Występowanie toksyn fuzaryjnych w orkiszu z ekologicznego systemu upraw

• Autorzy: Błajet-Kosicka A. , Twarużek M. , Grajewski J. , Kalczyńska K.

Warianty tytułu

EN

Occurrence of fusarium toxins in spelt from ecological system of farming

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Celem pracy była ocena mikotoksykologiczna pszenicy orkiszowej pochodzącej z różnych gospodarstw ekologicznych położonych na terenie województwa kujawsko-pomorskiego i warmińsko-mazurskiego oraz ekologicznych produktów orkiszowych, zakupionych w punktach handlowych na terenie miasta Bydgoszczy. Materiał do badań stanowiły 53 próbki: 15 – surowce (nieprzetworzone ziarno) 2009, 17 – surowce 2010, 10 – produkty 2009, 11 – produkty 2010. Wśród produktów znalazły się płatki, otręby, mąka, kasza, makaron i kawa. Mikotoksyny (T-2, HT-2, deoksyniwalenol – DON, niwalenol – NIV, 3-acetylodeoksyniwalenol – 3-ADON, monoacetoksyscirpenol – MAS, diacetoksyscirpenolu – DAS i zearalenon – ZEN) oznaczano metodą HPLC-MS/MS. W procesie przygotowania próbek wykorzystano technikę SPE oraz następujące wzorce wewnętrzne: 13C-DON, 13C-T-2, 13C-HT-2, ZAN. Oznaczenie mikotoksyn przeprowadzano w trzykrotnym powtórzeniu. Zanieczyszczenie badanych próbek wtórnymi metabolitami pleśni było nieznaczne. Spośród oznaczanych mikotoksyn w najwyższych stężeniach występował DON. Największy jego poziom zanotowano w ziarnie orkiszu ozimego (c = 139 ± 4 ppb), jednak stężenie to było prawie dziesięciokrotnie niższe niż maksymalny dopuszczalny poziom DON w zbożach nieprzetworzonych (Rozporządzenie Komisji (WE) Nr 6 1881/2006 z dnia 19 grudnia 2006). Pozostałe mikotoksyny zostały również wykryte, jednakże ich średnia zawartość zarówno w surowcach jak i produktach była niższa od granicy oznaczalności.

EN

The aim of this study was mycotoxicological evaluation of spelt wheat from different organic farms located in kujawskopomorskie and warmińsko-mazurskie and their products purchased in retail trade in the city of Bydgoszcz. Material for study consisted of 53 samples: 15 – raw material (unprocessed grain) from 2009, 17 – raw material from 2010, 10 – products 2009, 11 – products 2010. The spelt products consisted of flakes, bran, flour, groat, pasta and coffee. Mycotoxins (T-2 nad HT-2, deoxynivalenol – DON, niwalenol – NIV, 3-acetyldeoxynivalenol – 3-ADON, monoacetoxyscirpenol – MAS, diacetoxyscirpenol – DAS, and zearalenone – ZEN) were determined using the HPLC-MS/MS method. During sample preparation procedures the SPE technique was used and the following internal standards were applied: 13C-DON, 13C-T-2, 13CHT- 2, ZAN. Mycotoxin analysis was performed in triplicate. Contamination of samples with studied secondary metabolites of molds was negligible. Among determined mycotoxins DON occurred at the highest concentrations. Its maximum level was determined in winter spelt grains (c = 139 ± 4 ppb), but this concentration was almost ten times lower than the maximum acceptable level of DON in non-processed cereals (Commission Regulation (EC) No. 1881/2006 of 19 December 2006). The other mycotoxins were also detected, however their average content both in raw materials and products was lower than the limit of quantification.

Słowa kluczowe

PL

orkisz; produkty orkiszowe; mikotoksyny; rolnictwo ekologiczne

EN

spelt; spelt products; mycotoxins; organic farming

• Wydawca: Sieć Badawcza Łukasiewicz - Poznański Instytut Technologiczny
• Czasopismo: Journal of Research and Applications in Agricultural Engineering
• Rocznik: 2013
• Tom: Vol. 58, nr 3
• Strony: 20--23
• Opis fizyczny: Bibliogr. 13 poz., tab.

Twórcy

autor

Błajet-Kosicka A.

• Uniwersytet Kazimierza Wielkiego Zakład Fizjologii i Toksykologii, Instytut Biologii Eksperymentalnej ul. Chodkiewicza 30, 85-064 Bydgoszcz

autor

Twarużek M.

• Uniwersytet Kazimierza Wielkiego Zakład Fizjologii i Toksykologii, Instytut Biologii Eksperymentalnej ul. Chodkiewicza 30, 85-064 Bydgoszcz

autor

Grajewski J.

• Uniwersytet Kazimierza Wielkiego Zakład Fizjologii i Toksykologii, Instytut Biologii Eksperymentalnej ul. Chodkiewicza 30, 85-064 Bydgoszcz

autor

Kalczyńska K.

• Uniwersytet Kazimierza Wielkiego Zakład Fizjologii i Toksykologii, Instytut Biologii Eksperymentalnej ul. Chodkiewicza 30, 85-064 Bydgoszcz

Bibliografia

• [1] Bonafaccia G., Galli V., Francisci R., Mair V., Skrabanja V., Kreft I. Characteristics of spelt wheat products and nutritional value of spelt wheat-based bread. Food Chemistry, 2000, 68 (4), s. 437-441.
• [2] Filoda G., Wickiel G. Zasiedlenie ziarna pszenicy ozimej orkisz przez grzyby. Progress in Plant Protection, 2010, 50 (2): s. 629-632.
• [3] Kuś J., Jończyk K. Zapomniany orkisz. Zachodniopomorski Magazyn Rolniczy, 2007, 2: s. 25-26.
• [4] Mazurkiewicz J., Solarska E., Kuzdraliński A., Muszyńska M. Wpływ sposobu nawożenia na występowanie toksyn fusaryjnych w pszenicy ozimej. Journal of Research and Applications in Agricultural Engineering, 2008, 53 (4): s. 15-17.
• [5] Radomski G., Bać A., Mierzejewska S. Ocena porównawcza wartości wypiekowej mąki pszennej i orkiszowej. Inżynieria Rolnicza, 2007, 5 (93), s. 369-370.
• [6] Rozporządzenia Komisji (WE) nr 1881/2006 z dnia 19 grudnia 2006 r. ustalające najwyższe dopuszczalne poziomy niektórych zanieczyszczeń w środkach spożywczych. Dz. Urz. UE L 364/17-18, 20.12.2006.
• [7] Schollenberger M., Müller H.M., Rüfle M., Suchy S., Planck S., Drochner W. Survey of Fusarium toxins in foodstuffs of plant origin marketed in Germany. International Journal of Food Microbiology, 2005, 97, s. 317-326.
• [8] Serrano A.B., Font G., Ruiz M.J., Ferrer E. Co-occurrence and risk assessment of mycotoxins in food and diet from Mediterranean area. Food Chemistry, 2012, 135, s. 423-429.
• [9] Solarska E., Mazurkiewicz J., Pałka A., Potocka E. Określenie występowania mikotoksyn w różnych odmianach zbóż ozimych i jarych uprawianych metodami ekologicznymi. W: Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi. Streszczenie wyników badań z zakresu rolnictwa ekologicznego realizowanych w 2008 roku. Agencja Wydawniczo – Poligraficzna „Gimpo”, Warszawa, 2009, s. 246-252.
• [10] Solarska E., Kuzdraliński A., Potocka E. Mikotoksyny w zbożach z upraw ekologicznych. Journal of Research and Applications in Agricultural Engineering, 2012, Vol. 57 (4), s. 101-102.
• [11] Stolarska A., Janda K. Zagrożenia dla zbóż – grzyby strzępkowe. Przemysł Spożywczy, 2004, 11: s. 56-57.
• [12] Trajer M., Mieczkowski M. Rozwój rynku pszenicy orkisz w świetle koniunktury na żywność ekologiczną. Biuletyn Informacyjny, 2010, 7: s. 34-37.
• [13] Tyburski J., Babalski M. Uprawa pszenicy orkisz. Poradnik dla rolników. Wyd. Centrum Doradztwa Rolniczego w Brwinowie Odział w Radomiu, Radom, 2006, s. 4-10.