Geologiczne uwarunkowania oceny potencjału geotermii niskotemperaturowej w Polsce

• Autorzy: Tyszer M. , Tomaszewska B.

Identyfikatory

DOI

10.15199/9.2016.7.2

Warianty tytułu

EN

Geological Conditions of Evaluation of the Potential of Low-Temperature Geothermal Energy in Poland

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W artykule opisano geologiczne uwarunkowania do oceny potencjału geotermii niskotemperaturowej na terenie Polski. Zidentyfikowano główne aspekty wpływające na warunki termiczne ośrodka: 1) strumień cieplny Ziemi; 2) energię słoneczną; 3) parametry termiczne ośrodka gruntowo-skalnego. Uwzględniając zmienność warunków geologicznych Polski oraz parametrów termicznych ośrodka skalnego, dokonano oceny potencjału geotermii niskiej entalpii. Stwierdzono, że na przeważającej części kraju występują grunty sypkie i spoiste, które w zależności od stopnia zawodnienia, struktury gruntu oraz lokalnych parametrów termicznych mogą stanowić ekonomicznie opłacalne źródło ciepła niskotemperaturowych instalacji geotermalnych. Podkreślono jednak, że osiągnięcie niezawodnych i korzystnych parametrów energetycznych instalacji wymaga każdorazowo wnikliwej analizy i rozpoznania uwarunkowań geologiczno-inżynierskich oraz hydrogeologicznych rozpatrywanego obszaru. Wskazano jednocześnie na potrzebę stworzenia łatwo dostępnej mapy geotermii niskotemperaturowej Polski, z rozkładem temperatury gruntu na różnych głębokościach, odpowiednich dla instalacji pomp ciepła.

EN

In the article was presented geological conditions for evaluation of the potential of low-temperature geothermal energy in Poland. Were identified the main aspects affecting on the thermal conditions of the ground: 1) heat flux of the Earth; 2) solar energy; 3) thermal parameters of the soil-rock environment. Taking into account the variability of the geological conditions of Poland and also thermal parameters of the rock environment, was evaluated the potential of low-enthalpy geothermal energy. It was staled that in the most parts of the country occur powdery and cohesive spoils, which depending on the degree of moisture, the structure of the soil and the local thermal parameters can be a cost-effective source of heat for low-temperature geothermal installations. However, was emphasized that achieving reliable and favorable energy parameters of the installations requires thoroughly analysis and recognition of geological-engineering and hydrogeological conditions of analyzed area. Simultaneously was indicated the necessity of creation easily accessible map of low-temperature geothermal energy of Poland, with the temperature distribution of the soil at various, appropriate depths for the heat pumps installations.

Słowa kluczowe

PL

energia niskotemperaturowa; energia geotermalna; pompa ciepła; właściwości termiczne; wymiennik pionowy; wymiennik poziomy

EN

low-temperature energy; geothermal energy; heat pump; thermal properties; vertical exchanger; horizontal exchanger

• Wydawca: Wydawnictwo SIGMA-NOT
• Czasopismo: Ciepłownictwo, Ogrzewnictwo, Wentylacja
• Rocznik: 2016
• Tom: T. 47, nr 7
• Strony: 265--269
• Opis fizyczny: Bibliogr. 10 poz., rys., tab.

Twórcy

autor

Tyszer M.

• AGH Akademia Górniczo-Hutnicza w Krakowie

autor

Tomaszewska B.

• AGH Akademia Górniczo-Hutnicza w Krakowie, Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią Polskiej Akademii Nauk w Krakowie

Bibliografia

• [1] Culha O., H. Gunerhan, E. Biyik, O. Ekren, A. Hepbasli. 2015. "Heat exchanger applications in wastewater source heat pumps for buildings: A key review". Energy and Buildings (104): 215-232.
• [2] Jakubicz B., W. Łodzińska. 1994. „Mapa Geologiczno-Inżynierska Polski w skali 1 : 500 000". PIG.
• [3] Kapuściński J., A. Rodzoch. 2010. „Geotermia niskotemperaturowa w Polsce i na świecie: stan aktualny i perspektywy rozwoju: uwarunkowania techniczne, środowiskowe i ekonomiczne". Warszawa: Ministerstwo Środowiska. ISBN 978-83-86564-34-7.
• [4] Pająk L., B. Tomaszewska. 2016. „Porównanie efektów energetycznych, ekonomicznych i ekologicznych wykorzystania pompy ciepła typu woda/woda i solanka/woda do ogrzewania domu jednorodzinnego." Ciepłownictwo, Ogrzewnictwo, Wentylacja 47 (4): 152-157.
• [5] Plewa S. 1994. „Rozkład parametrów geotermalnych na obszarze Polski". Kraków: Wyd. CPPGSMiE PAN. ISBN 83-86286-15-6.
• [6] Rubik M. 2006. „Pompy ciepła - poradnik". INSTAL. ISBN 83-88695-19-3.
• [7] Rubik M. 2011. „Pompy ciepła w systemach geotermii niskotemperaturowej". MULTICO Oficyna Wydawnicza. ISBN 978-83-7763-052-5.
• [8] Szewczyk J., D. Gientka. 2009. "Terrestrial heat flow density in Poland - a new approach". Geological Quarterly 53(1): 125-140.
• [9] Wajman M. 2011. Podstawy teoretyczne wymiany ciepła w pionowych sondach gruntowych. Technika Chłodnicza i Klimatyzacyjna Nr 9/2011.
• [10] Zakrzewski B., W. Tuchowski, E. Złowczowska. 2015. „Efektywność powietrznych, gruntowych i wodnych sprężarkowych pomp ciepła". Ciepłownictwo, Ogrzewnictwo, Wentylacja 47 (5): 192-198.

Uwagi

Opracowanie ze środków MNiSW w ramach umowy 812/P-DUN/2016 na działalność upowszechniającą naukę.