U źródeł geologicznych zainteresowań Mariana Smoluchowskiego

• Autorzy: Miecznik J. B.

Warianty tytułu

EN

At the roots of geological interests of Marian Smoluchowski

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

EN

Marian Smoluchowski (1872-1917) was an eminent physicist of international renown. His research in the field of the Kinetic Theory of Matter (e.g. the Brownian motion) contributed to strengthen the nuclear science. He is considered a pioneer of the statistical physics. Childhood and the years of study he spent in Vienna. From an early age, he was associated with mountains and was a prominent mountaineer. Along with his brother, Tadeusz, he climbed many unclimbed peaks in the Eastern Alps: Dolomites, Ortler group and Hohe Tauern. Those achievements passed into the history of Alpine mountaineering. In addition to sports and aesthetic aspects (he painted mountain landscapes), Smoluchowski found his scientific inspirations in the mountains. He was interested in the mechanics of tectonic movements and joined the discussion on the concepts concerning the nappe structure of orogens at the beginning of the 20th century (1909). Research on the physicalfoundations of tectonic movements in the Tatra Mountains, that he planned to undertake, was thwarted by the outbreak of World War I in 1914, and his premature death in 1917.

Słowa kluczowe

PL

Ruchy Browna; fizyka statystyczna; alpinizm; Dolomity; płaszczowiny górotwórcze; mechanizm ruchów górotwórczych

EN

Brownian motion; statistical physics; mountaineering; Dolomites Mts.; theory of the nappe structure of orogens; mechanics of orogenic movements

• Wydawca: Państwowy Instytut Geologiczny - Państwowy Instytut Badawczy
• Czasopismo: Przegląd Geologiczny
• Rocznik: 2013
• Tom: Vol. 61, nr 5
• Strony: 286--289
• Opis fizyczny: Bibliogr. 18 poz., rys.

Twórcy

autor

Miecznik J. B.

• Państwowy Instytut Geologiczny - Państwowy Instytut Badawczy, ul. Rakowiecka 4,00-975 Warszawa

Bibliografia

• 1. DADLEZ R. & JAROSZEWSKI W. 1994 - Tektonika. Wyd. Nauk. FWN, Warszawa, s. 743.
• 2. GOETEL W. l9l7 - Frzemówienie p.W. Goetla pt.: „Ze wspomnień osobistych o Maryanie Smoluchowskim”. Kosmos, XLII, 5 (12): 218-230.
• 3. GOETEL W. 1953-Marian Smoluchowski-człowiek gór. Wierchy, XXII: 80-100.
• 4. GÓRA F.F. 2003 - Fluktuacje wokół nas. Dziedzictwo Mariana Smoluchowskiego. Zwoje (The Scrolls), 2 (35), http://www.zwoje-scrolls.com/ zwoje35/textl 7p.htm.
• 5. JAROSZEWSKI W. 1980 - Tektonika uskoków i fałdów. Wyd. II. Wyd. Geol., Warszawa, s.359.
• 6. KIEŁKOWSCY M.J. 2007 - Góry Europy. [W:] Wielka encyklopedia gór i alpinizmu. Tom III, Wyd. STAFIS, Katowice, s. 848.
• 7. KLEMENSIEWICZ Z. 1959 - Frzez śnieżne wierchy Karpat. [W:] Saysse-Tobiczyk K. (red.) Na szczytach gór Europy. Wiedza Fowszechna, Warszawa: 59-87.
• 8. LIMANOWSKI M. 1909 - Kto stworzył dzisiejszą syntezę Alp. Kosmos, XXXIV: 7l0-720.
• 9. MAŚLANKA J. 1959 - Zaranie polskiego alpinizmu. [W:] Saysse-Tobiczyk K. (red.) Na szczytach gór Europy. Wiedza Fowszechna, Warszawa: 257-277.
• 10. MIECZNIK J.B. 20l 1 - Na cmentarzu w Laskach - wspomnienie o Frofesorze Wojciechu Jaroszewskim. Frz. Geol., 59 (1): 36-38.
• 11. SMOLUCHOWSKI M. 1909 - Kilka uwag o fizycznych podstawach teoryj górotwórczych. Kosmos, XXXIV: 547-579.
• 12. SMOLUCHOWSKI M. 1909 - O pewnym zagadnieniu z teorji sprężystości i o jego związku z wytworzeniem się gór fałdowych. Rozpr. Wydz. Mat.-Frzyr. FAU w Krakowie, 49 seria A: 223-236.
• 13. SMOLUCHOWSKI M. 1913 - Mihailecul (1926) i Farcaul (1961) w zimie. Taternik, VII (6): 103-107.
• 14. SMOLUCHOWSKI M. 1916 - Sur la théorie mécanique de l'erosion glaciaire. Comptes Rendus de l'Académie des Sciences, Cracovie, 150: 63-65.
• 15. TESKE A. 1955 - Marian Smoluchowski, życie i twórczość. FWN, Warszawa, s. 278.
• 16. TYNDALL J. 1860 - The Glaciers of the Alps. F.R.S. London.
• 17. WRÓBLEWSKI A.K. 1999 - Fizyka w Folsce wczoraj, dziś i jutro. XXXV Zjazd Fizyków Folskich w Białymstoku, 20-23 września 1999. http://labfiz.uwb.edu.pL/ptf/echa/html/akw.html.
• 18. WRÓBLEWSKI A.K. 2011 - Historia fizyki. Wyd. Nauk. FWN, Warszawa, s. 620.