Innowacja pracownicza – rozważania o współczesnym kontekście

• Autorzy: Padzik-Wołos Agnieszka

Identyfikatory

DOI

10.21008/j.0239-9415.2020.082.15

Warianty tytułu

EN

Employee-driven-innovation – the contemporary context

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Zgodnie ze współczesnymi definicjami innowacji pracowniczych każda organizacja ma potencjał do tworzenia wewnętrznych innowacji. Tym potencjałem są pracownicy organizacji, którzy z wykorzystaniem swojej wiedzy, doświadczeń i działań tworzą innowacje w sposób oddolny, w procesie pracy. Celem artykułu jest naświetlenie kontekstu innowacji pracowniczej w organizacjach funkcjonujących w Polsce. Aby osiągnąć ten cel, przedstawiono wybrane anglojęzyczne definicje innowacji pracowniczych, wskazując ich wspólne punkty i różnice. Omówiono obszar innowacji pracowniczych na podstawie przeglądu polskiej literatury, wskazując na występujące nadal w organizacjach zjawisko racjonalizacji. Przeprowadzono rozważania wstępne na temat kontekstu zjawiska w Polsce na podstawie wywiadów indywidualnych z ekspertami przeprowadzonych w okresie od 14 do 30 marca 2020 r. Badania własne skoncentrowano na dwóch aspektach: (1) stopniu zorganizowania procesu oraz (2) zjawiskach charakterystycznych dla organizacji działających w Polsce. Wskazano na niski stopień systemowego podejścia do procesu oraz partycypacji pracowników w tworzeniu innowacji o charakterze oddolnym. Przedstawiono dalsze kierunki badań zjawiska, w tym dotyczące aspektu wiedzy w organizacji.

EN

According to contemporary definitions of employee-driven-innovation, each organizaion has the potential to create internal innovations. This potential consists of employees who, basing on their knowledge, experience and interactions, create bottom-up innovations in the course of their work. The aim of the article is to highlight the context of employee-driven-innovation in organizations operating in Poland. To achieve this goal, the similarities and differences between selected definitions are presented. The employee-driven-innovation phenomenon is discussed on the basis of a review of the Polish literature, with a special reference to the rationalization phenomenon. Initial considerations of the Polish context were carried out on the basis of individual expert interviews conducted between March 14th and March 30th, 2020. The author’s research focused on two aspects: (1) the degree of organization of the process and (2) features characteristic for organizations operating in Poland. The results show that a systemic approach to the process and employee participation in bottom-up innovations are rarely implemented in organizations. The directions for further research on the phenomenon are presented, including the aspect of knowledge in an organization.

Słowa kluczowe

PL

innowacje pracownicze; innowacje oddolne; wiedza w organizacji; wewnętrzne innowacje

EN

employee-driven-innovations; bottom-up innovation; knowledge in an organization; internal innovation

• Wydawca: Wydawnictwo Politechniki Poznańskiej
• Czasopismo: Zeszyty Naukowe Politechniki Poznańskiej. Organizacja i Zarządzanie
• Rocznik: 2020
• Tom: Nr 82
• Strony: 243--260
• Opis fizyczny: Bibliogr. 44 poz., tab.

Twórcy

autor

Padzik-Wołos Agnieszka

• Akademia Leona Koźmińskiego, doktorantka

Bibliografia

• 1. Balcerak, A. (2018). Krytyczna refleksja jako katalizator innowacyjności pracowniczej. Problemy Profesjologii, (2), 79–93.
• 2. Bessant, J., Caffyn, S. (1997). High-involvement innovation through continuous improvement. International Journal of Technology Management, 14(1), 7–28.
• 3. Borkowska, S. (2014). Rola zaangażowania pracowników. Zarządzanie Zasobami Ludzkimi, 2(97): Zarządzanie poprzez zaangażowanie, 9–26.
• 4. Borkowski, R. (2014). Program pomysłów pracowniczych jako narzędzie innowacyjności oddolnej w małych przedsiębiorstwach przemysłowych. Education of Economists & Managers/Edukacja Ekonomistów i Menedżerów, 31(1), 141–152.
• 5. Czapiński, J., Panek, T. (2015). Diagnoza społeczna 2015. Warunki i jakość życia Polaków [Social diagnosis 2015: Objective and subjective quality of life in Poland]. http://www.diagnoza.com/pliki/raporty|-/Diagnoza_raport_2015.Pdf. (6.06.2020).
• 6. Ellström, P., (2010), Practice-based innovation: a learning perspective. Journal of Workplace Learning, 22(1–2), 27–40.
• 7. Gableta, M., Bodak, A. (2014). Koncepcja zarządzania zasobami ludzkimi z perspektywy wzrostu innowacyjności pracowników. Zeszyty Naukowe Małopolskiej Wyższej Szkoły Ekonomicznej w Tarnowie, 24(1), 95–102.
• 8. Gadomska-Lila, K. (2011). Budowanie kultury innowacyjności w świetle badań empirycznych. Współczesne Zarządzanie, 1, 124–133.
• 9. Garcia, R., Calantone, R. (2002). A critical look at technological innovation typology and innovativeness terminology: A literature review. Journal of Product Innovation Management, 19(2), 110–132.
• 10. Głód, W., Ingram, T. (2015). Procesy innowacyjne w małych i średnich przedsiębiorstwach – studia przypadków. Studia Ekonomiczne, 212, 52–69.
• 11. González-Pernía, J.L., Parrilli, M.D., Pena-Legazkue, I. (2015). STI–DUI learning modes, firm–university collaboration and innovation. The Journal of Technology Transfer, 40(3), 475–492.
• 12. Høyrup, S. (2010). Employee-driven innovation and workplace learning: basic concepts, approaches and themes. Transfer: European Review of Labour and Research, 16, 2.
• 13. Huang, C., Arundel, A., Hollanders, H. (2010). How firms innovate: R&D, non-R&D, and technology adoption. UNU-Merit Working Papers, 9854. University of Tasmania, Tasmanian School of Business and Economics.
• 14. Janiszewski, J.M., Siemieniuk, K. (2012). Lean Management jako koncepcja wspomagająca zarządzanie innowacjami w przedsiębiorstwie. Studia i Prace Wydziału Nauk Ekonomicznych i Zarządzania, 30, 49–64.
• 15. Juchnowicz, M. (2010). Zarządzanie kapitałem ludzkim a poziom zaangażowania pracowników. Zarządzanie Zasobami Ludzkimi, (3–4), 57–66.
• 16. Kesting, P., Ulhøi, J.P. (2010). Employee‐driven innovation: extending the license to foster innovation. Management Decision, 48, 1.
• 17. Keupp, M.M., Palmié, M., Gassmann, O. (2012). The strategic management of innovation: A systematic review and paths for future research. International Journal of Management Reviews, 14(4), 367–390.
• 18. Kraśnicka, T., Wronka-Pośpiech, M. (2014). Stymulowanie zachowań innowacyjnych pracowników w korporacjach. Studia Ekonomiczne, 183, 115–129.
• 19. Kristiansen, M., Bloch-Poulsen, J. (2010). Employee Driven Innovation in Team (EDIT) – Innovative Potential, Dialogue, and Dissensus. International Journal of Action Research, 6(2–3), 155–195.
• 20. de Leede, J., Looise, J.K. (2005). Innovation and HRM: towards an integrated framework. Creativity and Innovation Management, 14(2), 108–117.
• 21. Leszczyńska, A. (2016). Praktyki HRM w przedsiębiorstwach innowacyjnych. Zeszyty Naukowe Politechniki Śląskiej, Organizacja i Zarządzanie, 195–211.
• 22. Lis, A., Sudolska, A. (2018). W poszukiwaniu typologii innowacji społecznie odpowiedzialnych: Mapowanie pola badawczego. Studia i Prace WNEiZ US, 52, 115–125.
• 23. Mazur, R. (2011). Innowacje pracownicze jako element budowy gospodarki opartej na wiedzy. Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach, 284–293.
• 24. Motyka, S. (2017). Wewnętrzne uwarunkowania kreowania systemu innowacji w organizacji. In: R. Knosala (Ed.). Innowacje w zarządzaniu i inżynierii produkcji, 209–219. Opole: Oficyna Wydawnicza Polskiego Towarzystwa Zarządzania Produkcją.
• 25. OECD/Eurostat (2018), Oslo Manual 2018: Guidelines for Collecting, Reporting and Using Data on Innovation, 4th ed. The Measurement of Scientific, Technological and Innovation Activities, OECD Publishing, Paris/Eurostat, Luxembourg.
• 26. Rojek, D. (2017). Wewnętrzne czynniki innowacyjności. Zarządzanie. Teoria i Praktyka, 3(21), 23–32.
• 27. Sadikoglu, E., Zehir, C. (2010). Investigating the effects of innovation and employee performance on the relationship between total quality management practices and firm performance: An empirical study of Turkish firms. International Journal of Production Economics, 127(1), 13–26.
• 28. Shane, S., Venkataraman, S., & MacMillan, I. (1995). Cultural differences in innovation championing strategies. Journal of Management, 21(5), 931–952.
• 29. Skorupińska, K. (2013). Bezpośrednia partycypacja pracownicza a podejście innowacyjne w zarządzaniu przedsiębiorstwem. Studia Prawno-Ekonomiczne, (89), 317–333.
• 30. Smith, M., Busi, M., Ball, P., van der Meer, R. (2008) Factors influencing an organisations ability to manage innovation: a structured literature review and conceptual model. International Journal of Innovation Management, 12(4), 655–676.
• 31. Smith, P., Ulhøi, J.P., Kesting, P. (2012). Mapping key antecedents of employee-driven innovations. International Journal of Human Resources Development and Management, 12(3), 224–236.
• 32. Smith, R. (2017). Work (er)-driven innovation. Journal of Workplace Learning, 29, 2, 110–123.
• 33. de Sousa, F.C., Pellissier, R., Monteiro, I.P. (2012). Creativity, innovation and collaborative organizations. The International Journal of Organizational Innovation, 5(1), 26–64.
• 34. Sørensen, H., Wandahl, S. (2013). Employee-driven innovation: A brave new world in the build environment’s project organisations. In: International Postgraduate Research Conference, 583–593. The University of Salford School of the Built Environment.
• 35. Strumińska-Kutra, M., Rok, B. (2016). Innowacje społeczne w miejscu pracy a jakość życia zawodowego w Polsce. In: B. Rok, M. Strumińska-Kutra (Eds.). Innowacje w miejscu pracy. Pomiędzy efektywnością a jakością życia zawodowego. Warszawa: Poltext.
• 36. Szelągowska-Rudzka, K. (2016). Partycypacja bezpośrednia pracowników a innowacje i innowacyjność organizacji. Przegląd Organizacji, 5, 23–29.
• 37. Szewc, A. (2007). Racjonalizacja w zakładzie pracy, PARP. https://wwww.een.org.pl/files/74/81/158/2007_racjonalizacja_w_zakl_pracy.pdf (15.06.2020).
• 38. Szmal, A. (2018). Projekt racjonalizatorski jako endogeniczne źródło innowacji. Zeszyty Naukowe Politechniki Śląskiej, Organizacja i Zarządzanie, 120, 183–194.
• 39. Szwiec, P. (2015). Właściwości i skutki funkcjonowania systemów racjonalizatorskich w organizacjach. Zeszyty Naukowe Politechniki Śląskiej, Organizacja i Zarządzanie, 82, 251–260.
• 40. Tidd, J., Bessant, J.R. (2018). Managing innovation: integrating technological, market and organizational change. Wiley.
• 41. Tirabeni, L., Soderquist, K.E., Pisano, P. (2016). Driving Innovation by Enhancing Employee Roles. The Balancing Act of Employee-Driven Innovation. International Journal of Social, Behavioral, Educational, Economic, Business and Industrial Engineering, 10, 1, 2016148–156.
• 42. Wojtczak-Turek, A. (2010). Organizacyjne i kompetencyjne predyktory zachowań innowacyjnych – analizy empiryczne. Współczesne Zarządzanie, 4.
• 43. Zajda, K. (2018). Problemy społeczne aktywizujące łódzkie NGO do wdrażania produktowych i procesowych oddolnych innowacji społecznych. Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, (534), 70–78.
• 44. Zieliński, M. (2011). Innowacje a kultura organizacji. Zeszyty Naukowe Politechniki Śląskiej, (1837).

Uwagi

Opracowanie rekordu ze środków MNiSW, umowa Nr 461252 w ramach programu "Społeczna odpowiedzialność nauki" - moduł: Popularyzacja nauki i promocja sportu (2021).