Rozszerzona metoda oceny niepewności pośrednich pomiarów wieloparametrowych i układów do tych pomiarów Część 2. Zastosowanie na przykładzie układu do pośrednich pomiarów dwuparametrowych

• Autorzy: Warsza Zygmunt Lech , Puchalski Jacek

Identyfikatory

DOI

10.14313/PAR_234/87

Warianty tytułu

EN

Extended Method for Evaluation Uncertainties of Indirect Multi-Parameter Measurements and of Circuits for these Measurements. Part 2. Application on the Example of a System for Indirect Two-Parameter Measurements

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W części 1. zaproponowano rozszerzoną metodę oceny niepewności wieloparametrowych pomiarów pośrednich i układów do tych pomiarów. W modelu matematycznym podanym w Suplemencie 2 Przewodnika GUM założono, że funkcja przetwarzania wielkości wejściowych jest dokładna. Nowy model uwzględnia niepewności i korelacje zarówno wielkości mierzonych bezpośrednio, jak i niepewności i korelacje parametrów układu realizującego funkcję przetwarzania. Może on służyć nie tylko do oceny niepewności wyników pomiarów wieloparametrowych, ale i do opisu dokładności systemów realizujących takie pomiary, w tym systemów wielosensorowych. W części 2. omawia się zastosowanie nowego modelu na przykładzie pomiarów pośrednich napięcia i prądu dwójnika za pomocą układu czwórnika pasywnego w postaci dzielnika impedancyjnego. Uwzględnia się niepewności wielkości mierzonych i parametrów dzielnika oraz różne możliwości ich skorelowania. Podano też przykłady obliczeniowe i wnioski końcowe oraz zarys kierunków dalszych prac w tej dziedzinie.

EN

In the part I of this work, the current results of the work are briefly presented regarding the impact of correlations in sets of deviations from estimators of directly measured quantities with uncertainty of types A and B on the accuracy of indirectly determined parameters of output multi-measurand. An extended mathematical model of the method contained in Supplement 2 of the GUM Guide was presented. This new extended model takes also into account the uncertainties of the processing function in multi-parameter measurements and can also be used to describe the accuracy of instruments and systems that perform such measurements. Part 2 presents examples of using the extended method to describe intermediately measured parameters of a two-terminal net through a four-terminal network, considering the uncertainties of its elements.

Słowa kluczowe

PL

pomiary pośrednie; pomiary wieloparametrowe; menzurand; macierz kowariancji; niepewność; współczynnik korelacji; układ przetwarzania; czwórnik

EN

multiparameter indirect measurant; menzurand; covariance matrix; uncertainty; correlation coefficient; uncertainty of processing function; four-terminal network; divider circuit

• Wydawca: Sieć Badawcza Łukasiewicz - Przemysłowy Instytut Automatyki i Pomiarów PIAP
• Czasopismo: Pomiary Automatyka Robotyka
• Rocznik: 2019
• Tom: R. 23, nr 4
• Strony: 87--100
• Opis fizyczny: Bibliogr. 15 poz., rys., tab., wykr., wzory

Twórcy

autor

Warsza Zygmunt Lech

• Sieć Badawcza Łukasiewicz – Przemysłowy Instytut Automatyki i Pomiarów PIAP, Al. Jerozolimskie 202, 02-486 Warszawa

autor

Puchalski Jacek

• Główny Urząd Miar, ul. Elektoralna 2, 00-001 Warszawa

Bibliografia

• 1. JCGM 100:2008, BIPM, Evaluation of measurement data - Guide to the expression of uncertainty in measurement. S1 JCGM 101:2008, BIPM, Supplement 1. Propagation of distributions using a Monte Carlo method. S2 JCGM 102:2011, BIPM, Supplement 2 to the 'GUM - Extension to any number of output quantities'.
• 2. JCGM 200:2012, BIPM, International vocabulary of metrology - Basic and general concepts and associated terms (VIM) 3rd edition
• 3. Warsza Z.L., Puchalski J., Rozszerzona metoda oceny niepewności pośrednich pomiarów wieloparametrowych i systemów do tych pomiarów. Część 1. Wpływ korelacji i niepewności funkcji przetwarzania - zależności podstawowe, „Pomiary Automatyka Robotyka”, R. 23, Nr 3, 2019, 55-63, DOI: 10.14313/PAR_233/55.
• 4. Warsza Z.L., Metody rozszerzenia analizy niepewności pomiarów. Monografia PIAP, Warszawa 2016.
• 5. Finkelstein L., Fundamental concepts of measurement, ACTA IMEKO May 2014, Vol. 3, No. 1, 10-15.
• 6. EA-4/02 M: 2013, Wyznaczanie niepewności pomiaru przy wzorcowaniu (Evaluation of the Uncertainty of Measurement in Calibration).
• 7. Dorozhovets M., Warsza Z.L., Udoskonalenie metod wyznaczania niepewności wyników pomiaru w praktyce. „Przegląd Elektrotechniczny”, R. 83, Nr 1, 2007, 1-13.
• 8. Warsza Z.L., Ezhela V.V., Zarys podstaw teoretycznych wyznaczania i numerycznej prezentacji wyników pomiarów pośrednich wieloparametrowych, „Pomiary Automatyka Kontrola”, R. 57, Nr 2, 2011, 175-179.
• 9. Warsza Z.L., Zięba A., Niepewność typu A pomiaru o obserwacjach samoskorelowanych. „Pomiary Automatyka Kontrola”, R. 58, Nr 2, 2012, 157-161.
• 10. Warsza Z.L., Puchalski J., Udoskonalona metoda wyznaczania niepewności w pomiarach wieloparametrowych. Część 1. Podstawy teoretyczne dla skorelowanych wielkości mierzonych, „Pomiary Automatyka Robotyka”, R. 23, Nr 1, 2019, 47-58, DOI: 10.14313/PAR_231/47.
• 11. Warsza Z.L., Puchalski J., Udoskonalona metoda wyznaczania niepewności w pomiarach wieloparametrowych. Część 2. Przykłady pomiarów wielkości skorelowanych, „Pomiary Automatyka Robotyka”, R. 23, Nr 2, 2019, 29-37, DOI: 10.14313/PAR_232/29.
• 12. Warsza Z.L., Puchalski J., Wyznaczanie niepewności w pomiarach wieloparametrowych wielkości o skorelowanych składowych typu A oraz B, „Przemysł Chemiczny”, T 98, Nr 7, 2019, 1061-1068, DOI: 10.15199/62.2019.7.5.
• 13. Warsza Z.L., Puchalski J., Niepewność wieloparametrowych pomiarów wielkości skorelowanych. „Zeszyty Naukowe Wydziału Elektrotechniki i Automatyki Politechniki Gdańskiej”, Nr 65, 2019, 101-108.
• 14. Osiowski J., Szabatin J., Podstawy teorii obwodów, tom 3, rozdz. 8. Czwórniki, WNT, Warszawa 1995.
• 15. Bolkowski S., Obwody elektryczne liniowe w stanie ustalonym, WNT Warszawa 1974.

Uwagi

PL

Opracowanie rekordu ze środków MNiSW, umowa Nr 461252 w ramach programu "Społeczna odpowiedzialność nauki" - moduł: Popularyzacja nauki i promocja sportu (2020).