Badanie przepływów wewnętrznych w pompach pod kątem obliczania sił hydraulicznych

• Autorzy: Karaśkiewicz K.

Warianty tytułu

EN

Studies of flows in rotodynamic pump for hydraulic forces prediction

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

EN

Hydraulic forces occurring in rotodynamic pumps, especially those in power industry where they are essential in ensuring reliable pump performance, are important for appropriate sizing of shaft and bearings, proper designing the balancing device and avoiding the excessive pump vibration. Accuracy of the prediction of the forces is still not satisfactory. The reasons of and methods for predicting stable and unstable axial and radial thrust are comprehensively discussed. Three kinds of the pressure distribution assessment in the impeller sidewall gaps to get axial thrust are analyzed i.e. empirical, integral and RANS. Empirical and numerical investigations are presented. Additional issues important for predicting axial thrust are thoroughly analyzed such as impeller and balancing device annular seals flows, similarity laws for axial thrust, impeller internal force, forces in open and semi-open impellers. The issues of balancing axial thrust are also analyzed. The results of measurements and predictions of radial thrust in a single volute centrifugal pump are presented and methods of balancing discussed. The dynamic forces in annular seals are discussed. Unsteady interaction between impeller and diffuser and rotating stall are analyzed.

Słowa kluczowe

PL

przepływ wewnętrzny; pompa wirowa; obliczanie sił; siła hydrauliczna

EN

flow; rotodynamic pump; force calculation; hydraulic force

• Wydawca: Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej
• Czasopismo: Prace Naukowe Politechniki Warszawskiej. Mechanika
• Rocznik: 2013
• Tom: z. 261
• Strony: 3--142
• Opis fizyczny: Bibliogr. 166 poz., rys., tab., wykr.

Twórcy

autor

Karaśkiewicz K.

• Wydział Mechaniczny Energetyki i Lotnictwa

Bibliografia

• [1] Agostinelli A., Nobles D., Mockridge C. R.: An Experimental Investigation of Radial Thrust in Centrifugal Pumps - J. Eng. Gas Turbines Power 82(2), 1960, s. 120-125
• [2] Al-Qutub A., Khalifa A., Khulief Y.: Experimental Investigation of the Eflect of Radial Gap and Impeller Blade Exit on Flow-Induced Vibration at the Blade-Passing Frequency in a Centrifugal Pump - International Journal of Rotating Machinery, Volume 2009 (2009), s. 1-9
• [3] Altmann D.: Beitrag zur Berechnung der turbulenten Stromung in Axialspalt zwischen Laufrad und Gehause von Radialpumpen, Dissertation Technishe Hochshule, Magdeburg, 1972
• [4] Altmann D.: Einflussgrőssen auf die Axialkraft bei radialen Kreiselpumpen, Wiss. Zeitschr. Techn. Hochsch, Magdeburg, 1970, nr 8, s. 1021
• [5] Altmann D.: Zur Berechnung der Axialkraft bei mehrstufigen Radialpumpen, Pumpen u.Verdicht., 1975, nr 2, s. 35-41
• [6] American Standard for Centrifugal Pumps for Nomenclature, Definitions, Application and Operation ANSI HI 1.1-1.5 Hydraulic Institute, New York 1994
• [7] Anastasow M.L., Basałajew G.I.: K rasczotu osiewoj siły diejstwujuszczej na stupień centrobieżnogo nasosa, Trudy L.P.I., nr 310, Leningr., 1969, s. 151
• [8] Bajbikow A.S.: K rasczotu potier na diskowoje trienije w turbomaszynach, Izw. Wysszych Uczeb. Zaw., Eniergietika, 1971, nr 1, s. 115
• [9] Bajbikow A.S., Karachanjan W.K.: Gidromiechanika wspomagatielnych traktow łopasnych maszin - Maszynostrojenie, Moskwa, 1982
• [10] Bajbikow A.S., Karahanjan W.K.: Mietod Razczota osiewoj siły w centrobieżnom nasosje s uczotom ucieczki - Maszinostrojenie, Moskwa, nr.9, 1973, s. 85
• [11] Baskharone E.A., Wyman N.J.: Primary/Leakage Flow Interaction in a Pump Stage - Transactions of the ASME, Journal of Fluids Engineering, March 1999, Vol.121, s. 133-138
• [12] Benckert H., Wachter J.: Flow induced spring constants of labyrinth seals. ImechE, Proceedings of the Second International Conference, Vibrations in Rotating Machinery, Cambridge, England, 1980, s. 53-63
• [13] Bergen W.: Einflussgrößen auf die Axialkraft bei radialen Kreiselpumpen, Wiss. Zeitschr. Techn. Hoichsch, Magdeburg, 1970, nr 8, s. 1021 Atmanna
• [14] Berten S., Farhat M., Dupont P., Avellan F.: Rotor-stator interaction induced pressure fluctuations: cfd and hydroacoustic simulations in the stationary components of a multistage centrifugal pump - Proceedings of FEDSM 5th Joint ASME/JSME, Fluids Engineering Conference, 2007, San Diego, California USA
• [15] Bilgen E., Boulos R., Akgungor A.C.: Leakage and Frictional Characteristics of Turbulent Helical Flow in Fine Clearance, Trans. ASME, Journal of Fluids Engineering, 1973, nr 493-497
• [16] Black H. F.: Effects of hydraulic forces in annular pressure seals on the vibrations of centrifugal pump rotors. Journal of Mechanical Engineering Science 11: 206-213 (1969)
• [17] Black H. F., and Jenssen D. N.: Dynamic hybrid properties of annular pressure seals. Paper 9, Advanced Class Boiler Feed Pmnps, Fluid Plant and Machinery Group, Institution of Mechanical Engineers, September 1970; also Proceedings of the Institution of Mechanical Engineers (London), 184:92-100 (1970)
• [18] Black H. F., and Murray J. L.: The hydrostatic and hybrid bearing properties of annular pressure seals in centrifugal pumps. The British Hydromechanics Research Association, Paper No. RRI026 (October 1969)
• [19] Błaszczyk A., Najdecki S., Papierski A., Staniszewski J.: Ustalenie i usunięcie przyczyn wybranych uszkodzeń zespołów wirujących pomp wielostopniowych, Energetyka, 2007 nr tem. 14, s. 11-15
• [20] Borowikij B.J.:Teorieticzeskij analiz tioczenija żydkosti w spiralnych otwodach centrobieżnych nasosow. Izw. wyższych uczeb. zaw. Awiac. tiechn, 1974, nr 3, s. 25
• [21] Brennen C.E.: Hydrodynamics of Pumps - Concepts ETI, Inc.&Oxford University Press, 1994
• [22] Broecker E.: Theorie und Experiment zum Reibungswiderstand, der glatten rotierenden Scheibe bei turbulenter Stromung, ZAMM, 1959, nr ½, s. 68
• [23] Caplin M.J.: Issledowanije tieczenije w zazorie mieżdu niepodwiżnoj stienkoj i wraszczajuszczymsja diskom, Eniergomaszynostr., 1967, nr 8, s. 15
• [24] Childs D.: Turbomachinery Rotordynamics - John Wiley & Sons 1993
• [25] Childs D., Kim C.H.: Test results for round-hole pattern damper seals: optimum configurations and dimensions for maximum net damping, ASME Transactions, Journal of Tribology 108: 605-611 (1986)
• [26] Childs D. W.: Dynamic analysis of turbulent annular seals based on Hirs lubrication equations, Journal of Lubrication Technology 105:429-436 (July 1983)
• [27] Childs D.: W. Finite-length solutions for rotordynamic coefficients of turbulent annular seals, Journal of Lubrication Technology 105:437-444 (July 1983)
• [28] Chmielniak T., Korczak A., Papierski A., Peczkis G.: Investigations of the flow through the sealing face clearance, Mezdunarodnyj Naucnyj Simpozium Gidrodinamiceskaa Teoria Smazki - 120 let. Posvascaetsa 170-letiu so Dna Rozdenia N.P. Petrova Orel, 2006 The proceedings. Volume 1 part 1. s. 133-145
• [29] Cooper P., Reshotko E. - Turbulent Flow between a Rotating Disk and a Parallel Wall – AJAA Journal, vol.13, nr 15, 1975, s. 573
• [30] Czechow J. K.: Issledowanije naczalnogo uczastka tieczenija żidkosti w kolecewych kanałach, Eniergomaszynostrojenije, nr 8, 1975, s. 14-16
• [31] Czechow J. K.: Issliedowanije koefficienta raschoda żidkosti w koliciewych kanałach szczeliewych upłotnienij nasosow, Energomaszynostrojenije, nr 1, 1975 s 12-14
• [32] Daily J.W., Nece R.E: Chamber dimension effects on induced flow and frictional resistance on enclosed rotating disks, Trans. ASME, Basic Eng., nr 1, 1960, s. 217
• [33] Dębiec J.: Wpływ otworów odciążających i średnicy szczeliny dławiącej na napór osiowy wirnika pompy odśrodkowej, Rozprawa doktorska, Gliwice, 1972
• [34] Dębiec J.: Zrównoważnie naporu osiowego wirnika pompy odśrodkowej za pomocą otworów odciążających, Zeszyty Naukowe Politechniki Śląskiej, Seria Energetyka, zeszyt 61, Gliwice, 1977
• [35] Diewild W., Nordmann R.: Influence of different types of seals on the stability behavior of turbopumps, Int. Symp. on Transprt Phenomena and Dynamics of Rotating Machinery, 1988, s. 351
• [36] Domm U., Zilling H.: Axial thrust in centrifugal pumps, Pumps in Power Stations, Dusseld., 1967, VDI-Verl., s. J23, Discuss, s. J63 (także: KSB Technische Berichte, nr 12, 1967, s.16)
• [37] Dorfman P.A.: Gidrodinamiczeskoje soprotiwlienie i tepłooddacza wraszczjuszczichsja tieł, Gosud. Izdat. Fiz. Mat. Litieratury, Moskwa, 1960
• [38] Due H.F.: An empirical method for calculatin radial pressure distribution on rotating disks, Trans, ASME, A (J .Eng. Power), nr 2, 1966, s. 188
• [39] Elrod D. A., Childs D. W: A comparison of experimental and theoretical results for leakage, pressure gradients and rotordynamic coefficients for tapered annular gas seal, Washington, NASA report ; NASA CR-179109., 1986
• [40] Fay C.: Influence of impeller position on axial forces in centrigugal pumps, Pumps in Power Stations, 1967, Dusseld., VDI-Verl s. J43, Discuss. J74
• [41] Franke G., Powell C., Seidel U., Koutnik J., Fischer R.: On pressure mode shapes arising from rotor/stator interactions, Sound & Vibration, March 2005, s. 14-18
• [42] Freese H.D: Querkräfte in axial durchströmten Drosselspalten, Pumpentagung Karlsruhe, 1978
• [43] Fujisawa N., Shirai H.: On the Stability of Turbulent Wall Jets along Concave Surfaces, Bulletin of JSME, vol. 29, nr 257, 1986, s. 3761
• [44] Germaine B.: Practical Lateral Rotordynamics for Centrifugal Pumps, Pump Symposium Calgary November 2007
• [45] Gibson M.M., Launder B.E., On the Calculation of Horizontal Turbulent, Free Shear Flows under Gravitational Influence, Transactions of the ASME, Journal of Heat Transfer, nr 2, 1976, s. 81
• [46] Gibson M.M., Younis B.A.: Calculation of Boudary Layers with Sudden Transverse Strain, Transactions of the ASME, Journal of Fluids Engineering, vol. 108, 1986, s. 470
• [47] Grychowski J.: Napór osiowy w pompach odśrodkowych, Przegl. Mech., 1974, nr 22, s. 764
• [48] Grychowski J.: Promieniowy rozkład ciśnień w osłonie cylindrycznej ograniczonej wirującą tarczą, z dodatkowym przepływem cieczy, Praca doktorska, Gliwice, 1969, (Politech. Śląska)
• [49] Gülich J. F.: Centrifugal Pumps, Springer-Verlag, Berlin Heidelberg, 2008
• [50] Hoffmann G. H.: Improved Form of the Low Reynolds Number k-turbulence model, The Physics of Fluids, vol. 18, nr 3, 1975
• [51] Hong S. K., Murthy S. N. B.: Pressure-Strain Correlation in Curved Wall Boundary Layers, AIAA Journal, vol.24, nr 6, 1986, s. 971
• [52] Horenburg O.: Schäden an Kesselspeisepumpen- Maschinenschaden, 1970, nr 4, s. 135-147
• [53] Hsu Y., Brennen C.E.: Effect of Swirl on Rotordynamic Forces Caused by Front Shroud Pump Leakage, J. Fluids Eng., December 2002, Volume 124, (4), s. 1005
• [54] Huguenin R. i in.: Remarques commplémentaires et étude comparative des travaux relatifs, aux partes dans les labyrinthes cylindriques lisses, La Houille Blanche, nr 1,1970
• [55] Humphrey A. C., Whitelaw J. H., Yee G.: Turbulent Flow in a Square Duct with Strong Curvature, Journal of Fluid Mechanics, vol. 103, 1981, s. 443
• [56] Itoh M., Yamada Y., Imao S., Gonda M.: Experiments on Turbulent Flow due to an Enclosed Rotating Disk, w “Engineering Turbulence Modelling and Experiments”, Elsevier, 1990, s. 659
• [57] Jackowski K., Jędral W., Ferens L., Karaśkiewicz K.: Pompy przemysłowe zmodernizowanej konstrukcji. Temat 2. Modernizacja elementów odciążających siły wzdłużne, Sprawozdanie z prac wykonanych w CPBR 5.9.2, etap I...IV, Warszawa, 1987...1990 (maszynopisy)
• [58] Jackowski K., Jędral W., Karaśkiewicz K.: Modernizacja pomp w celu poprawy ich sprawności. Cz II. Obliczanie sił osiowych w pompach, Sprawozdanie z prac wykonanych w CPBR 5.1.2, Warszawa, 1990 (maszynopis)
• [59] Jackowski K., Jędral W., Karaśkiewicz K.: Poprawa sprawności i innych parametrów pomp odśrodkowych przez doskonalenie konstrukcji wirników i ich uszczelnień, Sprawozdania z prac wykonywanych w ramach projektu badawczego nr PB 7 7022 92 03 (grant KBN). Warszawa, 1995, maszynopis (razem 3 zeszyty)
• [60] Jackowski K., Jędral W., Karaśkiewicz K., Segall J.: Poprawa sprawności i innych parametrów pomp odśrodkowych poprzez doskonalenie konstrukcji wirników i ich uszczelnień, Projekt badawczy nr 507/091/223/1-C1 nr PB 7 7022 9203 (Grant KBN), Warszawa, 1995
• [61] Jakubek A.: Współczynnik masowego natężenia przepływu przez szczelinę wokół tarczy wirującej w kolumnie wodnej, VIII Kraj. Konf. Mech. Płynów, Białowieża, 1988, s. 287-292.
• [62] Jędral W.: Metody obliczania sił wzdłużnych układów odciążających w pompach wirowych, Prace Naukowe. Mechanika z. 110, Wydawnictwa PW, 1988
• [63] Jędral W.: Pompy wirowe - PWN, 2001
• [64] Jędral W.: Przepływ cieczy przez wzdłużne szczeliny pierścieniowe, Przegląd Mechaniczny, 1979, nr 11, s. 9-14
• [65] Jędral W.: Teoretyczne podstawy obliczania sił wzdłużnych, - Temat 4, no. 091/501/019/7-BsW1, Etap I, Opracowanie PW 1978
• [66] Jędral W.: Badanie przepływu przez szczelinę tarczy jako elementu optymalizacji energetycznej układu odciążającego w pompie wirowej, Praca doktorska, PW Warszawa, 1977
• [67] Jędral W., Jackowski K., Karaśkiewicz K.: Podwyższenie sprawności i niezawodności pomp bloków energetycznych przez opracowanie nowych metod obliczania sił hydraulicznych, Projekt badawczy 508/091/338/1-D1 nr PB 0071/56/93/05 (grant KBN). Warszawa, 1996
• [68] Jędral W., Jackowski K.: Badanie sił w pompach, odciążenie i łożyskowanie, Etap II. Podtemat 4,5”, Warszawa, 1974, cz. IV (sprawozdanie z pracy NB114/71, maszynopis)
• [69] Jędral W., Karaśkiewicz K.: Zagadnienia przepływowe w projektowaniu pomp wymagające rozwiązań dokładniejszych niż dotychczas. XII KRAJOWA KONFERENCJA MECHANIKI PŁYNÓW, Jawor, 1996, materiały konferencyjne t. II, s. 299-306
• [70] Jędral W., Karaśkiewicz K., Szymczyk J.: Wpływ kształtu wlotu oraz zawirowania cieczy przed wlotem na rozkład ciśnień w pierścieniowej szczelinie wzdłużnej, Międzynarodowa Konferencja HERVICON 2008, Przemyśl 2008, s. 191-200
• [71] Jędral W., Karaśkiewicz K., Szymczyk J.: Wpływ kształtu wlotu oraz zawirowania cieczy przed wlotem na rozkład ciśnień w pierścieniowej szczelinie wzdłużnej, Prace Naukowe Politechniki Warszawskiej, 2005, zesz. 211, s. 267-278
• [72] Jędral W., Karaśkiewicz K., Płaza W., Wiszniewski Z.: Badania doświadczalne rozkładów ciśnienia między wirującą tarczą a nieruchomą obudową, - (praca wyk. dla OBR Pomp Przem.) Warszawa 1980, maszynopis, powiel.
• [73] Jędral W., Rostkowska M.: Badanie sił wzdłużnych i układów odciągających w pompach wirowych, - Projekt Badawczy nr 501/091/092/1-C1, Inst. Masz. Przep. PAN Gdańsk, 1982
• [74] Jędral W., Segall J., Karaśkiewicz K.: Modelowanie przepływu przez krótkie pierścieniowe szczeliny wzdłużne, Sprawozdanie z pracy badawczej - nr 503/G/1131/2024/200, Warszawa, 2001
• [75] Karaśkiewicz K.: Oszczędność energii oraz wzrost niezawodności działania pomp wirowych w przemyśle i gospodarce komunalnej w wyniku zastosowania nowatorskich uszczelnień wirników, Sprawozdanie z pracy badawczej nr 503/R/1131/0026/008, Warszawa, 1999
• [76] Karaśkiewicz K.: Algebraiczne modele warstwy przyściennej na wirującej tarczy, Biuletyn ITC, Nr 77, 1992
• [77] Karaśkiewicz K.: Algebraiczny model warstwy przyściennej na wirującej tarczy, VII Konf. Nauk.-Techn. PRZEPŁYWOWE MASZYNY WIRNIKOWE, Rzeszów, 1993, mater, konf., t. I, s. 109-117
• [78] Karaśkiewicz K.: Analiza i badania doświadczalne rozkładu ciśnienia między wirującą tarczą i nieruchomą obudową, Praca doktorska, Warszawa, 1993, Politechnika Warszawska
• [79] Karaśkiewicz K.: Nowoczesne rozwiązania pomp w energetyce, Materiały seminarium ITC, Warszawa, 2007
• [80] Karaśkiewicz K.: Poprawa sprawności pomp przez zmniejszenie straty objętościowej - uszczelnienie rowkowane, III Konferencja PBEC, Warszawa, 1993
• [81] Karaśkiewicz K.: Porównanie jedno- i dwurównaniowego modelu turbulencji dla przepływu między wirującą tarczą i nieruchomą obudową - I Konf. Nauk. PROBLEMY BADAWCZE ENERGETYKI CIEPLNEJ, Warszawa, 1993, mater. konf., s. 376-381
• [82] Karaśkiewicz K.: Problematyka sił w pompach dla energetyki - IX Konferencja PBEC, Warszawa, 2005
• [83] Karaśkiewicz K.: Porównanie zero-, jedno- i dwurównaniowego modelu turbulencji w przestrzeni zawirnikowej maszyn hydraulicznych - XI Kraj. Konf. Mechaniki Płynów, Warszawa, 1994, mater. konf. t. 1, s. 31-36
• [84] Karaśkiewicz K.: Turbulent Flow along Enclosed Rotating Disc, 1-st Europ. Caonf, TURBOMACHNERY - FLUID DYNAMIC AND THERMODYNAMIC ASPECTS. Enlangen, 1995. Opubl. w VDI-Berichte, nr 1186 (1995), s. 79-90
• [85] Karaśkiewicz K.: Siły nieustalone w pompach wirowych, Pompy, Pompownie, 2006, nr 4 (123), s. 37
• [86] Karaśkiewicz K., Jędral W.: Przepływ turbulentny w uszczelnieniu rowkowanym, XII KRAJOWA KONFERENCJA MECHANIKI PŁYNÓW, Jawor, 1996, materiały konferencyjne t. II, s. 211-218
• [87] Karaśkiewicz K., Jędral W.: Wzdłużne szczeliny pierścieniowe, PROBLEMY BADAWCZE ENERGETYKI CIEPLNEJ, Warszawa, 2001. Prace naukowe, Mechanika, s. 155-164
• [88] Karaśkiewicz K., Szlaga M.: Experimental and numerical investigation of radial forces acting on centrifugal pump impeller, - The ARCHIVE OF MECHANICAL ENGINEERING, zgłoszony - marzec 2013
• [89] Karassik I. J., Messina J. P., Cooper P., Heald C. C.: Pump Handbook, Wyd. 4, McGraw-Hil, 2008
• [90] Kim S.W., Chen Y.S.: A Finite Element Computation of Turbulent Boundary Layer Flows with an Algebraic Stress Turbulence Model - Computer Methods in Applied Mechanics & Engineering, Vol.66, 1988, s. 45
• [91] Konno D., Ohno T.: Experimental research on axial thrust loads of double suction centrifugal pumps, Radial loads and axial thrusts on centrifugal pumps, The Institution of Mechanical Engineers, London, 1986, s. 65-72
• [92] Korczak A.: Badania układów równoważących napór osiowy w wielostopniowych pompach odśrodkowych, Zeszyty Naukowe Politechniki Śląskiej, Gliwice, 2006
• [93] Korczak A., Peczkis G., Papierski A.: Przepływy przez szczeliny uszczelniające pomp odśrodkowych, The flow the sealing clearance of centrifugal pumps, Uszczelnienia i Technika Uszczelniania Maszyn i Urządzeń. X Międzynarodowa Konferencja Wrocław: SIMP Ośr. Dosk. Kadr, 2004 s. 299-310
• [94] Korczak A., Papierski A.: The flow through the face clearance of the disk relieving the axial force in multi-stage centrifugal pump, Transaction of the Institute of Fluid-Flow Machinery, 2004, nr 115, s. 125-142
• [95] Kożewnikowa E. I.: Issledowanije gidrawliczeskich soprotowlenij uzkich szczelej, Trudy Wsiesojuznowo Instituta Gidromaszinostrojenija, nr 24, Moskwa 1969
• [96] Kurokawa J., Choi Y-D., Matsui J., Imamura H.: Theoretical Head of Semi-Open Impeller, The 7th Asian International Conference on Fluid Machinery, October 7-10, 2003, Japan
• [97] Kurokawa J., Toyokura M. S., Shinjo M., Matsuo K.: Roughness Effects on the Flow along an Enclosed Rotating Disk, Bulletin of the JSME, vol. 21, nr162, 1978, s. 1725
• [98] Launder B. E.: A Generalized Algebraic Stress Transport Hypothesis, AIAA Journal, vol. 20, nr 3, 1982, s. 436
• [99] Launder B. E.: On the Effects of a Gravitational Field on the Turbulent Transport of Heat and Momentum, - Journal of Fluid Mechanics, vol.67, częśc 3, 1975, s. 569
• [100] Launder B. E., Morse A.: Numerical Prediction of Axisjymetric Free Shear Flows with a Reynolds Stress Closure, Turbulent Shear Flows 1. Selected pap. 1-st Int.Symp. Pennsylvania, Pa, 1977 też Berlin 1979, s. 279
• [101] Launder B. E., Reece G. J., Rodi W.: Progress in the Development of a Reynolds-Stress Turbulence Closure, Journal of Fluid Mechanics, vol. 68, part 3, 1915, s. 537
• [102] Launder B. E., Spalding D. B.: The Numerical Computation of Turbulent Flows, Computer Methods in Applied Mechanics & Engineering, vol. 3, 1974, s. 269
• [103] Łazarkiewicz S., Troskolański A.T.: Pompy wirowe, Warszawa, 1968, WNT
• [104] Lobanoff Val S., Ross R.R.: Centrifugal pumps. Design and Application, Butterworth - Heinemann, 1992
• [105] Łomakin A. A.: Centrobieżnyje i osiewyje nasosy, Maszynostrojenie, Moskwa, 1966
• [106] Lumley J.L., Khajeh-Nouri P.: Computational Modelling of Turbulent Transport, Advances in Geophysics, vol. A15, 1974, p.169
• [107] Makay E., Szamody O.: Survey of Feed Pump Outages (EPRI FP-754) Electric Research Institute, Palo Alto, California, kwiecień, 1978
• [108] Marcinkowskij W. A.: Bieskontaktnyje upłotnienija rotornych maszin, Maszynostrojenije. Moskwa, 1980
• [109] Marcinkowskij W. A.: Gidrodinamika i procznost’ cientrobieżnych nasosow, Maszynostrojenije, Moskwa, 1970
• [110]] Marcinkowskij W. A.: Szczeliewyje upłotnienija. Sumy, 2005, Izd. Sumskogo Uniwersiteta
• [111] Marcinkowski W.A.: Dynamika rotorow centrobieżnych maszyn, Sumy, Sumskij Gosydarstwiennyj Uniwesytet, 2012
• [112] Marcinkowski W. A., Kundera C.: Teoria konstrukcji uszczelnień bezstykowych, Wydawnictwo Politechniki Świętokrzyskiej, Kielce, 2008
• [113] Marcinkowskij W. A.: Analiz osiewoj ustoicziwosti rotorow pitatielnych nasosow, Eniergomaszynstroienie, nr 4, 1073, s. 28
• [114] Marcinkowskij W. A.: Dinamiczeskaja ustoicziwost rozgruzocznych usirojstw - w zbiorze Łopasnyje nasosy, Leningr. Maszynostroienie, 1975, s. 368
• [115] Marscher W. D.: Pump Vibration Troubleshooting, - Piedmont Chapter Vibration Institute, Training Symposium, May 13, 2011
• [116] Mika H.: Die Bewährung von Hochdruckkesselspeisepumpen und Massnahmen zur Schadenverhütung, Maschinenschaden, 1960, nr 11/12, s. 203-210
• [117] Minh H. Ha, Chassaing P.: Perturbations of Turbulent Pipe Flow - Turbulent Shear Flows 1. Selected pap. 1-st Int.Symp. Pennsylvania, Pa, 1977 też Berlin 1979, s. 178
• [118] Nagano Y., Tagawa M.: An Improved k- Model for Boundary Layer Flows, Transactions of the ASME, Journal of Fluids Engineering, vol.112, 1990, s. 33
• [119] Najdecki S., Papierski A.: Influence of a volute casing on the flow in chambgrs behind the front and back shroud in the single-stage centrifugal pump, Zeszyty Naukowe Politechniki Łódziej Cieplne Maszyny Przepływowe, 2008, nr 133, s. 255-262
• [120] Nelson C. C., Childs D. W., Nicks C. i in.: Theory versus experiments for the rotordynamic coefficients of annular gas seals: Part 2 - constant clearance and convergent-tapered geometry, Trans. ASME J. Tribol. 108, s. 433-438 (1986)
• [121] Papierski A., Peczkis G.: Flow through an eccentric longitudinal clearance ring, Transactions of the Institute of Fluid-Flow Machinery, 2008, nr 121 s. 67-84
• [122] Pedotti G.P.: Speisepurnpenkonzeption für eine optimale Verfügbarheit, VGB Kraftwerkstechnik, 1974, nr 4, s. 211-221
• [123] Petermann H., Pekrun M.: Spaltverlust, Radreibung und Achsschub bei radialen Kreiselpumpen, VDI Zeitschr, 1972, nr 8, s. 571
• [124] Pfleider C.: Die Kreiselpumpen Fur Flussigkeiten Und Gase, Springer, Berlin, 1955
• [125] Pietrikiewicz B. B., Trusow B. G.: Turbulentnoje tieczenije wiazkoj żidkosti w płoskoj szczeli, Izwiestia Wysszich Uczebnych Zawiedienij - Maszynostrojenije, nr 6/1973
• [126] Pollard A., Spalding D.B.: The Prediction of the Three-dimensional Turbulent Flow Field in a Flow-splitting Tee-junction,- Computer Methods in Applied Mechanics & Engineering, vol. 13, s. 293, 1978
• [127] Puzyrewski R., Jakubek A.: Wpływ konfiguracji szczeliny obwodowej na masowe natężenie przepływu, VII Krajowa Konferencja Mech. Płynów, Rydzyna, 1986, s. 421-424
• [128] Puzyrewski R., Jakubek A.: Wpływ prędkości obwodowej i parametrów kształtu na współczynnik masowego natężenia przepływu przez szczeliny pierścieniowe, Prace Instytutu Maszyn Przepływowych, z. 89, 1989, s. 35-40
• [129] Radial loads and Axial Thrust on Centrifugal pumps, Institution of Mechanical Engineers (Great Britain). Fluid Machinery Committee, 1986
• [130] Robinett F. L., Gulich J. F., Kaiser T.: Vane Pass Vibration - Source, Assessment and Correction - A Practical Guide to Centrifugal Pumps, Proceedings of the Sixteenth International Pump Users Symposium, Houston, 1999, s. 121-137
• [131] Rodi W.: A New Algebraic Relation for Calculating the Reynolds Stresses, ZAMM 56, 1976, s. 219
• [132] Schaefer G., Olson E.: Experimental evaluation of axial thrust in pumps, World Pumps, June 1999, s. 34-37
• [133] Segall A.: Badania i optymalizacja wymiarów tarcz ułopatkowanych jako elementów wyrównoważających siły osiowe w pompach, Praca doktorska, PW, Warszawa, 1980
• [134] Senoo Y., Hayami H.: An Analysis on the Flow in a Casing Induced by a Rotating Disk Using a Four-Layer Flow Model, ASME Publication 75-WA/FE-11
• [135] Smith D. R., Price S. M., Kunz F. K.: Centrifugal Pump Vibration Caused by Supersynchronous Shaft Instability pump users symposium, Proceedings of the 13th International Pump Users Symposium, The Turbomachinery Laboratory, Texas A&M University, Houston, TX, March 1996
• [136] So R. M. C.: A Turbulence Velocity Scale for Curved Shear Flows, Journal of Fluid Mechanics, vol. 70, part 1, 1975, p. 37
• [137] Spence R., Amaral-Teixeira J.: A CFD parametric study of geometrical variations on the pressure pulsations and performance characteristics of a centrifugal pump, Computers & Fluids 38 (2009) s. 1243-1257
• [138] Stache A.: Untersuchungen des Axialschubes einer langsamlaufigen Kreiselpumpe, Praca doktorska - T. U. Braunschweig, 1969
• [139] Stampa B.: Experimentelle Untersuchungen an axial durchströmten Ringspalten. Praca doktorska, Technische Universität Braunschweig, 1971
• [140] Stepanoff A. J.: Leakage loss and axial thrust in centrifugal pumps, Trans. ASME., Vol. 54, No 15, 1932 r.
• [141] Stepanoff A. J.: Centrifugal and axial flow pumps. Theory design and application, J. Wiley Sons Inc. New York, 1957
• [142] Stępniewski M.: Pompy, Wyd. 2, WNT, Warszawa 1985 r.
• [143] Stickland M. T.; Scanlon T. J., Parrondo-Gayo J. L., González-Pérez J., Fernández-Francos J., Fernández-Arango L.: An Experimental Study on the Unsteady Pressure Distribution Around the Impeller Outlet Of a Centrifugal Pump, Proceedings of ASME FEDSM’00, ASME 2000 Fluids Engineering Division Summer Meeting, June 11-15, 2000, Boston, Massachusetts
• [144] Szemiel V. B.: Ekspierimentalnoje oprledielenije osiewych sil w centrobieżnych nasosach, Wiestnik maszynostr., 1958, nr 6, s. 16
• [145] Szymczyk J.: Badania przepływu w krótkich pierścieniowych szczelinach wzdłużnych. Praca doktorska, Politechnika Warszawska, 2007
• [146] Tao N. L., Donovan W. F.: Through-flow in contrentric and eccentric annuli of fine clearance with and without relative motion of the boundaries. Transaction ASME, listopad 1955, s. 1291-1301
• [147] Thomae H., Stucki R.: Axialschub bei mehrstufigen Radialpumpen - Techn. Runsch. Sulzer, 1970, nr 8, s. 185
• [148] Thorne E. W., Bower J. R.: Axial Thrust in semi-open impellers, Conf. Process Pumps, Durham, 1971, s. 1.
• [149] Thuss W.: Axial thrust in multi-stage pumps, 4-th Symp.TAHR, Laussanne, 1968, s.C2
• [150] Tiedt W.: Berechnung des laminaren und turbulenten Reibungswiderstandes konzentrischer und exzentrischer Ringspalte. Chemiker Zeitung/Chemische Apparatur, 1967, nr 9 - s. 199-311, nr 15 - s. 569-576, nr 24 - s. 968-975
• [151] Troskolański A., Łazarkiewicz S.: Pompy wirowe - Wyd. 3, WNT, Warszawa 1973 r.
• [152] Van Den Berg B.: Three-Dimensional Turbulent Boundary Layers - Springer-Verlag, 1982, s. 10
• [153] Vance J.M., Zeidan F.Y., Murphy B.: Machinery Vibration and Rotordynamics - John Wiley and Sons, 2010
• [154] Verba A., Sebestyen G.: Contribution to the calculation of axial thrust of multistage pumps - Pumps in Power Stations, 1967, Dusseld., VDI-Verl., s. J35
• [155] Wachel J.C.: Acoustic Pulsation Problems in Compressors and Pumps - Paper No. 67, Acoustic Pulsation Problems in Compressors and Pumps J. C. Wachel, Dara Childs Lecture Series, Texas A&M University, November 1992
• [156] Wasilcow Z. A., Niewielicz W. W.: Giermieticzeskije elektronasosy Moskwa, 1968, Maszynostrojenie
• [157] Weber D.: Experimentelle Untersuchungen an axial durchströmten Spaltdichtungen. Praca doktorska, Technische Uniwersität Braunschweig, 1972
• [158] Wilk A.: Pressure distribution around pump impeller with radial blades - 6th IASME/WSEAS International Conference on FLUID MECHANICS and AERODYNAMICS, August 20-22, 2008
• [159] Wilk A.: Współczynnik przepływu przez otwory odciążające w wirniku pompy wirowej - Praca doktorska, Politechnika Śląska, Gliwice, 2008
• [160] Wilk S.: Badanie wpływu promieniowych łopatek odciążających na rozkład ciśnienia za wirnikiem w pompach odśrodkowych. Prace 2.K.M.P.W. Gliwice. 1971.
• [161] Yamada Y.: Resistance of flow through an annulus with an inner rotating cylinder, Bulletin of Japan Society of Mechanical Engineering, nr 18/1962
• [162] Yamada Y.: On the Pressure Loss Flow between Rotating Co-Axial Cylinders with Rectangular Grooves. Bull. of JSME, nr 20 (1962), s. 642-651
• [163] Yu Z., Childs D.: A comparison of experimental rotordynamic coefficiertts and leakage characteristics between hole-pattern gas damper seals and a honeycomb seal. ASME Transactions, Journal of Engineering for Gas Turbines and Power 120: 778-783 (1998)
• [164] Zanker K. J.: Experiments with back vanes for balancing axial thrust on centrifugal pumps impellers. B.H.R.A. Report No RR 729. 1962
• [165] Zilling H.: Das Verhalten des Axialspaltes beim Hochluaf von vielstufigen Pumpen - KSB Technische Berichte 11 (1966) s. 21-27
• [166] Zorjan L. A.: Raspriedielenije dawlenij w zazorie mieżdu raboczym kolesom i niepodwiżnom korpusom centrobieżnogo nasosa Masz. i nieft.. oborud., 1970, nr, 6, s. 20