Wybrane zagadnienia związane z projektowaniem separatorów substancji ropopochodnych

• Autorzy: Sambor Aleksandra , Ferenc Zbigniew , Kolanek Agnieszka

Identyfikatory

DOI

10.36119/15.2025.1.5

Warianty tytułu

EN

Selected issues related to the design of oil-water separators

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Zanieczyszczenie środowiska wodno-glebowego substancjami ropopochodnymi wynika z powszechnego zastosowania ropy naftowej i jej pochodnych, jako podstawowego surowca do produkcji energii, w przemyśle chemicznym, w zakładach przemysłowych oraz w środkach transportu. Separatory ropopochodnych to urządzenia służące do oddzielania substancji ropopochodnych (takich jak: oleje, paliwa, smary, itp.) od wód opadowych lub ścieków przemysłowych. Ich projektowanie jest kluczowe dla ochrony środowiska, gdyż pozwalają one na skuteczne usuwanie szkodliwych substancji z wód, które mogą przedostać się do środowiska, powodując zanieczyszczenie wód gruntowych oraz powierzchniowych. W analizowanej literaturze nie stwierdzono informacji dotyczącej spójnej, obliczeniowej metody projektowania separatorów. W normie PN-EN 858-1 podano jedynie założenia do doboru tych urządzeń. Projektowanie separatorów związków ropopochodnych wymaga analizy wielu czynników, w tym uwzględnienia właściwych norm i przepisów prawnych, aby zapewnić skuteczność i zgodność z wymaganiami ochrony środowiska. W pracy przedstawiono nową ścieżkę postępowania podczas projektowania separatorów ropopochodnych, która mogłaby stanowić rozszerzenie normy PN-EN 858-1 o wzory stosowane w obliczeniach hydraulicznych tych urządzeń i pozwolić na optymalizację wymiarów separatorów w zależności od wielkości dostępnego terenu do ich montażu, przy zachowaniu wymaganej skuteczności separacji.

EN

Pollution of water and soil environment with oil substances results from the common use of oil and its derivatives, as a basic raw material for energy production, in the chemical industry, in industrial plants and in transportation vehicles. Oil-water separators are devices used to separate petroleum substances (such as oils, fuels, lubricants, etc.) from rainwater or industrial wastewater. Their design is crucial for environmental protection, as they allow the effective removal of hazardous substances from water that can enter the environment, causing groundwater and surface water pollution. No information on a consistent, computational method for designing separators was found in the literature reviewed. PN-EN 858-1 only provides assumptions for the selection of these devices. The design of oil-water separators requires the analysis of many factors, including consideration of relevant standards and legislation to ensure efficiency and compliance with environmental requirements. This paper presents a new path forward in the design of oil-water separators, which could be an extension of PN-EN 858-1 to include the formulas used in the hydraulic calculations of these devices, and allow the sizing of separators to be optimized according to the size of the available land for their installation, while maintaining the required separation efficiency.

Słowa kluczowe

PL

zanieczyszczenie; wody opadowe; substancje ropopochodne; separatory

EN

pollution; rainwater; oil substances; separators

• Wydawca: Ośrodek Informacji "Technika instalacyjna w budownictwie''
• Czasopismo: Instal
• Rocznik: 2025
• Tom: nr 1
• Strony: 36--41
• Opis fizyczny: Bibliogr. 24 poz., rys., tab., wzory

Twórcy

autor

Sambor Aleksandra

• Politechnika Wrocławska, Katedra Gospodarki Wodno-Ściekowej i Technologii Odpadów, Wrocław, Polska

• https://orcid.org/0000-0002-1904-5415

autor

Ferenc Zbigniew

• Politechnika Wrocławska, Katedra Gospodarki Wodno-Ściekowej i Technologii Odpadów, Wrocław, Polska

• https://orcid.org/0000-0002-3821-1394

autor

Kolanek Agnieszka

• Politechnika Wrocławska, Katedra Gospodarki Wodno-Ściekowej i Technologii Odpadów, Wrocław, Polska
• Państwowy Instytut Badawczy, Warszawa, Polska

• https://orcid.org/0000-0002-2305-5763

Bibliografia

• [1] Adamski W., Modelowanie systemów oczyszczania wód, PWN, Warszawa 2002.
• [2] Adynkiewicz-Piragas M., Kolanek A., Kryza J., i inni., Gospodarka starymi zanieczyszczeniami na terenie lotniska powojskowego od badań historycznych do koncepcji rewitalizacji (lotnisko Krzywa, Polska), IMGW-PIB, Wrocław, 2014
• [3] American Petroleum Institute, API PUBLICATION 421, Monographs on Refinery Environmental Control-Management of Water Discharges: Design and Operation of Oil-Water Separators, First Edition, February 1990
• [4] Anielak A. M.: Chemiczne i fizykochemiczne oczyszczanie ścieków. PWN, Warszawa 2000.
• [5] Borysewicz R., Obsługa separatorów substancji ropopochodnych, osadników wielostrumieniowych, metody utylizacji usuwanych z nich odpadów, Seminarium IOŚ „Odprowadzanie wód opadowych z terenów zurbanizowanych - problemy prawne, techniczne i ekologiczne”, Jachranka 30.05-01.06.1999 r.
• [6] Dymaczewski Z. i inni, Poradnik eksploatatora oczyszczalni ścieków, PZiTS, Poznań 1995
• [7] Edel R., Odwodnienie dróg, Wydawnictwo Komunikacji i Łączności, Warszawa 2010
• [8] Fidala-Szope M., Najlepsze, dostępne, ekonomicznie uzasadnione techniki oczyszczania ścieków opadowych, Seminarium IOŚ NT. „Odprowadzanie wód opadowych z terenów zurbanizowanych - problemy prawne, techniczne i ekologiczne”, Jachranka 30.05-01.06.1999r.
• [9] Guerra P., Fitzgerald K., Caranci B., Eldridge J.; Low Reynolds Number Oil/Water Separator HD Q-PAC Results Superior to Those Predicted by Stoke’s Law; LANTEC, https://www.lantec.com , dostęp: 05.07.2021
• [10] Heidrich Z., Witkowski A., Urządzenia do oczyszczania ścieków, projektowanie przykłady obliczeń; Wydawnictwo „Seidel-Przywecki”, wyd. II, Warszawa 2010
• [11] Khan E., Virojnagud W., Ratpukdi T., Use of biomass sorbents for oil removal from gas station runoff. Chemosphere 2004, vol. 57, str. 681-689, https://doi.org/10.1016/j.chemosphere.2004.06.028
• [12] Kolanek A., Określenie zanieczyszczeń gleby produktami ropopochodnymi w wybranym regionie. Praca dyplomowa, niepublikowana, PWr, Wrocław, 1997
• [13] Legret M., Pagotto C., Evaluation of pollutant loadings in the runoff waters from a major rural highway. The Science of Total Environment 1999, vol. 235, str. 143-150, https://doi.org/10.1016/S0048-9697(99)00207-7
• [14] Malmur R., Pluta K., Badanie efektywności usuwania zawiesin ze ścieków opadowych przy zastosowaniu zbiornika retencyjnego. Instal nr 10/2024 (468) str. 30-37, DOI 10.36119/15.2024.10.5
• [15] Moosai R., Dawe R., Gas attachment of oil droplets for gas flotation for oily wastewater cleanup. Separation and Purification Technology 2003, vol. 33, str. 303-314, https://doi.org/10.1016/S1383-5866(03)00091-1
• [16] PN-S-02204:1997 Drogi samochodowe - Odwodnienie dróg, grudzień 1997r.
• [17] PN-EN 858-1:2005 Instalacje oddzielaczy cieczy lekkich (np. olej i benzyna) - Część 1: Zasady projektowania, właściwości użytkowe i badania, znakowanie i sterowanie jakością, 2005r.
• [18] PN-EN 858-1:2005/A1:2007 Instalacje oddzielaczy cieczy lekkich (np. olej i benzyna); Część 1: Zasady projektowania, właściwości użytkowe i badania, znakowanie i sterowanie jakością, 2007r.; wersja polska
• [19] PN-EN 858-2:2005 Instalacje oddzielaczy cieczy lekkich (np. olej i benzyna); Część 2: Dobór wielkości nominalnych, instalowanie, użytkowanie i eksploatacja; kwiecień 2005r.; wersja polska
• [20] PN-EN 752:2017-06, Zewnętrzne systemy odwadniające i kanalizacyjne - Zarządzanie systemem kanalizacyjnym, marzec 2017r.
• [21] Płaza G. A., Bioremediacja gruntów zanieczyszczonych związkami ropopochodnymi z terenu rafinerii metodą biopryzmy, Monografia nr 47, Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej, Wrocław 2006.
• [22] Rozporządzenie Ministra Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej z dnia 12 lipca 2019 r. w sprawie substancji szczególnie szkodliwych dla środowiska wodnego oraz warunków, jakie należy spełnić przy wprowadzaniu do wód lub do ziemi ścieków, a także przy odprowadzaniu wód opadowych lub roztopowych do wód lub do urządzeń wodnych, Dz.U. 2019, poz. 1311
• [23] Włodarczyk-Makuła M., Zagrożenie zanieczyszczenia środowiska wodnego związkami ropopochodnymi, Lab. 1/2016, str. 12-16
• [24] Yao K. M., Theoretical study of high-rate sedimentation, J. Water Poll. Control Fed., 1970, 42, No 2, 218-228, https://www.jstor.org/stable/25036470