Monitoring of the wreck m/s SLEIPNER – possible sources of contamination of the seabed in Polish marine areas

• Autorzy: Hac B.

Identyfikatory

DOI

10.5604/12307424.1214127

Warianty tytułu

PL

Monitoring wraku statku SLEIPNER – możliwego źródła skażeń dna morskiego w granicach polskich obszarów morskich

• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

The aim of this paper is to make an assessment of the shipwreck’s impact on the marine environment in Polish marine areas based on measurements and investigations. As in other countries around the Baltic Sea, the inventory of wrecks with reference to their harmfulness to the marine environment, which was started in 1998, enabled a list of wrecks to be drawn up and classified according to degree of danger posed. In 2015, seabed sediment pollution in the area of the wreck of a modern motor merchant vessel known as SLEIPNER was monitored. During a voyage from Gdańsk to Newport with a load of timber, due to extreme fog conditions, it sank on 9 July1975 after a collision with a Polish bulk carrier, MARCELI NOWOTKO, to the north of the Rozewie Cape (54.50 N 18.20 E). With its larboard torn, SLEIPNER was grounded, and on 21 August it broke in two during a storm. Within the framework of the works, the stern section, which comprised fuel tanks and an engine room, was investigated. The wreck’s inventory included: - Preparation of a sonar mosaic and bathymetric chart of the area; - Geological analysis of the seabed; - Chemical analysis of water column and bottom sediments; - Assessment of zoobenthos as an indicator of marine environment conditions. - There is no proof of a direct negative impact of the wreck on biota (bottom fauna), as it is chemically and biologically inert.

PL

Celem badań była ocena wpływu na środowisko wraku zalegającego na dnie polskich obszarów morskich. Prowadzona od 1998, wzorem innych państw bałtyckich, inwetaryzacja wraków w aspekcie ich zagrożenia dla środowiska pozwoliła na sporządzenie listy wraków sklasyfikowanych według skali tego zagrożenia. W roku 2015 wykonano monitoring skażeń dna w rejonie wraku współczesnego motorowego statku handlowego SLEIPNER. 9 lipca 1975 podczas rejsu z Gdańska do Newport z ładunkiem drewna, zderzył się on w gęstej mgle, na północ od Rozewia 54.50 N 18.20 Ez drobnicowcem Marceli Nowotko. ‚’Sleipner’a „ z rozdartą lewą burtą osadzono na mieliźnie, a 21 sierpnia podczas sztormu przełamał się na pół. W ramach pracy zbadana została część rufowa gdzie znajdowały się zbiorniki paliwa i siłownia. Inwentaryzacja wraku obejmowała: - Wykonanie mapy sonarowej i batymetrycznej rejonu, - Wykonanie analizy geologicznej podłoża, - Analizę chemiczną wody i osadów dennych, - Ocenę zoobentosu jako wskaźnika kondycji środowiska morskiego, - Ustalono, że wrak nie zanieczyszcza środowiska i jest chemicznie i biologicznie obojętny.

Słowa kluczowe

EN

sunken wrecks; seabed pollution; inventory of sunken wrecks; underwater inspection; monitoring of wrecks

PL

wraki; zanieczyszczenia dna morskiego; inwentaryzacja; podwodna inspekcja wraków; monitoring wraków; rozlewy paliwa

• Wydawca: Instytut Morski w Gdańsku
• Czasopismo: Biuletyn Instytutu Morskiego w Gdańsku
• Rocznik: 2016
• Tom: Vol. 31, No. 1
• Strony: 101--109
• Opis fizyczny: Bibliogr. 27 poz., rys., tab.

Twórcy

autor

Hac B.

• Zakład Oceanografii Operacyjnej, Instytut Morski w Gdańsku

Bibliografia

• [1] Gajewski L. et al. (2002). Kompleksowa identyfikacja antropogenicznych obiektów dna morskiego metodami bezinwazyjnymi, WW IM nr 5928.
• [2] Gajewski L. et al. (1999). Ocena zagrożeń środowiska w rejonie wraku Stuttgardt, WW IM nr 5542.
• [3] Hac B. et al. (2015). Badania oraz analiza zagrożeń dla środowiska morskiego, jakie stanowi wrak statku Stuttgart wraz z analizą istniejących technologii utylizacji zagrożenia i możliwości ich wykorzystania. Raport z realizacji etapu I. WW IM 6967.
• [4] Hac B. et al. (2015). Monitoring skażeń dna morskiego w rejonach zalegania wraków Wrak statku SLEIPNER. Praca statutowa WW IM 7008.
• [5] Manual for Marine Monitoring in the COMBINE Programme of HELCOM. Obtained from: http://www.helcom.fi/action-areas/monitoring-and-assessment/manuals-andguidelines/ combine-manual
• [6] HELCOM – Baltic Marine Environment Protection Commission. (1988). Guidelines for the Baltic Monitoring Programme for the Third Stage, Part D. Biological Determinants. Baltic Marine Environment Protection Commission. Baltic Sea Envir. Proc., 27 B.
• [7] HELCOM – Baltic Marine Environment Protection Commission. (2002). Environment of the Baltic Sea area 1994–1998 Baltic. Baltic Sea Envir. Proc. No 82B. [10] Cederwall H., Elmgren R., 1990, Biological effects of eutrophication in the Baltic Sea, particularly the coastal zone. 109–112, Ambio.
• [8] Konwencja o ochronie środowiska morskiego obszaru Morza Bałtyckiego, sporządzona w Helsinkach dnia 9 kwietnia 1992 r. – Dz. U. 2000 nr 28, poz. 346.
• [9] The Helsinki Convention on the Protection of the Marine Environment of the Baltic Sea Area signed on 9 April 1992 – Journal of Laws 2000 No 28, Item 346.
• [10] Ustawa z dnia 21 marca 1991 r. o obszarach morskich RP i administracji morskiej – Dz. U. 1991 nr 32, poz.131 z późniejszymi zmianami.
• [11] Regulation of the 21March 1991 on marine areas of the Republic of Poland and maritime administration. Journal of Laws 1991 No. 32, Item 131with later amendments.
• [12] Kaberow R. (2008). Mozaikowanie obrazów sonarowych, Przegląd hydrograficzny Nr 4, Gdynia: Biuro Hydrograficzne Marynarki Wojennej, pp. 84–90.
• [13] Osadczuk A. (2007). Geofizyczne metody badań osadów dennych. Uniwersytet Szczeciński, Instytut Nauk o Morzu, Zakład Geomorfologii Morskiej, Studia Limnologica et Telmatologica.
• [14] Gudelis W. K., Jamielianow J. M., 1982, Geologia Morza Bałtyckiego, Warszawa: Wydawnictwa Geologiczne.
• [15] Mojski J. E. (ed.), (1995). Atlas Geologiczny Południowego Bałtyku, Sopot-Warszawa: Państwowy Instytut Geologiczny.
• [16] Kramarska R. (1995). Osady powierzchni dna, In: Mojski J. E. (ed.), Atlas geologiczny Południowego Bałtyku. Tab. XXV. Sopot-Warszawa: Państwowy Instytut Geologiczny.
• [17] Pikies R., Jurowska Z. (1992). Mapa geologiczna dna Bałtyku 1: 200000, Ark. Puck. PIG Warszawa.
• [18] Myślińska E. (2001). Laboratoryjne badania gruntów. Warszawa: Wydawnictwo PWN.
• [19] Diaz R. J., Rosenberg R. (1995). Marine benthic hypoxia: a review of its ecological effects and the behaviour responses of benthic macrofauna. Oceanography and Marine Biology: An Annual Review 33: 245–303.
• [20] Gray J. S., Shiu-Sun Wu R., Ying Or Y. (2002). Effects of hypoxia and organic enrichment on the coastal marine environment. Marine Ecology Progress Series 238: 249–272.
• [21] Pearson T. H., Rosenberg R. (1978). Macrobenthic succession in relation to organic enrichment and pollution of the marine environment. Oceanography and Marine Biology: An Annual Review 16: 229–311.
• [22] Rumohr H., Bonsdorf E., Pearson T. H. (1996). Zoobenthic successions in Baltic sedimentary habitats. Archive of Fishery and Marine Research 44 (3): 179–214.
• [23] Osowiecki A, Błeńska M, Michałek-Pogorzelska M. (2009b). Ocena jakości ekologicznej wyrobisk i rejonu ich lokalizacji w Zatoce Puckiej na podstawie zoobentosu. In: Kruk-Dowgiałło L., Opioła R. (eds.). Program rekultywacji wyrobisk w Zatoce Puckiej Przyrodnicze podstawy i uwarunkowania, 209–231.
• [24] Ossowiecki A. (2016). Przepłukanie na sicie 1mm i analiza jakościowa i ilościowa 5 prób osadów pobranych przez Zlecającego w rejonie zalegania wraku Sleipner wraz z opisem wyników badania prób pod kątem makrozoobentos. WW IM 7012.
• [25] Osowiecki A., Łysiak-Pastuszak E., Piątkowska Z. (2008). Testing biotic indices for marine zoobenthos quality assessment in the Polish sector of the Baltic Sea. Journal of Marine Systems 74:124–132.
• [26] Osowiecki A., Krzymiński W., Nowicki W., Kruk-Dowgiałło L., Błeńska M., Brzeska P., Michałek-Pogorzelska M., Dubiński M., Łysiak-Pastuszak E., Góralski J., Chojnacki W., Marcinkow A. (2009a). Opracowanie metodyki badania i klasyfikacji elementów biologicznych w procedurze oceny stanu ekologicznego jednolitych części morskich wód przejściowych i przybrzeżnych wraz z udziałem w europejskim ćwiczeniu interkalibracyjnym. Praca zrealizowana na zamówienie Głównego Inspektoratu Ochrony Środowiska. WW IM w Gdańsku Nr 6465.
• [27] Rosenberg R., Blomqvist M., Nilsson H. C., Cedrewall H., Dimming A. (2004). Marine quality assessment by use of benthic species-abundance distributions: a proposed new protocol within European Union Water Framework Directive. Marine Pollution Bulletin 49: 728–739.