• Czasopismo: Inżynieria Ekologiczna
• Rocznik: 2014
• Tom: Nr 37
• Strony: 89--98
• Opis fizyczny: Bibliogr. 19 poz., tab.

Twórcy

autor

Czech T.

• Katedra Chemii Rolnej i Środowiskowej, Uniwersytet Rolniczy im. H. Kołłątaja w Krakowie, al. Mickiewicza 21, 31-129 Kraków

autor

Baran A.

• Katedra Chemii Rolnej i Środowiskowej, Uniwersytet Rolniczy im. H. Kołłątaja w Krakowie, al. Mickiewicza 21, 31-129 Kraków

autor

Wieczorek J.

• Katedra Chemii Rolnej i Środowiskowej, Uniwersytet Rolniczy im. H. Kołłątaja w Krakowie, al. Mickiewicza 21, 31-129 Kraków

Bibliografia

• 1. An Y.J. 2004. Soil ecotoxicity assessment using cadmium sensitive plants. Environ. Pollut., 127: 21-26.
• 2. Baran A., Wieczorek J. 2013. Ocena zagrożenia związanego z zawartością metali ciężkich w glebach na terenie powiatu Olkuskiego (woj. małopolskie). Procceding of EcOpole, 7(1): 281-285.
• 3. Franco-Uría A., López-Mateo C., Roca E., Fernández-Marcos M.L. 2009. Source identification of heavy metals in pastureland by multivariate analysis in NW Spain. J. Hazard. Mater., 165: 1008–1015.
• 4. Grzebisz W., Cieśla L., Komisarek J., Potarzycki J. 2002. Geochemical assessment of heavy metals pollution of urban soils. Pol. J. Environ. Stud., 11(5): 493-499.
• 5. Guo G., Wu F., Xie F., Zhang R. 2012. Spatial distribution and pollution assessment of heavy metals in urban soils from southwest China. J. Environ. Sci., 24(3): 410-418.
• 6. Kabata-Pendias A., Motowicka-Terelak T., Piotrowska M., Terelak H., Witek T. 1993. Ocena stopnia zanieczyszczenia gleb i roślin metalami ciężkimi i siarką. IUNG, Puławy, s. 7-10.
• 7. Kabata-Pendias A., Pendias H. 2001. Trace Elements in Soils and Plants, 3rd ed. CRC Press, Boca Raton, FL.
• 8. Luo Ch., Yang R., Wang Y., Li Y., Zhang G., Li X. 2012. Influence of agricultural practice on trace metals in soils and vegetation in the water conservation area along the East River (Dongjiang River), South China. Sci. Total Environ, 431: 26-32.
• 9. Micó C., Peris M., Sánchez J., Recatalá L. 2006. Heavy metal content of agricultural soils in a Mediterranean semiarid area: the Segura River Valley (Alicante, Spain). Spanish J. Agric. Res., 4(4): 363-372.
• 10. Nicholson F.A., Smith S.R, Alloway B.J., Carlton-Smith C., Chambers B.J. 2003. An inventory of heavy metals inputs to agricultural soils in England and Wales. Sci. Total Environ., 311: 205-219.
• 11. Presley B.J., Taylor R.J., Boothe P.N. 1992. Trace metal concentration in sediments of Eastern Mississippi Bigh. Marine Environ. Res., 33: 267-282.
• 12. Qishlaqi A., Moore F. 2007. Statistical analysis of accumulation and sources of heavy metals occurrence in agricultural soils of Khoshk River Banks, Shiraz, Iran. American-Eurasian J. Agric. Environ. Sci., 2(5): 565-573.
• 13. Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 23 stycznia 2007 w sprawie dopuszczalnych zawartości substancji niepożądanych w paszach. Dz. U. 2007, nr 20, poz. 119.
• 14. Rozporządzeniu Ministra Środowiska w sprawie standardów jakości gleby i standardów jakości ziemi z dnia 9 września 2002 r. Dz. U. 2002, nr 165, poz. 1359.
• 15. Sequi P., De Nobili M. 2000. Carbonio organico. [In:] Metodidi analisichimica del suolo. Milan. Capitolo VII: 1-5.
• 16. Stanisławska-Glubiak E., Korzeniowska J. 2005. Kryteria oceny toksyczności cynku dla roślin. IUNG-PIB, 107: 12 ss.
• 17. Venditti D., Durecu S., Berthelin J. 2000. A multidisciplinary approach to assess history, environmental risks, and remediation feasibility of soils contaminated by metallurgical activities. Part A: Chemical and physical properties of metals and leaching ability. Arch. Environ. Contam. Toxicol., 38: 411-420.
• 18. Wei B., Yang L. 2010. A review of heavy metal contaminations in urban soils, urban road dusts and agriculture soils from China. Microchemical J., 94: 99-107.
• 19. Wieczorek J., Baran A. 2013. Assessment of possible zinc accumulation in soils in the zone of possible zinc accumulation in soils in the zone of potential zinc-works influence. Ecol. Chem. Eng. A, 20(1): 109-115.