Education in Defence of Biodiversity. Will the Ecological and Ethical Footprint Counteract Environmental Changes?

• Autorzy: Fiut Ignacy S. , Urbaniak Marcin

Warianty tytułu

PL

Edukacja w obronie bioróżnorodności. Czy ślad ekologiczno-etyczny zrównoważy zmiany środowiskowe?

• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

At the turn of the 20th and 21st centuries, we collectively experienced, and still do, a new kind of border situation – a global environmental disaster. It connects with a newly recognised form of destruction, outside the sphere of biodiversity, which has been called solastalgia. The main source of both solastalgia and irreversible devastation of the biosphere seems to be the attitude of extractivism, that has been lasting steadily for last few centuries. Thee is hope that adequately selected teaching methods of the ecological footprint can effectively raise the sensitivity, empathy and environmental awareness of older and younger generations of consumers. A rescue for biodiversity seems to be biocentric education – perhaps ethical footprint, as an offshoot of ecological footprint, is able to transform Homo rapiens into Homo sapiens again.

PL

Na przełomie XX i XXI wieku kolektywnie doświadczyliśmy i wciąż doświadczamy nowego rodzaju sytuacji granicznej – globalnej katastrofy środowiskowej. Łączy się ona z nowo zauważoną formą niszczenia, poza sferą bioróżnorodności, zwaną solastalgią. Źródłem zarówno solastalgii, jak i nieodwracalnej dewastacji biosfery, wydaje się być postawa ekstraktywistyczna, która trwa nieprzerwanie od kilku stuleci. Istnieje nadzieja, że adekwatnie dobrane metody nauczania śladu ekologicznego mogą efektywnie podnieść wrażliwość, empatię i świadomość ekologiczną starszych oraz młodszych generacji konsumentów. Ratunek dla bioróżnorodności wydaje się leżeć w biocentrycznej edukacji – być może ślad etyczny, jako efekt ekologicznego, jest w stanie przekształcić Homo rapiens ponownie w Homo sapiens.

Słowa kluczowe

EN

biodiversity; ecological footprint; extractivism; solastalgia; homo rapiens

PL

bioróżnorodność; ślad ekologiczny; ekstraktywizm; solastalgia; homo rapiens

• Wydawca: Lublin University of Technology
• Czasopismo: Problemy Ekorozwoju
• Rocznik: 2019
• Tom: Vol. 14, nr 1
• Strony: 73--78
• Opis fizyczny: Bibliogr. 19 poz.

Twórcy

autor

Fiut Ignacy S.

• AGH, University of Science and Technology, Cracow, Poland

autor

Urbaniak Marcin

• Pedagogical University of Cracow, Poland

Bibliografia

• 1. ALBRECHT G., The age of solastalgia, in: The Conversation, http://theconversation.com/the-age-of-solastalgia-8337 (20.02.2018).
• 2. BALCH O., 2015, Indonesia's forest fires: everything you need to know, in: The Guardian, https://www. theguardian.com/sustainable-business/2015/nov/11/i ndonesia-forest-fires-explained-haze-palm-oil-timbe r-burning (15.03.2018).
• 3. BAMBER J. L, RIVA R., E. et al., 2009, Reassessment of the Potential Sea-Level Rise from a Collapse of the West Antarctic Ice Sheet, in: Science, 324(5929), p. 901-903.
• 4. BUCCI K., ROCHMAN Ch., Beyond our oceans: Microplastics pollute rivers and lakes too, in: The Conversation, https://theconversation.com/beyond-our-oceans-microplastics-pollute-rivers-and-lakes-too-94559 (30.04.2018).
• 5. DIAZ H. F., HOERLING M. P., EISCHEID J. K., 2002, ENSO variability, teleconnections and climate change, in: International Journal of Climatology, vol. 21, issue 15, p. 1845-1862.
• 6. DÜRRENMATT F., 1986, Labyrinth. Stoffe I-III, Verlag, Zurich.
• 7. FU R., YIN L. et al., 2013, Increased dry-season length over southern Amazonia in recent decades and its implication for future climate projection, in: PNAS, 110(45), p. 18110-18115.
• 8. GREGORY J. M., HUYBRECHTS P., RAPER S. C., 2004, Climatology: Threatened loss of the Greenland ice-sheet, in: Nature, 428, p. 616.
• 9. HASHIMOTIOA T., KOJIMAB K. et al., 2000, Changes in carbon storage in fallow forests in the tropical lowlands of Borneo, in: Forest Ecology and Management, 126(3), p. 331-337.
• 10. HOEGH-GULDBERG O., MUMBY P. J., et al., 2007, Coral Reefs Under Rapid Climate Change and Ocean Acidification, in: Science, 318(5857), p. 1737-1742 .
• 11. JOHANNESSEN O. M., BENGTSSON L. et al., 2004, Arctic climate change: observed and modelled temperature and sea‐ice variability, in: Tellus, 56(4), p. 328-341.
• 12. KLEIN N., 2014, This Changes Everything. Capitalism vs. Climate, Simon & Shuster, New York.
• 13. KLEIN N., Walczmy, zanim wszyscy trafimy przeżuci na hałdę, in: Krytyka Polityczna, http://krytykapolityczna.pl/swiat/klein-walczmy-zanim-wszyscy-trafimy-przezuci-na-halde/ (16.03.2018).
• 14. O'BRIEN K., LEICHENKO R. et al., 2004, Mapping vulnerability to multiple stressors: climate change and globalization in India, in: Global Environmental Change, vol. 14, issue 4, p. 303-313.
• 15. PHILLIPS O. L., ARAGÃO L. E. et al., 2009, Drought Sensitivity of the Amazon Rainforest, in: Science, 323(5919, p. 1344-1347.
• 16. REES W., WACKERNAGEL M., 1996, Our Ecological Footprint: Reducing Human Impact on the Earth. New Society Publishers, Gabriola Island.
• 17. SCHALTEGGER S. et al. (ed.), 2015, Corporate Carbon and Climate Accounting, Springer International Publishing, Switzerland.
• 18. TALLIS R., 2011, Aping Mankind. Neuromania, Darwinitis, and the Misrepresentation of Humanity, Routledge, London and New York.
• 19. ULANOWSKI T., Wielka Pacyficzna Wyspa Śmieci jeszcze większa, niż myślano, in: Gazeta Wyborcza: Nauka, http://wyborcza.pl/7,75400,23169673,wielk a-pacyficzna-wyspa-smieci-jeszcze-wieksza-niz-my slano.html?utm_source=SARE&utm_medium=emai l &utm_campaign=wieczorny (28.04.2018).

Uwagi

Opracowanie rekordu w ramach umowy 509/P-DUN/2018 ze środków MNiSW przeznaczonych na działalność upowszechniającą naukę (2019).