Rozwój połączeń kolejowych Trójmorza Koncepcja szlaku Balkan&Carpathian Rail cz.2

• Autorzy: Kiepura Jarosław , Rutkowski Jacek

Warianty tytułu

EN

Development of the Three Seas railway connections The concept of the Balkan&Carpathian Rail route, part 2

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Artykuł dotyczy analizy możliwości utworzenia międzynarodowego szlaku kolejowego w perspektywie realizowanych i planowanych w jego pasie inwestycji liniowych. Kluczową cechą projektowanej architektury połączeń kolejowych Polski z krajami Trójmorza musi być jej sieciowy charakter, pozwalający w optymalny sposób powiązać te kraje z centrami gospodarczymi, a zwłaszcza z naszymi portami, dając impuls do rozwoju gospodarczej współpracy obszarów leżących w pasie takiego szlaku. Jedną z głównych słabości sieci połączeń kolejowych Polski są połączenia w kierunku wschodniej części Kotliny Panońskiej, obszarów Łuku Karpackiego, Bałkanów aż po greckie portu Morza Egejskiego. Połączenia, którego stworzenie pozwoliłoby ożywić gospodarczo tereny, które jak południowo-wschodnia Polska, wschodnie części Słowacji i Węgier silnie ucierpiały w wyniku transformacji ustrojowej. W jakiejś mierze podobnie rzecz ma się także w odniesieniu do zachodniej części Rumunii, która choć historycznie bogatsza również cierpi z braku dobrych powiązań komunikacyjnych. Obszary te wciąż mimo strumienia środków rozwojowych jakie zaczęły płynąć po wejściu tych krajów do struktur Unii Europejskiej wciąż pozostają w tyle za szybko rozwijającymi się zachodnimi obszarami. Problem ten ma charakter strukturalny - renta geograficzna polegająca na bliskości centrów gospodarczych i rynków Europy Zachodniej (głównie rynku niemieckiego), która spowodowała szybszy rozwój zachodnich obszarów wciąż upośledza trudniej dostępne obszary oddalone od tych centrów. Sprawia to, że mimo podejmowanych działań zaradczych dysproporcje rozwojowe nie maleją. Zmianę może przynieść dopiero przeniesienie wektorów handlu i współpracy gospodarczej z osi wschód zachód, na północ-południe, a to wymaga podjęcia budowy połączenia kolejowego zdolnego skomunikować wspomniane regiony i nadać im impuls gospodarczego rozwoju.

EN

The article concerns the analysis of the possibility of creating an international railway route in the perspective of linear investments implemented and planned in its area. The key aspect of the designed architecture of Poland’s railway connections with countries situated within the Three Seas region lies within its network nature, which allows for an optimal connection of these countries with the centers of economic activity, particularly with major Polish shipping hubs and ports, and gives an impulse necessary for the further development of economic cooperation of selected areas located along designed routes. One of the main weaknesses of the Polish railway network are connections towards the eastern part of the Pannonian Basin, the areas of the Carpathian Arc, the Balkans and the Greek ports of the Aegean Sea. Connections whose creation would enable the economic revitalization of areas that, such as south-eastern Poland, the eastern part of Slovakia and Hungary, suffered greatly as a result of the political transformation that took place at the turn of XX and XXI centuries. To some extent, the same applies to the western part of Romania, which, although historically richer, also suffers from the lack of good transport connections. These areas, despite the stream of development funds that began to flow after these countries joined the European Union, still lag behind the rapidly developing western areas. It is worth noting that this problem is of a structural nature - it results from the significant role of "geographical rent", the existence of which is ensured by the proximity of the centers of economic activity and Western European markets (mainly the German market), and which has resulted in faster development of western areas, while simultaneously hampering the development of less accessible areas, that are particularly distant from aforementioned centers. As a result, despite all remedial actions taken, regional disparities and development disproportions still persist. Change can only be brought by shifting the vectors of trade and economic cooperation from the east-west axis to the north-south, which requires the construction of a railway connection capable of connecting the aforementioned regions and giving them an impulse for economic growth.

Słowa kluczowe

PL

połączenia kolejowe Trójmorza; Koncepcja szlaku Balkan&Carpathian Rail

EN

Three Seas railway connections; Balkan&Carpathian Rail concept

• Wydawca: Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Komunikacji Rzeczpospolitej Polskiej
• Czasopismo: Przegląd Komunikacyjny
• Rocznik: 2024
• Tom: R. 79, nr 6/7
• Strony: 11--20
• Opis fizyczny: Bibliogr. 8 poz., il., tab.

Twórcy

autor

Kiepura Jarosław

• PKP CARGO S.A

autor

Rutkowski Jacek

• PKP CARGO S.A

Bibliografia

• [1] https://pl.m.wikipedia.org/wiki/Plik:Romania-cfr-pl.svg
• [2] https://en.wikipedia.org/wiki/Serbian_Railways#/media/File:Railway_map_of_Serbia_and_Kosovo.png
• [3] https://infrastruct.wordpress.com/2010/06/15/cross-danube-rail-line-smederevo-kovin-vrsac/
• [4] https://infrastruct.wordpress.com/2010/06/15/cross-danube-rail-line-smederevo-kovin-vrsac/
• [5] https://infrastruct.wordpress.com/2015/06/10/belgrade-as-a-european-rail-junction/
• [6] https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Topographic_Map_of_Bulgaria_German.png
• [7] https://pl.m.wikipedia.org/wiki/Plik:Railway_map_of_Macedonia.png
• [8] https://en.m.wikipedia.org/wiki/File:Railway_map_of_Greece.png

Uwagi

Opracowanie rekordu ze środków MNiSW, umowa nr POPUL/SP/0154/2024/02 w ramach programu "Społeczna odpowiedzialność nauki II" - moduł: Popularyzacja nauki (2025)