Solanki monokliny przedsudeckiej jako źródło magnezu

• Autorzy: Chruszcz-Lipska K. , Uliasz-Misiak B. , Winid B. , Solecki M. L.

Identyfikatory

DOI

10.15199/62.2017.5.11

Warianty tytułu

EN

Brine of the Fore-Sudetic Monocline as a source of magnesium

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Magnez jest pierwiastkiem zaliczonym przez Unię Europejską do surowców krytycznych. Na świecie pozyskiwany jest z solanek i wody morskiej, złóż dolomitów, magnezytów, soli karnalitowych oraz surowców wtórnych. W Polsce magnez metaliczny nie jest produkowany, choć może być pozyskiwany z powszechnie występujących i łatwo dostępnych dolomitów. Inne jego potencjalne źródło mogą stanowić wysokozmineralizowane wody o podwyższonych zawartościach magnezu, występujące m.in. na obszarze monokliny przedsudeckiej. Scharakteryzowano warunki geologiczne oraz hydrogeologiczne utworów występujących na monoklinie przedsudeckiej oraz omówiono skład chemiczny solanek występujących w tych utworach, ze szczególnym uwzględnieniem stężeń magnezu.

EN

The chem. comns. of 52 Permian brines of the Fore-Sudetic Monocline were revised. Any significant relationships between the content of Mg ions in brines and hydrogeol. conditions of the region were not observed.

Słowa kluczowe

PL

solanki; magnez; monoklina przedsudecka

EN

brine; magnesium; Fore Sudetic Monocline

• Wydawca: Wydawnictwo SIGMA-NOT
• Czasopismo: Przemysł Chemiczny
• Rocznik: 2017
• Tom: T. 96, nr 5
• Strony: 1000--1003
• Opis fizyczny: Bibliogr. 32 poz., tab., wykr.

Twórcy

autor

Chruszcz-Lipska K.

• AGH Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie

autor

Uliasz-Misiak B.

• Katedra Inżynierii Naftowej, Wydział Wiertnictwa, Nafty i Gazu, Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie, al. Mickiewicza 30, 30-059 Kraków

autor

Winid B.

• AGH Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie

autor

Solecki M. L.

• AGH Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie

Bibliografia

• [1] S. Zieliński, Chemik 2004, 68, nr 5, 428.
• [2] Komunikat Komisji Europa 2020, Strategia na rzecz inteligentnego i zrównoważonego rozwoju sprzyjającego włączeniu społecznemu, Bruksela 2010.
• [3] Komunikat Komisji do Parlamentu Europejskiego, Rady, Europejskiego Komitetu Ekonomicznego-Społecznego i Komitetu Regionów w sprawie przeglądu wykazu surowców krytycznych dla UE i wdrażania inicjatyw na rzecz surowców, Bruksela 2014.
• [4] Report on Critical raw materials for the EU, Report of the Ad hoc Working Group on defining critical raw materials, European Commission, DG Enterprise and Industry, 2014.
• [5] Z. Płochniewski, Mat. Int. Symp. Hydrochemistry of Mineralized Waters, Cieplice Spa, 31 maja-3 czerwca 1978 r.
• [6] A. Felter, S. Skrzypczyk, M. Socha, J. Sokołowski, J. Stożek, A. Gryczko-Gostyńska, Mapa zagospodarowania wód podziemnych zaliczonych do kopalin w Polsce, Warszawa 2015.
• [7] S. Pawlikowski, [w:] Surowce mineralne świata - Al-Be-Li-Mg (red. A. Bolewski, H. Gruszczyk, E. Wutcen, T. Smakowski), Wydawnictwa Geologiczne, Warszawa 1976.
• [8] D.A. Kramer, Magnesium, its alloys and compounds, U.S. Geological Survey Open-File Report 01-341, 2001.
• [9] A. Burkowicz, K. Galos, K. Guzik, J. Kamyk, E. Lewicka, T. Smakowski, J. Szlugaj, Bilans gospodarki surowcami mineralnymi Polski i świata 2012, Państwowy Instytut Geologiczny - Państwowy Instytut Badawczy, Warszawa 2014.
• [10] Bilans perspektywicznych zasobów kopalin Polski wg stanu na 31.12.2015 r., Wyd. Ministerstwo Środowiska, PIG-PIB, Warszawa 2016.
• [11] G.J. Simandl, H. Schultes, J. Simandl, S. Paradis, Mat. Ninth Biennial SGA Meeting, Dublin 20-23 sierpnia 2007 r.
• [12] W. Wulandari, G.A. Brooks, M.A. Rhamdhani, B.J. Monaghan, Australasian Conference on Chemical Engineering, Chemeca 2010, Adelajda (Australia) 26-29 września 2010 r.
• [13] K. Galos, E. Lewicka, Zesz. Nauk. Inst. Gospodarki Surowcami Mineralnymi Energią Polskiej Akademii Nauk 2016, nr 92, 7.
• [14] J. Piątkowski, F. Bińczyk, Arch. Odlewnictwa 2002, 2, nr 4, 426.
• [15] Z. Pazdro, B. Kozerski, Hydrogeologia, Wydawnictwa Geologiczne, Warszawa 1990.
• [16] A.G. Collins, Geochemistry of oil-field waters, Devel. in Petroleum Sc No 1, Elsevier Sc., Amsterdam 1975.
• [17] J.Ch. Fontes, J.M. Matray, Chem. Geol.1993, 109, 149.
• [18] K. Wierzchowska-Kicułowa, Geologia Sudetica 1984, 19, nr 1, 7.
• [19] E. Stupnicka, Geologia regionalna Polski, Wydawnictwa Geologiczne, Warszawa 2007.
• [20] B. Łaszcz-Filakowa, Biul. Państw. Inst. Geol. 1978, 312, nr 4, 29.
• [21] R. Wagner, [w:] Epikontynentalny perm i mezozoik w Polsce (red. S. Marek, M. Pajchlowa), Prace PIG 1997, t. 153, 63.
• [22] R. Wagner, T.M. Peryt, [w:] Analiza basenów sedymentacyjnych Niżu Polskiego (red. M. Narkiewicz), Prace PIG 1998, t. 165, 47.
• [23] R. Wagner, Stratygrafia osadów i rozwój basenu cechsztyńskiego na Niżu Polskim, Prace PIG 1994, t. 146, 1.
• [24] A. Gąsiewicz, M. Wichrowska, B. Darłak, Analiza basenów sedymentacyjnych Niżu Polskiego, (red. M. Narkiewicz), Prace PIG 1998, t. 165.
• [25] L. Bojarski, A. Sadurski, Przegl. Geol. 2000, 48, nr 7, 587.
• [26] R. Semyrka, Gosp. Surowcami Mineralnymi 2013, 29, nr 3, 99.
• [27] Anonim, Katalog wód wgłębnych Polski (bez Karpat i Przedgórza), Zakład Opracowań Geologicznych Górnictwa Naftowego, Warszawa 1972.
• [28] B. Kiełczawa, Techn. Poszukiwań Geol., Geotermia, Zrównoważony Rozwój 2010, nr 1-2, 39.
• [29] Profile głębokich otworów wiertniczych Państwowego Instytutu Geologicznego, Wydawnictwa Geologiczne, Warszawa 1972-2015.
• [30] B. Winid, S. Witczak, Geologia (AGH UST quarterly) 2007, 33, nr 4, 421.
• [31] A. Zubrzycki, Wiertnictwo Nafta Gaz 2002, 19, nr 1, 285.
• [32] Dokumentacje geologiczne złóż węglowodorów zapadliska przedkarpackiego, archiwum PGNiG SA.

Uwagi

PL

Praca została wykonana w ramach badań statutowych nr 11.11.190.555 – Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie.