Space 4.0 : wspólna, demokratyczna, europejska przestrzeń kosmiczna. Cz. 4

• Autorzy: Romaniuk Ryszard , Orleański Piotr

Identyfikatory

DOI

10.15199/13.2025.1.1

Warianty tytułu

EN

Space 4.0 : a common, democratic European space. Part 4

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Jednym z dominujących wspólnych mianowników idei Space 4.0, w domenie technologii kosmicznych, są małe satelity. Cechą charakterystyczną tej grupy technologii są relatywnie niskie koszty, możliwość bardzo szybkiego prototypowania sprzętu i modularyzacji, budowa bibliotek sprzętowych i programistycznych do szybkiego ponownego użycia, znaczna liczba produkowanych i orbitowanych satelitów, nieporównanie łatwiejsza możliwość testowania bardzo licznych odmian nowych technologii, przy jednoczesnym utrzymaniu wysokiej niezawodności w relatywnie krótkim okresie eksploatacji. To właśnie małe satelity stały się solidnym fundamentem gwałtownego rozwoju idei Space 4.0. Wymagają one zupełnie innego, znacznie prostszego ekosystemu utrzymania i bezpiecznej, efektywnej eksploatacji, szczególnie dużych wysoce funkcjonalnych konstelacji mikrosatelitów w całym okresie ich życia pomiędzy orbitacją i deorbitacją. Za początek rozwoju przemysłu małych satelitów można uznać rok 2012 a więc kilka lat przed formalnym zdefiniowaniem idei Space 4.0. To małe satelity oraz zaangażowanie w ich produkcję i eksploatację sektora prywatnego były silnikami dzięki którym zdefiniowano komponenty technologiczne i gospodarcze idei Space 4.0. Z perspektywy i doświadczeń ponad dekady rozwoju przemysłu małych satelitów spoglądamy w przyszłość, analizujemy trendy także w aspekcie sytuacji sektora kosmicznego w Polsce.

EN

One of the dominant common denominators of the Space 4.0 idea in the domain of space technologies are small satellites. The characteristic features of this group of technologies are relatively low costs, the possibility of very rapid hardware prototyping and modularization, the construction of hardware and software libraries for quick reuse, a significant number of manufactured and orbited satellites, incomparably easier ability to test numerous varieties of new technologies, while maintaining high reliability in a relatively short period of their orbital operation. It is small satellites that have become a solid foundation for the rapid development of the Space 4.0 idea. They require a completely different, much simpler ecosystem to maintain and safely, efficiently operate, especially large, highly functional microsatellites constellations throughout their life span between orbit and deorbit. The year 2012 can be considered the beginning of the development of the small satellite industry, a few years before the formal definition of the idea of Space 4.0. Small satellites and the involvement of the private sector in their production and operation were the engines thanks to which the technological and economic components of the Space 4.0 idea were defined. From the perspective and experience of over a decade of development of the small satellite industry, we look into the future and analyse trends also in terms of the situation of the space sector in Poland.

Słowa kluczowe

PL

technologie satelitarne; technologie kosmiczne; małe satelity; Space 4.0; mikrosatelita; super-mikrosatelity; standard CubeSat; ESA; POLSA

EN

satellite technology; space technology; small satellites; microsatellites; super-microsatellites; Space 4.0; CubeSat standard; ESA; POLSA y

• Wydawca: Wydawnictwo SIGMA-NOT
• Czasopismo: Elektronika : konstrukcje, technologie, zastosowania
• Rocznik: 2025
• Tom: Vol. 66, Nr 1
• Strony: 2--10
• Opis fizyczny: Bibliogr. 22 poz.

Twórcy

autor

Romaniuk Ryszard

• Instytut Systemów Elektronicznych, Politechnika Warszawska

autor

Orleański Piotr

• Centrum Badań Kosmicznych, Polska Akademia Nauk

Bibliografia

• [1] R. Romaniuk, P. Orleański, 2024, Space 4.0 - a common democratic European space, IJET International Journal of Electronics and Telecommunications 70(3):761-766, doi:10.24425/ ijet.2024.149606.
• [2] R. Romaniuk, P. Orleański, 2024, Space 4.0 - wspólna, demokratyczna, europejska przestrzeń kosmiczna, Elektronika 65(9):34-41, doi:10.15199/13.2024.9.7.
• [3] R. Romaniuk, P. Orleański, 2024, Space 4.0 - a common, democratic European space, part 2, IJET 70(4):1031-1041, doi:10.24425/ijet.2024.152091.
• [4] R. Romaniuk, P. Orleański, 2025, Space 4.0 - a common, democratic European space, part 3, IJET 71(1):xx, in press.
• [5] ESA, Space 4.0 [https://www.esa.int/About_Us/Ministerial_Council_2016/What_is_space_4.0].
• [6] Space 4.0: Solution form the Sky CTT Politechnika Krakowska 2018, [https://www.gov.pl/web/nauka/konferencja-space-40-solution-from-the-sky-w-krakowie].
• [7] Konferencja „Z góry widać więcej. Monitoring satelitarny Ziemi”, 21.01.2025, Sejm Sala Kolumnowa.
• [8] BalticSatApps, 2024, [https://balticsatapps.eu/].
• [9] Platforma Przemysłu Przyszłości, 2023, Przemysł 4.0 rewolucjonizuje sektor kosmiczny, w kierunku Space Factory 4.0 [https://przemyslprzyszlosci.gov.pl/w-kierunku-space-factory-4-0/].
• [10] MarketsandMarkets 2024, Small satellite market size, share, trends and growth analysis http://www.marketsandmarkets.com].
• [11] J. R. Behrens, B. Lal, 2019, Exploring trends in the global small satellite ecosystem, New Space 7(3):126-136, doi:10.1089/ space.2018.0017.
• [12] B. Lal, et al, 2017, Global trends in small satellites, IDA-STPI The Institute for Defense Analyses, Science and Technology Policy Institute, IDA paper P-8638 [https://www.ida.org/].
• [13] T. Nieves-Chinchilla et al, 2020, International coordination and support for SmallSat enabled space weather activities, Space Weather 18(12):1-6, doi:10.1029/2020SW002568.
• [14] S. Mane, 2022, Space weather with small satellites: short review, IJNMS International Journal of New Media Studies, ISSN:2394-4331, 9(2).
• [15] R. H. Freeman, 2020, Evolving on-orbit smallsat ecosystem, JSOC Journal of Space Operations and Communicator, ISSN:2410-0005, 17(300:1-21).
• [16] EOS Data Analytics 2024, https://eos.com/blog/small-satellites/.
• [17] Y .Song et al, 2024, From early curiosity to space wide web: The emergence of the small satellite innovation ecosystem, Research Policy 53(2024), doi:10.1016/j.respol.2023.104932.
• [18] D. J. Curnick et al., 2021, SmallSats: a new technological frontier in ecology and conservation, ZSL RSEC Remote Sensing in Ecology and Conservation 8(2):139-150, doi:10.1002/rse2.239 https://zslpublications.onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1002/rse2.239.
• [19] SmallSat Europe, Amsterdam 27-28.o5.2025, https://2025.smallsateurope.com/].
• [20] T. Pultarova, What does the Smallsat of the future look like?, Via Satellite 28.08.2024 [interactive.satellitetoday.com].
• [21] L. McKenzie, 2024, NASA urged to boost R&D at expense of near-term missions, Physics Today 77(11):26, doi:10.1063/pt.eagp.uksf.
• [22] Cerebras Inference, 2025 [cerebras.ai].

Uwagi

Opracowanie rekordu ze środków MNiSW, umowa nr POPUL/SP/0154/2024/02 w ramach programu "Społeczna odpowiedzialność nauki II" - moduł: Popularyzacja nauki (2025).