Tadeusz Tucholski (1898-1940). Przyczynek do biografii naukowej

• Autorzy: Tucholska-Załuska H.

Warianty tytułu

Tadeusz Tucholski (1898-1940). A contribution To the scientific biography

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

EN

Assistant professor Tadeusz Tucholski, Ph.D. (1898-1940), murdered in Katyń, was one of the most outstanding representatives of the younger generation of Polish physical chemist scholars of the interwar period. He published over 30 scientific papers in the field of physical and chemical properties of explosions, kinetics and catalysis and also toxicology and forensics. These researches were partly performed at the University of Poznań, in the period 1926-1939, at the Faculty of Medicineof the Department of Physics where Tucholski was employed as a senior assistant and was the closest associate of professor S. Kalandyk, partly at the Department of Forensic Medicine headed by professor S. Horoszkiewicz in the chemical- toxicological laboratory which Tucholski ran in the years 1931-1939, partly at the Warsaw University of Technology in the Department of Explosives Technology of the Faculty of Chemistry headed by professor T. Urbański, where he had been lecturing "On the latest theories of explosives” since 1937 and in 1934-35 in Cambridge, as a teaching fellow of the National Culture Fund, in Colloid Science Laboratory headed by professor E.K. Rideal. In 1903 Tucholski moved with his parents to Zabaykalye, in 1911 - to Brazil. He returned to Poland in 1920, joined the Polish Army and with the 14th Polish Medium Regiment fought on the fronts of the Polish-Bolshevik War. He was drafted to the School of Pyrotechnics Foremen at Corps District Command number VII (Poznań). After graduating, Tucholski remained on active duty as a professional pyrotechnic: from 1921 to 1929 he was appointed the head of the Laboratory of Chemical and Pyrotechnic Ammunition Workshop No. 2 in Poznań and as an inspector of magazines of explosives. In 1927 he was transferred to the reserve, in 1932 after having graduated from the Officer Cadet School in Jarocin, Tucholski was appointed a second lieutenant in the Army Reserve, and later moved from the officers infantry corps to the army ordnance corps. As part of his specialty, he constantly cooperated with the army. In the years 1937-1939, Tucholski was a technical adviser to the Ministry of Military Affairs and from August 1939 - an independent researcher at the Institute of Armament Technology. He took part in the works of the Explosives Commission of the Military Technical Society. Tadeusz Tucholski was a self-taught man. He passed his A-level exams in course of his military service in October 1923 and began studying chemistry at the Faculty of Mathematics and Natural Sciences of the University of Poznań. He obtained his Master's degree in 1927, the rank and the degree of Ph.D. in the field of chemical sciences and physics in 1930. In 1936, he became the Associate Professor of physical chemistry of explosives at the Faculty of Chemistry at the University of Technology in Warsaw. Tucholski invented the method of the differential thermal analysis. He is the author of the widely used differential calorimeter which records the processes of conversion of explosives during heating, presently known as the Differential Scanning Calorimeter.

Słowa kluczowe

PL

historia chemii; Politechnika Warszawska; Uniwersytet w Poznaniu; Komitet Chemii Analitycznej

EN

history of chemistry; Warsaw University of Technology; University of Poznań; differential scanning calorimetry (DSC)

• Wydawca: Instytut Historii Nauki im. L. i A. Birkenmajerów Polskiej Akademii Nauk
• Czasopismo: Kwartalnik Historii Nauki i Techniki
• Rocznik: 2014
• Tom: R. 59, nr 2
• Strony: 87–--138
• Opis fizyczny: Bibliogr. 46 poz.

Twórcy

autor

Tucholska-Załuska H.

• Warszawa

Bibliografia

• Biuletyn Informacyjny „Męczennicy 2007, nr 1, s. 1-3.
• AUAM Poznań, sygn. 387/109: Życiorys Tucholskiego Tadeusza, zdn. 6.11.1923.
• Przebieg służby: CAW, sygn. AP4079 i API 603 TUCHOLSKI Tadeusz oraz ARTT.
• ARTT, świadectwo Dyrektora Warsztatu Amunicyjnego Nr 2 w Poznaniu , 9.09.1929
• ARTT i MK 655 A, Krzyż Zasługi nr 3107/Or.
• AUM Poznań, Sygn.3/32/56/25, Sprawozdanie Komisji, wybranej przez Wydział Lekarski Uniwersytetu Poznańskiego dla Sprawy habilitacji dr. Tadeusza Tucholskiego w zakresie Chemji Ogólnej. /Sklad Komicji: profesorowie S. Dąbrowski /przewodniczący/, S. Kalandyk, L. Zbyszewski, s. 10.
• A. Pilawski: Kalandyk Stanislaw (1885-1940). „PSB" 1965. t. XI, z. 3, s. 432-433.
• T. Tucholski, A. K orczyński: O pewnych pochodnych dwunaftylu. „Roczniki Chemii" 1931, t.XI, s. 655-663.
• ARTT i MK Inne, Pismo Kuratorium Okręgu Poznańskiego Szkolnego, 24. 10. 1927.
• S. Kalandyk, L. Kozłowski, T Tucholski: Widma metali w eksplodujących gazach, [w:] Sprawozdanie Polskiego Towarzystwa Fizycznego, 1928,1.151, z. 3, s. 241-255.
• T. Tucholski: Spectres des métaux, obtenus par des reactions explosives. „Bulletin....", 1931, s. 76-105.
• Cz. Żaba: 90-lecie Katedry i Zakładu Medycyny Sadowej Uniwersytetu Medycznego im. K. Marcinkiewicza w Poznaniu. „Arch. Med. Sąd. Kryminol." 2001, LXI, s. 93-96.
• S. Laguna: Opis Zakładu Medycyny Sądowej i jego organizacja. „Czasopismo-Sądowo-Lekarskie" 1939, nr 2, s. 94-109.
• S. Laguna: 40-lecie działalności naukowej prof, dr Stefana Horoszkiewicza. „Czasopismo Sądowo Lekarskie" 1939, nr 12, s. 94-109, zeszyt jubileuszowy.
• E. Chróście1ewski: Doc. dr Tadeusz Tucholski. „Przegląd Lekarski" 1991, nr 1, s. 166-167.
• T. Tucholski, A. Wołoszczuk: Mikrospektrophotometrische Untersuchungen über die Absoptionsspektren von Oxyhemoglobin einiger Wirbeltiere. „Acta Phisica Polonica" 1934, t. Ill, s. 271-278.
• „Pamiętnik XV Zjazdu Lekarzy i Przyrodników Polskich we Lwowie. 4-7. VII-1937", Nakładem Komitetu Organizacyjnego XV Zjazdu Lekarzy i Przyrodników Polskich we Lwowie. 1939, ss. 870, 873, 875, 876.
• E. Baran: Historia Polskiego Towarzystwa Medycyny Sądowej i Kryminologii, 1938-2013. „Arch. Med. Sąd. Kryminoi." 2012, LXII, s. 243-244, 270; „Pamiętnik XV Zjazdu Lekarzy i Przyrodników Polskich we Lwowie. 4-7. VII—1937", Nakładem Komitetu Organizacyjnego XV Zjazdu Lekarzy i Przyrodników Polskich we Lwowie. 1939.
• T. Urbański : rękopis niepublikowany, ARTT; M. Korzun; 1000 stów o materiałach wybuchowych, biogram Tucholski Tadeusz. Warszawa 1986, s. 196-197.
• Differential microcalorimeter US3263484 A, Patenty Google.
• T. Tucholski: „Roczniki Chemii" 1932, t. XII, s. 58-66.
• T. Tucholski : Analiza termiczna związków wybuchowych. „Acta Physica Polonica" 1932,1.1, z. 3, s. 351-355.
• T. Urbański: Zapiski do autobiografii naukowej. „KHNiT" 1984, nr 1, s. 17.
• T. Tucholski: „Roczniki Chemii" 1933, t. XIII, s. 435-447; „Roczniki Chemii" 1934, t. XIV, s. 125-140, 259-267, 430-450.
• ARTT, Zawiadomienie o przyznaniu nagrody, Warszawa 17 02.1938, dokument.
• T. Tucholski: Rozkład termiczny pikrynianu potasu. „Roczniki Chemii" 1938, t. XVIII, s. 840-850a.
• T. Rogalski: Od Lignozy do dzisiejszego Ergu. Bieruń 1988, Wyd. Społeczny Komitet 600-lecia Bierunia, 16 ss.
• T. Tucholski: Wptyw kationu pikrynianu na kruszność i ciśnienie wybuchów. „Wiadomości Techniczne Uzbrojenia" 1934, z. 25, s. 278-283.
• M. Sąsiadek, T. Tucholski: „Akta Physica Polonica" 1934, t. III, s. 197-211.
• T. Tucholski: „Nature" 1934, London, t.134, issue 3375, s.29.
• L. Infeld: Szkice zprzeszłości, Warszawa 1964, s. 154.
• L. Adamczewski: Pierwszy błysk. Tajemnica hitlerowskiej broni jądrowej, Zakrzewo 2009.
• T. Tucholski, E. K. Rideal: „Journal of the Chemical Society”. Londyn 1935, s. 1701-1704.
• T. Tucholski: O łączeniu się tlenu z wodorem na powierzchni palladu. I. i II. „Roczniki Chemii" 1937, t. XVII, s. 284-292 i 340-348.
• „Pamiętnik XV Zjazdu Lekarzy i Przyrodników Polskich we Lwowie. 4-7 VII. 1937", Nakładem Komitetu Organizacyjnego XV Zjazdu Lekarzy i Przyrodników Polskich we Lwowie. 1939.
• T. Tucholski: Uber die Reaction von Wasserstoff mit Sauerstoff auf metallischem Palladium. „Zeitschrift für physikalische Chemie" 1938 (B) 40, s. 333-346.
• A. Dorabialska: Oblicza współczesnej chemii fizycznej zagranicą i w Polsce, [w:] Sprawozdanie z IV Zjazdu Chemików Polskich w Wilnie 29. VI -2. VII. 1938, „Roczniki Chemii" 1939, t. XIX, z. 1-2, s. 31-46.
• ARTT i MK 657 A, zatwierdzenie habilitacji dr T. Tucholskiego przez Ministra Wyznań Religijnych iOświecenia Publicznego zdn. 31.VIII. 1936r.
• T. Urbański: Zapiski do autobiografii naukowej. „K H N i T" 1984, nr 1, s. 17.
• J. Klimm, A. Klimm: Instytut Techniczny Uzbrojenia we wspomnieniach Jana Klimma. „Problemy Techniki Uzbrojenia i Radiolokacji" 1996, z. 57 s. 93.
• ARTT, umowa o pracę z dnia 1 sierpnia 1939.
• „Sklad osobowy i plan studiów na rok akademicki 1936/37", Politechnika Warszawska 1936, z. XXII i dalsze.
• ARTT, Wyciąg z książeczki wojskowej doc. dr Tadeusza Tucholskiego, maszynopis.
• Program VIII Zjazdu Fizyków Polskich Lwów 28.IX-2.X 1936, Lwów 1936, s. 13, 46
• „Program IV Zjazdu Chemików Polskich w Wilnie", Wyd. Uniwersytet Stefana Batorego 1938.
• H. Regulska: Naukowcy poznańscy na wygnaniu. „Przegląd Powszechny" 1983, nr 4, s. 99-110.