The institutional matrices theory as the basis of explanation of real estate bubble

• Autorzy: Nowakowski K.

Identyfikatory

DOI

10.7494/manage.2013.14.113

Warianty tytułu

PL

Teoria matrycy instytucjonalnej jako podstawa wyjaśniania baniek cenowych na rynku nieruchomości

• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

The increase of prices that could not be explained on the basis of fundamentals is still a very complex process. The economic bubbles have occurred over hundreds of years. Multiplicity of markets, geographical spread and variety of items influenced by bubble makes them still poorly understood. Insufficiency of actual structures for understanding and predicting the economic bubble was the reason for explanation based on the ground of new institutional economy. In the article factors creating the real estate bubble are examined using the institutional matrices theory. The research is performed through the analysis of data and identification of factors conductive in formation of enormous price increase in the United States, Spain and Poland. The study confirms that the lack of balanced combination of dominant and complementary matrices institutions leads to the creation of real estate bubbles. Besides, it was confirmed that the combination of dominant Y-matrix with their basic institutions is the necessary condition of the growth beyond the fundamentals. The examined institutions distorting the market growth and turning it into the bubble have been divided into two groups. First, unintended effects of intervention in market mechanism, has been examined by the identification of housing finance organization in the United States and analysis of the effects of their activity, analysis of social housing policy in Spain and Poland, and finally by the analysis of tax and subsidies systems. Second group, wrongly understood full “liberalization” and deregulation of all market processes, has been examined at two levels: creation of debt for the customers and financing banks themselves. Research was performed in this group in the area of bank lending standards, securitization process and capital requirements for banks. The activities of intervention in the market mechanism were against the dominant matrix and were planned for stabilization and stimulation of real estate market. But in fact supports the speculation and blow of the bubble due to the inappropriate design of institutions of complementary matrix. The activities of wrongly understood full „liberalization” were intended for absolute deregulation by elimination of institutions of complementary matrix. Research confirms that liberalization is possible in the healthy economy however it does not mean for sure that market mechanism could work without any institutions.

PL

Wzrost cen, którego nie można wyjaśnić, odnosząc się do wartości fundamentalnych, jest nadal bardzo złożonym procesem. Bańki cenowe występują na przestrzeni kilkuset lat. Złożoność rynków, ich rozproszenie geograficzne oraz różnorodność przedmiotów objętych zjawiskiem bańki czyni je ciągle niewystarczająco zrozumianym zjawiskiem. Brak wystarczających aktualnych struktur pozwalających zrozumieć i przewidzieć zjawisko bańki cenowej był powodem wyjaśniania jej na gruncie nowej ekonomii instytucjonalnej. W artykule czynniki tworzące bańkę cenową na rynku nieruchomości zostały zbadane przy zastosowaniu teorii matrycy instytucjonalnej. Badania przeprowadzono, dokonując analizy danych i identyfikując czynniki sprzyjające tworzeniu ogromnych rozmiarów wzrostu ceny w Stanach Zjednoczonych, Hiszpanii i Polsce. Badania potwierdziły, że brak zbilansowanej kombinacji instytucji matrycy dominującej i komplementarnej prowadzi do powstawania bańki cenowej na rynku nieruchomości. W artykule potwierdzono również fakt, iż warunkiem bazowym wzrostów przekraczających wartości fundamentalne jest struktura z dominacją matrycy Y z jej bazowymi instytucjami. Zbadane instytucje zakłócające wzrost rynkowy i przekształcające go w bańkę zostały podzielone na dwie grupy. Pierwsza, niezamierzone efekty ingerencji w mechanizm rynkowy, została zbadana przez identyfikację organizacji wspierających zakup nieruchomości w Stanach Zjednoczonych i analizę efektów ich działalności, analizę społecznej polityki mieszkaniowej w Polsce i Hiszpanii oraz analizę systemu ulg podatkowych i dopłat. Druga grupa, błędnie rozumiana pełna „liberalizacja" i deregulacja wszystkich procesów rynkowych, została zbadana na dwóch poziomach: kreacji kredytu dla klientów i pozyskiwania kapitału przez same banki. Badania zostały przeprowadzone w tej grupie w obszarze standardów udzielania kredytów, procesu sekurytyzacji i wymogów kapitałowych. Działania ingerujące w mechanizm rynkowy będące w sprzeczności z dominującą matrycą Y miały na celu stabilizację i stymulację rynku nieruchomości. W rzeczywistości wspierały jednak spekulację i pompowanie bańki, ponieważ instytucje matrycy komplementarnej nie zostały prawidłowo zaprojektowane. Działania dążące do błędnie rozumianej pełnej „liberalizacji" miały na celu absolutną deregulację przez eliminację instytucji komplementarnych. Badania potwierdziły, iż liberalizacja jest możliwa w zdrowo funkcjonującym systemie, ale nie oznacza na pewno, iż mechanizm rynkowy może funkcjonować bez żadnych instytucji.

Słowa kluczowe

EN

economic bubble; real estate bubble; institutions; institutional matrices theory; soft bugdet constraint

PL

bańka cenowa; bańka cenowa na rynku nieruchomości; teoria matrycy instytucjonalnej; miękkie ograniczenie finansowe

• Wydawca: Wydawnictwa AGH
• Czasopismo: Managerial Economics
• Rocznik: 2013
• Tom: nr 14
• Strony: 113--135
• Opis fizyczny: Bibliogr. 41 poz., rys., wykr., tab.

Twórcy

autor

Nowakowski K.

• Wrocław University of Economics, Management and Tourism latter located in Jelenia Góra

Bibliografia

• [1] Bureau of the Census, United States, http://www.census.gov/const/usprice-ann.pdf (09.06.2013).
• [2] Bucholski R., Sekurytyzacja aktywów banku hipotecznego, Prace Instytutu Prawa i Administracji PWSZ w Sulechowie, http://www.bibliotekacyfrowa.pl/dlibra/info?forceRequestHandlerId=true&mimetype = application/pdf&sec=false&handler=pdf_browser&content_url=/Content/34651/002.pdf (27.07.2013).
• [3] Carbo-Valverde S., Marques-Ibanez D., Fernandez F. R., Securitization, Bank Lending and Credit Quality. The Case of Spain, Working Paper Series no l329, European Central Bank, April 2011.
• [4] Chaney T., Emrat P., US vs. European HousingMarkets, HousingEconomics.com, National Association of Home Builders, http://www.nahb.org/generic.aspx?genericContentID = 574ll&print=true (19-05.2013).
• [5] Chmielewski P., Homo agens. Instytucjonalizm w naukach społecznych, Poltext Sp. z o.o., Warszawa 2011, pp. 96-253.
• [6] Coase R.H., The New Institutional Economics,”Journal of Institutional and Theoretical Economics" 1998, Vol. 140, pp. 230-231.
• [7] Commons, Legal Foundations of Capitalism, Madison, Milwaukee, The University of Wisconsin Press, London 1968, pp. 5-8.
• [8] Dietz R., Siniavskaia N., Who benefits from the housing tax deductionsr', HousingEconomics.com, National Association of Home Builders, http://www. nahb. org/generic. aspx?genericContentID =1504 7 l&channellD = 311 (19.05.2013).
• [9] Duca J.V, Muellbauer J., Murphy A., Credit standards and the bubble in US houseprices: new econometric evidence, http://www.bis.org/publ/bppdf/bispap64n.pdf (23.07.2013).
• [10] European Mortgage Federation (EMF), Factsheet Poland 2009', http://www.hypo.org/content/default.asp?PageID=420 (09.11.2013).
• [11] European Mortgage Federation (EMF), Factsheet Spain 2012, http://www.hypo.org/content/default.asp?PageID=420 (09.11.2013).
• [12] European Mortgage Federation (EMF), Hypostat2011, AReview ofEurope's Mortgage and Housing Markets, http://www.hypo.org/Content/Default.asp, (9.11.2013).
• [13] Fannie Mae, Freddie Mac, http://www.fanniemae.com, (0906.2013), http://www.freddiemac.com (0906.2013).
• [14] Garber P. M., Famous First Bubbles: The Fundamentals of Early Manias, MIT Press, London 2001, pp. 4-5.
• [15] Gill K., What is Fannie Mae and Freddie Mac. Understanding The Nation 's Lending System, http://uspolitics.about.com/od/economy/a/fannie_mae.htm (09.06.2013).
• [16] Hardaway R.M., The Great American Housing Bubble. The road to collapse, Praeger, USA 2011, pp. 92-194.
• [17] Hodgson M.G., What Are Institutions?, "Journal of Economic Issues" 2006, vol. XL, no. 1, pp. 2-3.
• [18] http://www.aplaceinthesun.com/news/feature/tabid/131/EntryId/575/Default.aspx (23.07.2013).
• [19] http://wwwknf.gov.pl/Images/sekurytyzacja_tcm75-4773.pdf (27.07.2013).
• [20] http://www.kredyt-lider.pl/aktualnosci,aktualna-lista-bankow-z-najwyzszym-ltv,38.html (10.06.2013).
• [21] http://www.spanishpropertyinsight.com/2009/10/l4/spanish-mortgage-tax-relief-to-go-in-2011-making-average-home-21000-euros-more-expensive/ (09.11.2013).
• [22] Kirdina S., A shift in the prevailing institutional models of the global order: is a new cycle starting?, "Munich Personal RePEc Archive" 2012, Paper No. 42999, electronic document available on: http://ideas.repec.Org/p/pra/mprapa/42999.html (10.04.2013).
• [23] Kirdina S., From Marxian School of Economic Thought to System Paradigm in Economic Studies: The Institutional Matrices Theory, "Montenegrin Journal of Economics" 2012, vol. 8, no. 2, pp. 60-65.
• [24] Kirdina S., Institutional Matrices and Institutional Changes, "Munich Personal RePEcArchive" 2003, Paper No. 29691, electronic document available on: http://wwwkirdina.m/index.php?option=com_content&view=article&id=211 (15.05.2013).
• [25] Kirdina S., Standstorm G., Institutional matrices theory as a framework for both western and non-western people to understand the global village, "Munich Personal RePEc Archive" 2010, Paper No. 18642, electronic document available on: http://mpra.ub.uni-muenchen.de/18642/ (20.05.2013).
• [26] Kołodko G.W., Neoliberalizm i systemowy kryzys nowej gospodarki, in: Globalizacja, kryzys i co dalej?, Poltext, Warszawa 2010, pp. 93-94.
• [27] Komisja Nadzoru Finansowego, http://www.knf.gov.pl/regulacje/praktyka/rekomendacj e/rekomendacj e. html.
• [28] Kornai J., Economics of Shortage, Amsterdam: North Holland, 1980.
• [29] Kornai J., Resource-Constrained versus Demand-Constrained System, "Econometrica" 1979, no. 47, pp. 801-819.
• [30] Kornai J., The Soft Budget Constraint, "Kyklos" 1986, vol. 39, pp. 4-6.
• [31] Krugman P., Powrót recesji. Kryzys roku 2008, Wolter Kluwer Polska Sp. z o.o., Warszawa 2012, pp. 147-148.
• [32] Ligon J., Beach W., Housing Market Without Pannie Mae and Freddie Mac: Economic Effects of Eliminating Government-Sponsored Enterprises in Housing, http://www.heritage.org/research/reports/2013/01/a-housing-market-free-of-fannie-mae-freddie-mac#_ftn 11 (21.04.2013).
• [33] Mansharamani V., Boombustology: Spotting Financial Bubbles Before They Burst, John Wiley & Sons, Inc., Hoboken, New Jersey 2011, pp. 178-179.
• [34] North D.C., Institutions. Institutional Change and Economic Performance, Cambridge University Press, Cambridge, NY 1990, pp. 3-4.
• [35] Paździor A., Kryzys finansowy i jego skutki dla gospodarki Polski i świata, Difin SA, Warszawa 2013, pp. 58-60.
• [36] Soros G., Kryzys kredytowy 2008 i co to oznacza. Nowy paradygmat rynków finansowych, MT Biznes Sp. z o.o., Łódź 2008, pp. 135-136.
• [37] Tyc W., Wartość jako metafizyczna idea myśli ekonomicznej, in: Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu nr 139, Wydawnictwo UE we Wrocławiu, Wrocław 2010, pp. 11—26.
• [38] Veblen T.B., Teoria klasy próżniaczej, PWN, Warszawa 1971, pp. 171-173.
• [39] Waszkiewicz A., Sekurytyzacja w Polsce — trudna droga do sukcesu, http://www.wsz-pou.edu.pl/biuletyn/?strona=biul_waszkl4 (27.07.2013).
• [40] Wiedemer D., Wiedemer R., Spitzer C., Januszen E., America's Bubble Economy: Profit When It Pops, John Wiley & Sons, Inc., New Jersey 2006, p.6.
• [41] Williamson O. E., Markets and Hierarchies: Some Elementary Consideration, "American Economic Review" 1973, vol. 63, no. 2, p. 316.