Japońska polityka bezpieczeństwa i obrony wobec wyzwań doby pozimnowojennej

Niedziela, S.

doi:10.5604/17318157.1143783

Artykuł - szczegóły

Tytuł artykułu

Japońska polityka bezpieczeństwa i obrony wobec wyzwań doby pozimnowojennej

Autorzy

Niedziela S.

Treść / Zawartość

Pełne teksty:

Pobierz

Identyfikatory

DOI

10.5604/17318157.1143783

Warianty tytułu

Japan’s post-cold war security and defence policy

Języki publikacji

Abstrakty

W artykule podjęto temat wyzwań, przed jakimi stoi współczesna Japonia w zakresie polityki zagranicznej i bezpieczeństwa. Na początku przedstawiono tło historyczne zasygnalizowanej problematyki, przypominając najważniejsze etapy najnowszej historii Japonii: izolacjonizm w okresie szogunatu (1635-1854); budowę imperium kolonialnego w okresie Meiji (wojna z Chi-nami 1894-1895 i wojna z Rosją 1904-1905) oraz ostateczną klęskę podczas drugiej wojny światowej. Następnie przypomniano główne założenia polityki obronnej Japonii po 1945 r., ze szczególnym uwzględnieniem doktryny Shigeru Yoshidy. Zwrócono uwagę na ewolucję polityki zagranicznej i bezpieczeństwa Japonii po zakończeniu zimnej wojny, zwłaszcza w kontekście większego zaangażowania w regionie Azji Wschodniej i Południowo-Wschodniej. W artykule omówiono również główne spory terytorialne, które wpływają na stosunki dwustronne Japonii z Rosją, Koreą Południową i Chinami. Opisano stan bieżący i perspektywy rozwoju Japońskich Morskich Sił Samoobrony. W konkluzjach podkreślono, że sojusz ze Stanami Zjednoczonymi nadal pozostanie fundamentem polityki obronnej Japonii, jednak zwiększy się jej aktywność w stosunkach między-narodowych w wymiarze regionalnym i ponadregionalnym.

This article is a voice in the discussion on the foreign and security policy of contemporary Ja-pan. The author juxtaposes historical background and the Japanese policy in XXI century. The main problem and challenge of the relations with neighbouring countries is still the territorial dispute with Russia over the Kuril Islands, with China over the Diaoyu/Senkaku Islands and with South Korea over the Dokdo/Takeshima Islands. These conflicts have not been resolved yet. The author is putting forward the idea that Japan as a civilian power will change its status into a political power and will engage more in world affairs. Japan should take responsibility for the stabilization of East and South-East Asia. In the author’s opinion, Japan as a proactive contributor to peace needs to contribute to peace and stability, particularly in Asia and the Indian Ocean area. There are two larger objectives of Japan’s foreign and security policy: the maintenance of the US-Japan alliance and participation in global peacekeeping operations.

Słowa kluczowe

Japonia polityka zagraniczna bezpieczeństwo narodowe doktryna Yoshidy doktryna Fukudy Wyspy Kurylskie Wyspy Diaoyu/Senkaku Wyspy Dokdo/Takeshima Gaiatsu Japońskie Morskie Siły Samoobrony Azja Południowo-Wschodnia Pacyfik (region)

Japan foreign policy Yoshida Doctrine Fukuda Doctrine Kuril Islands Diaoyu/Senkaku Islands Dokdo/Takeshima Islands Gaiatsu Japanese Maritime Self-Defence Force Asia-Pacific Region

Wydawca

Wydawnictwo Akademii Wojsk Lądowych imienia generała Tadeusza Kościuszki

Czasopismo

Zeszyty Naukowe / Wyższa Szkoła Oficerska Wojsk Lądowych im. gen. T. Kościuszki

Rocznik

2014

Tom

Nr 3

Strony

89--111

Opis fizyczny

Bibliogr. 60 poz.

Twórcy

autor

Niedziela S.

humanus1@op.pl

Muzeum Powstania Warszawskiego

Bibliografia

1. Abad G., Quintanal, Japón: hacia una política exterior y de seguridad más independiente y asiática, ,,Análisis del Real Instituto Elcano”, 109/2020, 25 czerwca 2010.
2. Abad, G., Las nuevas líneas fundamentales del Programa de Defensa Nacional de Japón y las rela-ciones sino-japonesas, [in:] “Análisis del Real Instituto Elcano”, no. 41, 10 kwietnia 2007.
3. Arteaga, F., Japón y su nueva política de seguridad internacional, [in:] “Análisis del Real Instituto Elcano”, no. 41/2007 z 10 kwietnia 2007.
4. Ashkenazi, M., Handbook of Japanese Mythology, Santa Barbara 2003, p. 59-61.
5. Atarashi, K., Japan’s Economic Cooperation Policy towards the ASEAN Countries, ,,International Affairs”, Vol. 61, no. 1, zima 1984-1985, p. 109-127.
6. Bedeski, R.E. La politique étrangère japonaise sous Nakasone: le dilemme d’une superpuissance économique, [in:] ,,Études Internationales”, Vol. 15, no. 2/1984, p. 277-290.
7. Benedict, R., The Chrysanthemum and the Sword: Patterns of Japanese Culture, Nowy Jork 2005.
8. Bouissou, J.M. Le Japon va-t-il rebondir?, [in:] “Politique Internationale”, no. 141, jesień 2013.
9. Bouissou, J.M. Le Japon, puissance déclinante? Quelles conséquences géopolitiques?, [in:] “Journal for International and Strategic Studies”, no. 4, wiosna 2011, p. 4-12.
10. Bustelo, P., Japón y la crisis nuclear con Corea del Norte: una tercera vía?, [in:] “Análisis del Real Instituto Elcano”, no. 48/2003, 18 marca 2003.
11. Chellaney, B., India-Japan: Natural Allies, ,,The Japan Times”, 16 sierpnia 2007; Idem, Towards Asian Power Equilibrium, ,,The Hindu”, 1 listopada 2008; Gosh, M., India and Japan’s Growing Synergy. From a Political to a Strategic Focus, ,,Asia Survey”, marzec-kwiecień 2008.
12. Chinen, M.A. Article Nine of Japan’s Constitution From Renunciation of Armed Forces Forever to the Third Largest Defense Budget in the World, ,,Michigan Journal of International Law”, 27/2005.
13. Cooney, K., Japan’s Foreign Policy Since 1945, Nowy Jork 2007, p. 135-141.
14. Cox, R., Middlepowermanship, Japan and future World order, [in:] “International Journal”, Vol. 44, 4/1989, p. 823-862.
15. Fern, S., Tokdo or Takeshima? The International Law of Territorial Acquisition in the Japan-Korea Island Dispute, [in:] “Stanford Journal of East Asian Affairs”, Vol. 5, 1/2005, p. 78-89.
16. Gorenburg, D., The Southern Kuril Islands Dispute, ,,PONARS Eurasia Policy Memo”, no. 226, wrzesień 2012, p. 1-7.
17. Haliżak, E., Stosunki międzynarodowe w regionie Azji i Pacyfiku, Warszawa 1999, s. 150-166.
18. Haruki, W., Problèmes des Territoires du Nord. Histoire et avenir, Wydawnictwo Asahi Shinbun 1999, p. 222-223.
19. Henshall, K., A History of Japan: From Stone Age to Superpower, Nowy Jork 2012, p. 75-107.
20. Hosakawa, M., Are US troops in Japan needed?, ,,Foreign Affairs”, listopad-grudzień 1998.
21. Hummel, H., Pax Nipponica? Global Hegemony and Japan in IR Theory, paper for the Symposium on The Global Meaning of Japan: European and Asian Perspectives 20-22 March 1998 organized by the Centre for Japanese Studies, University of Sheffield in co-operation with the International Research Centre for Japanese StudiesKyoto, [on-line]. [dostęp: 12.02.2014] Dostępny w Internecie: http://www.philfak.uniduesseldorf.de/politik/Mitarbeiter/Hummel/paxnippon.pdf.
22. Inoue, M.S. Okinawa and the U.S. Military. Identity Making in the Age of Globalization, Nowy Jork 2007, s. 29.
23. Jaffe, G., E. Heil, U. S. comes to agreement with Japan to move 9000 Marines off Okinawa, ,,The Washington Post”, 27 kwietnia 2012.
24. Kubiak, K., Marynarka wojenna w systemie bezpieczeństwa Cesarstwa Japonii, [w:] ,,Rocznik Bezpieczeństwa Morskiego”, 2010, s. 201-230.
25. Kuroiwa, Y., Russo-Japanese Territorial Dispute From The Border Region Perspec-tive, [in:] “UNISCI Discussion Papers”, no. 32, may 2013, p. 1-18.
26. Ladouce, L., Le Japon et les travaux d’Hercule en Méditerranée d’Asie, [in:] “Géostratégiques”, no. 26, 1 trimèstre 2010, p. 157-184.
27. Laver, M.S. The Sakoku Edicts and the Politics of Tokugawa Hegemony, Cambria Press, Northpointe Parkway 2011, p. 13-17.
28. Legro, J.W. Rethinking the World: Great Power Strategies and International Order, Nowy Jork 2005, p. 137-142.
29. Lorat, P., Géopolitique – un accord stratégique Inde-Japon pour contrer les ambitions chinoises, ,,Le Nouvel Economiste”, 9 listopada 2010.
30. Maull, H., Germany and Japan: The New Civilian Powers, [in:] “Foreign Affairs”, 5/1990, p. 91-107.
31. Meyer, M. W. Japan: A Concise History, Lanham 2009, p. 127-129.
32. Miyashita, Gaiatsu and Japan’s foreign aid: Rethinking the reactive-proactive debate, [in:] ,,International Studies Quarterly”, no. 43, 1999, p. 695-732.
33. Mizokami, K., Japan and the U.S.: It’s Time to Rethink Your Relationship, ,,The Atlantic”, 27 września 2012.
34. Naidu, G.V.C. New Dimensions to the India-Japan Strategic Partnership: Shinzo Abe Visit, ,,Strategic Analysis”, Vol. 31, 6/2007, p. 965-971.
35. Niedziela, S., Dokąd zmierza Japonia?, [w:] ,,Dziś Przegląd Społeczny”, 1/2005.
36. Niedziela, S., Indie – nowe mocarstwo światowe, ,,Przegląd Morski”, czerwiec 2009.
37. Nohara, I., Changement de l’environnement maritime en Extrême-Orient: la force d’auto-défense maritime japonaise, publikacja Centre d’Études Supérieures de la Marine, styczeń-maj 2011.
38. Obe, M., Tokyo insists it will plow ahead with Okinawa Base Relocation, [in:] “Wall Street Journal Japan Real Time”, 20 stycznia 2014.
39. Packard, G., The Future of the U.S.-Japanese Alliance, ,,Foreign Affairs”, marzec-kwiecień 2010, p. 104-119.
40. Pajon, C., Comprendre la problématique des bases militaires américaines à Okinawa, ,,Asie Visions”, no. 29, czerwiec 2010, p. 1-25.
41. Pajon, C., Japon-Russie: vers un rapprochement stratégique?, ,,Russie Nei Visions”, no. 72, wrzesień 2013.
42. Pajon, C., Le Rapprochement stratégique du Japon et de l’Inde: vers une coalition des démocraties?, [in:] “Journal for International and Strategic Studies”, no. 4, (Special Issue Japan), wiosna 2011, p. 71-79.
43. Paul, E., Japan in Southeast Asia. A Geopolitical Perspective, [in:] “Journal of the Asia-Pacific Economy”, 3/1996, p. 391-410
44. Pempel, T.J. Structural Gaiatsu International Finance and Political Change in Japan, [in:] “Comparative Political Studies”, Vol. 32, grudzień 1999, p. 907-932.
45. Port, K. L. Article 9 of the Japanese Constitution and the Rule of Law, [in:] “Cardozo Journal of International and Comparative Law”, no. 13/2004.
46. Potter, D., S. Sueo, Japanese foreign policy: no longer reactive?, ,,Political Studies Review”, no. 1/2003, p. 317-332.
47. Quintanal, G.A. Japón: hacia una política exterior y de seguridad mas independiente y asiática, [in:] “Análisis del Real Instituto Elcano”, 109/2010 z 25 czerwca 2010.
48. Sengupta, S., Continental contemporaries: Rabindranath Tagore and Okakura Tenshin, [in:] “Inter Asia Cultural Studies”, Vol. 10, 2/2009, p. 320-325.
49. Shannon, C., A World Made Safe for Differences: Ruth Benedict’s The Chrysanthemum and the Sword, [in:] “American Quarterly”, Vol. 47, 1995, p. 659-680.
50. Soderberg, M., Changing Power Relations in Northeast Asia. Implications for relations between Japan and South Korea, Nowy Jork 2011, p. 26-29.
51. Soto, A., Las relaciones entre Japón y China: ¿puede continuar la enrarecida atmósfera bilateral?, ,,Análisis del Real Instituto Elcano”, no. 61/2006 z 25 maja 2006.
52. Tashiro, K., Foreign relations during the Edo Period: Sakoku Reexamined, [in:] “Journal of Japanese Studies”, Vol. 8, 2/1982, p. 288-290.
53. Toward a Japan-Russia peace treaty, [in:] “The Japan Times”, 1 maja 2013.
54. Tuman, J.P., J.R. Strand, The role of mercantilism, humanitarianism and gaiatsu in Japan’s ODA programme in Asia, [in:] “International Relations of the Asia-Pacific”, Vol. 6, 1/2006, p. 61-80.
55. Van Ness, P., Hegemony not anarchy: Why China and Japan are not balancing US unipolar Power?, [in:] “Working Paper”, 4/2001.
56. Vegel, E., Pax Nipponica, [in:] “Foreign Affairs”, 4/1986, p. 751-767.
57. Vujïc, J.G., Le Japon et l’assymétrie géopolitique de la region Asie-Pacifique, ,,Géostratégiques”, no. 39, 2 trimèstre 2013.
58. Wallace, C. Does the Izumo represent Japan Crossing the Offensive Rubicon?, ,,Japan Security Watch New Pacific Institute”, 13 sierpnia 2013.
59. Wodley, J., Japan’s Security Policy: Into the Twenty-First Cen-tury, [in:] “Journal of East and West Studies”, 2/1992, p. 107-119.
60. Yamada, Y., Un conflit géopolitique persistant entre le Japon et la Russie. La question des Territoires du Nord, [in:] “Géostratégiques”, no. 26, 1 trimèstre 2010, p. 137-155.

Typ dokumentu

Bibliografia

Identyfikator YADDA

bwmeta1.element.baztech-46fc3e2f-be0e-400a-b2cd-a3a0d8ba9250