Destrukcja skał stropowych w rejonach ścian z zawałem stropu

• Autorzy: Konopko W. , Kowalski A.

Warianty tytułu

EN

Destruction of roof rocks in caving longwall zones

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W artykule dokonano przeglądu wyników badań destrukcji górotworu nad wybraną przestrzenią w pokładzie węgla kamiennego, a także kształtowania się deformacji górotworu. Opisano specyfikę i prawidłowości przemieszczania się górotworu nad polami eksploatacji ścianowej prowadzonej z zawałem stropu. Następnie wyznaczono wysokości stref destrukcji (porowatości) górotworu nad polami krótkiej i długiej ściany eksploatowanej z zawałem stropu, a także nad parcelą utworzoną z dwóch długich ścian. Celem było określenie współczynnika wtórnej porowatości górotworu nad eksploatacją z zawałem stropu.

EN

The article reviews the results of studies regarding the destruction of the rocks mass over the extracted area in hard coal seams as well as the deformations layout. The character and regularities in the scope of rock mass displacement over the longwall mining areas were described. Then, the heights of the rock mass destruction (porosity) zones were determined for long and short longwalls with roof caving as well as for a production area composed of two longwalls. The objective was to determine the secondary rock mass porosity coefficient over the mining and caving areas. The rock mass undermined with the extraction of coal seams with caving subsides over the goafs with the value changing the vertical plane from the roof (range) of the mined seam. The value of the production working roof (range) fall is higher than the surface subsidence value. The distribution of empty spaces in the undermined rock mass, understood as a secondary porosity of the rock mass, changes significantly with the distance from the roof of longwall workings. About 10% of the empty spaces resulting from the mining and roof caving of a seam with the height of the production working of g, cumulate in the full caving zone, in the caving roof zone (3.5 g) – approximately 16%. The remaining 84% of the empty spaces are located above the caving roof, up to the height of 33 g over the goaf. Further, the rock mass subsides linearly, in line with the common definition.

Słowa kluczowe

PL

podziemna eksploatacja górnicza; destrukcja górotworu; deformacje górotworu

EN

underground mining; rock mass destruction; rock mass deformations

• Wydawca: Wyższy Urząd Górniczy
• Czasopismo: Bezpieczeństwo Pracy i Ochrona Środowiska w Górnictwie
• Rocznik: 2016
• Tom: nr 4
• Strony: 3--12
• Opis fizyczny: Bibliogr. 19 poz.

Twórcy

autor

Konopko W.

• Główny Instytut Górnictwa, Katowice

autor

Kowalski A.

• Główny Instytut Górnictwa, Katowice

Bibliografia

• 1. Biliński A.: Przejawy ciśnienia górotworu w polach eksploatacji ścianowej w pokładach węgla. Zeszyty Naukowe Politechniki Śląskiej, Górnictwo 1968, z. 31.
• 2. Borecki M., Romanowicz E., Szpetkowski S., Tyrała A.: Wyniki badań wpływów eksploatacji w filarze ochronnym dla szybu Szymon kopalni Halemba. Prace GIG, Komunikat nr 428, Katowice 1967.
• 3. Gromysz J.: Rozkład przemieszczeń pionowych w górotworze w otoczeniu ścianowego wyrobiska eksploatacyjnego. Ochrona Terenów Górniczych 1980, nr 53, s. 34–37.
• 4. Иофис М.А., Малахова И.М.: Повышение безопасности при разработке газоносных угольных пластов. Безопасность труда в промышленности 2010, № 10.
• 5. Knothe S.: Prognozowanie wpływów eksploatacji górniczej. Wyd. Śląsk, Katowice 1984.
• 6. Konopko W.: Osiadanie stropu nad polami eksploatacji z podsadzką hydrauliczną. Geomechaniczne problemy eksploatacji złóż i budownictwa specjalnego. Mat. konf. XXI Zimowa Szkoła Mechaniki Górotworu, Wyd. AGH, Kraków 1998.
• 7. Konopko W.: O przemieszczeniach górotworu nad polami ciągłej eksploatacji. Problemy ochrony terenów górniczych. Prace Nauk. GIG, Konferencje 2002.
• 8. Kowalski A.: Określenie zmienności parametru promienia zasięgu wpływów głównych w górotworze rz teorii Budryka-Knothego na podstawie badań geodezyjnych przemieszczeń pionowych punktów górotworu. Praca doktorska, GIG, Katowice 1984 (niepublik.).
• 9. Kowalski A.: Nieustalone górnicze deformacje powierzchni w aspekcie dokładności prognoz. Prace Nauk. GIG, nr 871, Katowice 2007.
• 10. Kratzsch H.: Bergschadenkunde. Deutscher Markscheider-Verein e.V. 5. Auflage, 2008.
• 11. Lisowski A.: Kierunek eksploatacji ścian zawałowych. Prace GIG, Seria A. Komunikat nr 201, Katowice 1958.
• 12. Niemiec T.: Zmiana porowatości górotworu poddanego wpływom eksploatacji górniczej według modelu dyskretnego. Prace Nauk. GIG, Górnictwo i Środowisko 2011, s. 397–411.
• 13. Piotrowski Z., Mazurkiewicz M.: Chłonność doszczelnianych zrobów zawałowych. Górnictwo i Geoinżynieria z. 3, Wyd. AGH. Kraków 2006.
• 14. Potts E.L.J.: Laufende Untersuchen über Gebirgsmechanik und Hangendbeherrschung. Referat na 4 th Intern. Conf. Strata Control and Rock Mechanica, Columbia University, Nowy Jork 1964 (niepublik.).
• 15. Ropski S., Znański J.: Zachowanie się stropu nad pokładem wybieranym z zawałem. Przegląd Górniczy 1965, nr 10.
• 16. Ryncarz T.: Zarys fizyki górotworu. Śląskie Wyd. Techniczne, Katowice 1993.
• 17. Staroń T.: Studium nad zagadnieniem podbierania pokładów z zawałem stropu w świetle badań podziemnych i rozważań teoretycznych. Prace Nauk. GIG, Komunikat nr 646, Katowice 1975.
• 18. Szlązak J.: Metoda obliczania rozpływu powietrza i rozkładu stężenia metanu w zrobach ścian zawałowych. Przykłady wykorzystania. Wyd. Politechniki Śląskiej, Gliwice 2010.
• 19. Szlązak N. (red.): Opracowanie zasad pomiarów i badań parametrów powietrza kopalnianego dla oceny zagrożenia metanowego i pożarowego w podziemnych zakładach górniczych wydobywających węgiel kamienny. Projekt strategiczny Narodowego Centrum Badań i Rozwoju, Informacja z realizacji zadania badawczego Nr 3. www.home.agh.edu.pl/-szlazak/img/Zadanie Nr 3.

Uwagi

Opracowanie ze środków MNiSW w ramach umowy 812/P-DUN/2016 na działalność upowszechniającą naukę.