Nowatorski projekt ogrodu botanicznego w Lublinie z roku 1964 autorstwa Oskara i Zofii Hansenów

• Autorzy: Dudek-Klimiuk J

Identyfikatory

DOI

10.5277/arc150104

Warianty tytułu

EN

Innovative project of a botanical garden in Lublin dating back to 1964, by Oskar and Zofia Hansen

• Języki publikacji: PL EN

Abstrakty

PL

Celem artykułu jest przedstawienie mało znanej koncepcji zagospodarowania terenu Ogrodu Botanicznego w Lublinie, opracowanej w latach 60. XX w. przez Oskara i Zofię Hansenów. Jest to projekt niezwykły, zawiera bowiem nowatorskie, jak na owe czasy, rozwiązania, będące konsekwencją wprowadzenia w życie autorskiej fi lozofi i projektowania dla społeczeństwa. Omawiany projekt ogrodu botanicznego jest jednym z wielu niezrealizowanych zamierzeń tych twórców, ale jedynym, jaki znamy, dotyczącym przestrzeni architektury krajobrazu. Główną ideą, na której oparto projekt całej struktury ogrodu i szczegółowe rozwiązania, było przekonanie o supremacji istoty zbiorowisk roślinnych (natury) nad człowiekiem-odbiorcą. To właśnie rośliny i ich zbiorowiska wyznaczają sposób poruszania się po ogrodzie, wiele tradycyjnych ścieżek zastąpiono pomostami i kładkami rozmieszczonymi bądź tuż nad płaszczyzną ziemi czy wody, bądź wysoko w koronach drzew, tak by umożliwić obserwację przyrody bez ingerencji w tok jej istnienia (przemian i rozwoju), a tym samym zminimalizować niszczenie roślin przez przyszłych użytkowników. Proponowane przez Hansenów rozwiązania projektowe, choć na owe czasy były być może jedynie utopią, zwłaszcza ze względu na ówczesne możliwości technologiczne, wyprzedzały z całą pewnością o kilkadziesiąt lat rozwiązania, które stosuje się od niedawna, które dopiero współcześnie stały się poszukiwane i noszą znamiona projektów nowatorskich.

EN

The aim of this article is to present the little known idea of managing the Botanical Garden in Lublin, drawn up in the 1960s by Oskar and Zofia Hansen. It is an unusual and innovative project as compared to projects of its time, as a consequence of the author’s philosophy of design for the community. The design for the Botanical Garden presented below is one of the author’s plans that was never implemented, but the only one concerning space in landscape architecture. The main idea, which is based on the design of the entire structure of the garden and detailed design solutions, was based on the priority of the assemblage of plants (nature) over the recipient, man. It is the plants and their grouping that determine the way in which the visitor passes through the garden; many traditional paths were replaced by platforms and footbridges, situated over both land and water, or high up in the crowns of trees, so as to make the observation of nature possible without having to interfere with its existence (transformation and growth), and in this way to minimize damage to plants by future users. The design solutions proposed by Hansen, which at that time were perhaps only an executive utopia, especially due to technological limitations of the period, were certainly solutions decades ahead of their time, and that have only recently come into fashion, and are only now sought after as innovative projects.

Słowa kluczowe

PL

kompozycja; architektura krajobrazu; forma otwarta; pomosty w koronach drzew

EN

composition; landscape architecture; open form; tree walkway

• Wydawca: Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej
• Czasopismo: Architectus
• Rocznik: 2015
• Tom: Nr 1(41)
• Strony: 43--53
• Opis fizyczny: Bibliogr. 8 poz., rys.

Twórcy

autor

Dudek-Klimiuk J

• Wydział Ogrodnictwa, Biotechnologii i Architektury Krajobrazu Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie/Faculty of Hor ticulture, Biotechnology and Landscape Architecture, Warsaw University of Life Sciences – SGGW

Bibliografia

• [1] Olkiewicz J., Hansen, „Architektura” 1967, nr 4, 135–136.
• [2] Springer F., Zaczyn, Karakter, Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie, Kraków–Warszawa 2013.
• [3] http://culture.pl [accessed: August 2014].
• [4] Łukaszewicz A., Puchalski J., Ogrody botaniczne w Polsce, ARW Arkadiusz Grzegorczyk i Fundacja „Homo et Planta”, Warszawa 2002.
• [5] Wolter J., Z historii Ogrodu Botanicznego w Lublinie, „Wiadomości Botaniczne” 1966, nr 2, 136–139.
• [6] Hansen O., Projekt natury – idea projektu Ogrodu Botanicznego UMCS w Lublinie, 1964, [w:] J. Gola (red.), Towards Open Form/Ku Formie Otwartej, Fundacja Galerii Foksal, Warszawa 2005, 112–113.
• [7] Springer F., Kędziorek A., Dom jako forma otwarta: Szumin Hansenów/The house as open form: The Hansens’ summer residence in Szumin, Karakter, Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie, Kraków–Warszawa 2014.
• [8] Hansen O., Projekt zagospodarowania terenu Ogrodu Botanicznego Uniwersytetu Marii Curie Skłodowskiej w Lublinie, „Architektura” 1965, nr 11, 461–464.