Ochrona „drzew-weteranów” w Warszawie - przykłady wybranych ulic historycznych (ulica Piękna i aleja J. Ch. Szucha)

• Autorzy: Fortuna-Antoszkiewicz Beata , Łukaszkiewicz Jan , Rosłon-Szeryńska Edyta , Borowski Jacek

Identyfikatory

DOI

10.24425/tkuia.2019.131171

Warianty tytułu

EN

Protection of “trees-veterans” in Warsaw - examples of selected historical streets (Piękna Street and J. Ch. Szucha Avenue)

• Języki publikacji: PL EN

Abstrakty

PL

W 2017 roku autorzy prowadzili na terenie Warszawy ocenę tak zwanych „drzew weteranów” - wybranych egzemplarzy o wybitnych wartościach historycznych, krajobrazowych i przyrodniczych, ale nie objętych ochroną prawną, usytuowanych w obrębie przestrzeni publicznej (ulice, place, skwery, obiekty użyteczności publicznej) - w ramach pilotażowego programu dla Zarządu Zieleni Warszawy. Badano: stan drzew, stan podłoża w ich otoczeniu, warunki przestrzenne. Zaprezentowane wyniki obejmują przykład dwóch lokalizacji - prestiżowych ulic, na których zachowały się czytelne układy zadrzewień ulicznych z początku XX wieku (ul. Piękna, al. J. Ch. Szucha). Ochrona starych drzew - żywych świadków historii oraz utrzymanie oryginalnej formy przestrzennej - klasyczny układ alejowy w obu przypadkach są niezbędne dla zachowania historycznej przedwojennej scenerii tego fragmentu Warszawy.

EN

During 2017, the authors conducted an evaluation of so-called “veteran trees” in Warsaw - selected specimens with outstanding historical, landscape and natural values, but not taken under legal protection, situated within public space (streets, squares, public facilities) - as part of a pilot program for the Green Board of Warsaw. The following were examined: the condition of trees, the surrounding ground’s condition, spatial conditions. The presented results include an example of two locations - prestigious streets, on which legible systems of street tree plantings from the beginning of the 20th century have been preserved (Piękna Street, J. Ch. Szucha Avenue). The protection of old trees - living witnesses of history and the maintenance of the original spatial form - classic avenue arrangement in both cases are essential for preservation of the historical pre-war scenery of this part of Warsaw.

Słowa kluczowe

PL

drzewo weteran; ochrona drzew; ochrona krajobrazu miasta

EN

veteran trees; protection of trees; protection of city landscape

• Wydawca: Polska Akademia Nauk, Oddział w Krakowie ; Politechnika Krakowska, Wydział Architektury
• Czasopismo: Teka Komisji Urbanistyki i Architektury Oddział PAN w Krakowie
• Rocznik: 2019
• Tom: T. 47
• Strony: 143--162
• Opis fizyczny: Bibliogr. 23 poz., rys. tab., zdj.

Twórcy

autor

Fortuna-Antoszkiewicz Beata

• Warsaw University of Life Sciences - SGGW, Nowoursynowska Street 159 Warsaw, Department of Environment Protection

autor

Łukaszkiewicz Jan

• Warsaw University of Life Sciences - SGGW, Nowoursynowska Street 159 Warsaw, Department of Environment Protection

autor

Rosłon-Szeryńska Edyta

• Warsaw University of Life Sciences - SGGW, Nowoursynowska Street 159 Warsaw, Department of Environment Protection

autor

Borowski Jacek

• Warsaw University of Life Sciences - SGGW, Nowoursynowska Street 159 Warsaw, Department of Environment Protection

Bibliografia

• Borowski, J., Fortuna-Antoszkiewicz, B., Łukaszkiewicz, J. (red. meryt.) (2016), Standardy kształtowania zieleni Warszawy, Zał. nr 7 do Programu Ochrony Środowiska na lata 2017–2020 z perspektywą do 2023 r. dla m.st. Warszawy. Uchwała Nr XXXVIII/973/2016 Rady m.st. Warszawy.
• Borowski, J., Fortuna-Antoszkiewicz, B., Łukaszkiewicz, J., Suchocka, M., Rosłon-Szeryńska, E. (2017), Program objęcia specjalistycznymi zabiegami pielęgnacyjnymi wybranych starszych „drzew-weteranów” w Warszawie, oprac. dla: Zarząd Zieleni m.st. Warszawy, mps.
• Drozdowski, M. M., Zahorski, A. (1981), Historia Warszawy, Warszawa: PWN.
• Fortuna-Antoszkiewicz, B. (2012), Przemiany formy elementów i układów ogrodowych wzdłuż traktów komunikacyjnych na przykładzie Traktu Królewskiego w Warszawie, Warszawa: Katedra Sztuki Krajobrazu SGGW.
• Gajewski, M. (1979), Urządzenia komunalne Warszawy. Zarys historyczny, Warszawa: PIW.
• Handke, K. (2011), Dzieje Warszawy nazwami pisane, Warszawa: Muzeum Historyczne m.st. Warszawy, s. 172.
• https://pl.wikipedia.org/wiki/Jan_Chrystian_Schuch (dostępne: 10.09.2018).
• Jankowski, E. (1910), Zadrzewienie miast naszych, Warszawa: Druk Drukarni Polskiej (L. Straszewicza).
• Lejko, K. (1994), Warszawa zapomniana. Pocztówki z lat 1898–1915 ze zbiorów Muzeum Historycznego m.st. Warszawy, Warszawa: PWN.
• Łukaszkiewicz, J., ‘Określanie wieku niektórych gatunków drzew ulicznych na podstawie wybranych parametrów dendrometrycznych’, Rocznik Polskiego Towarzystwa Dendrologicznego, vol. 58, 2010, s. 25–38.
• Mórawski, K., Głębocki, W. (1996), Bedeker Warszawski. Warszawa: ISKRY.
• Ogrodnik Polski (1889), nr 10, s. 217–221.
• Pałyga, E. J. (1973), Warszawski korpus dyplomatyczny, Warszawa II Rzeczypospolitej 1918–1939, Warszawa: PWN, s. 263.
• Plan Miasta Stołecznego Warszawy Wymierzony przez Oficerów Korpusu Inżynierów w latach 1818 i 1819 i litografowany przez tychże roku 1822, ok. 1:4 800, Korpus Inżynierów Wojskowych, pis. i lit. Aleksander Zakrzewski, 1825, Zbiory Kartograficzne Muzeum Warszawy (MHW 7718/Pl, arkusz IV).
• Plan niwelacyjny miasta Warszawy. Zdjęcie pod kierunkiem Głównego Inżyniera W. H. Lindleya, 1:10 000, oprac. i druk Magistrat m. Warszawy, oprac. 1900, uzup. 1912, Zbiory Kartograficzne Muzeum Warszawy (MHW 8237/Pl).
• Przyborowski, W. (1801–1912), Warszawa. Materyały do jej dziejów. Archiwum Państwowe m.st. Warszawy, Zespół 72/202/0 Zbiór Walerego Przyborowskiego, tom VIII 1897/98, s. 23–24.
• Roloff, A. (1989), Kronenentwicklung und Vitalitatsbau rtei Jungausgewahlter Baumarten der gemarigtcn Britn, Frankfurt am Main: Schriften aus der Forstlichen Fakultat der Universitat Gottingen und der Niedersachsischen Forstlichen Versuchsanstalt.
• Rosłon-Szeryńska, E., ‘Ocena zagrożenia bezpieczeństwa ludzi i mienia powodowanego przez drzewa o osłabionej statyce’, Uprawa i Ochrona Drzew, Czasopismo Międzynarodowego Towarzystwa Uprawy i Ochrony Drzew, z. 27 (2012), s. 89.
• Rutkowski, S. (1918), Zadrzewienie ulic miejskich. Warszawa: Skład Główny w Księgarni Ludowej J. Sikorskiej, s. 24.
• Serwis Mapowy m.st. Warszawy [online]. Dostęp poprzez: http://www.mapa.um.warszawa.pl/mapaApp1/mapa?service=mapa# (dostępne: 14.10.2017).
• Sołtan, A. (1998), Warszawa wczoraj, Warszawa: Wydawnictwo „Wokół nas”.
• Starzyński, S. (1938), Rozwój stolicy (odczyt wygłoszony w dniu 10 czerwca 1938 r. na zebraniu urządzonym przez stołeczny Okręg Związku Rezerwistów), Warszawa: wydane przez Stołeczny Okręg Związku Rezerwistów, s. 22.
• Szczypiorski, A. (1968), Od Piotra Drzewieckiego do Stefana Starzyńskiego. Gospodarka komunalna m. st. Warszawy w latach 1915–1939. Wrocław–Warszawa–Kraków: Ossolineum.

Uwagi

Opracowanie rekordu ze środków MNiSW, umowa Nr 461252 w ramach programu "Społeczna odpowiedzialność nauki" - moduł: Popularyzacja nauki i promocja sportu (2020).