Próba oceny geotechnicznych właściwości glin (ablacyjnych) zlodowacenia bałtyckiego na podstawie badań pasty gruntowej

• Autorzy: Borowczak Paweł

Warianty tytułu

EN

An attempt to assess geotechnical properties of Baltic glaciation (ablation) tills based on soil paste studies

• Konferencja: Ogólnopolskie Sympozjum "Współczesne Problemy Geologii Inżynierskiej w Polsce"(3 ; 31.05-1.06.2007 ; Puszczykowo, Polska)
• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Powierzchnię Niziny Wielkopolskiej w zdecydowanej mierze pokrywają plejstoceńskie osady lodowcowe, wśród których dominują gliny morenowe. Pod względem genetycznym powszechnie jest akceptowany podział tych glin (Mojski, Rzechowski, 1967), uwzględniający pozycję materiału lodowcowego: na fację bazalną (subglacjalną „z odłożenia") i ablacyjną (inglacjalną oraz supraglacjalną). Gliny z odłożenia są zwykle skonsolidowane naprężeniem glacistatycznym (Lindner, 1992), natomiast gliny ablacyjne (wytopnieniowe i spływowe) są osadami nieskonsolidowanymi. Polska Norma PN-81/B-03020 kwalifikuje gliny morenowe skonsolidowane do grupy genetycznej „A”, a grunty morenowe nieskonsolidowane zalicza do grupy „B”, przypisując im odpowiednie wartości parametrów geotechnicznych niezbędnych do projektowania fundamentów bezpośrednich. Biorąc pod uwagę genezę danego osadu, w grupie „B” może się znaleźć szeroki asortyment gruntów spoistych odłożonych przez ten sam lodowiec w różnych procesach sedymentacyjnych. Zdaniem autora, gliny ablacyjne, do których należą grunty mało i średnio spoiste, stanowią problem przy właściwej ocenie właściwości fizyko-mechanicznych. W artykule podjęto próbę oceny parametrów geotechnicznych tych gruntów spreparowanych w postaci pasty gruntowej, poddanej procesom konsolidacji.

EN

The Wielkopolska Lowland is mostly covered by Pleistocene glacial sediments, dominated by tills. The commonly accepted genetic classification of these tills takes into consideration the position of the material (Mojski, Rzechowski, 1967) in glacial ice the basal facies (lodgement subglacial) and ablation (inglacial and supraglacial). Lodgement tills are usually consolidated by glaciostatic stress (Lindner, 1992), while ablation tills (melt-out and flow) are unconsolidated sediments, uninfluenced by consolidation loads greater than existing presently. Polish Standard PN-81/B-03020 classifies consolidated tills as genetic group “A”, while unconsolidated moraine soils as group “B”, by assigning appropriate geotechnical parameter values needed to design pad foundations. Considering the origin of a given sediment, group “B” may include a wide range of cohesive soils lodged by the same glacier in different sedimentation processes. In the author’s opinion, ablation tills, which include non-cohesive and partly cohesive soils, pose a serious problem to proper assessment of physical and mechanical properties. The article attempts to assess the geotechnical parameters of these soils prepared as soil paste subjected to consolidation processes.

Słowa kluczowe

PL

gliny morenowe; konsolidacja; właściwości; Poznań

EN

tills; consolidation; properties; Poznań

• Wydawca: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza. Instytut Geologii
• Czasopismo: Geologos
• Rocznik: 2007
• Tom: Vol. 11
• Strony: 429--438
• Opis fizyczny: Bibliogr. 14 poz.

Twórcy

autor

Borowczak Paweł

• Politechnika Poznańska, Instytut Inżynierii Lądowej, ul. Piotrowo 5, 60-138 Poznań

Bibliografia

• Axelsson K., Runesson K., 1989. Costitutive properties and modeling of solity. Proc. XII ICSMFE Rio de Janeiro 1: 687-690.
• Deja W., 1969. Niektóre problemy stratygrafii czwartorzędu na obszarze miasta. Badania Fizjograficzne nad Polską Zachodnią, XXIII, seria A, Geografia Fizyczna, notatki.
• Grabowska-Olszewska B., 1998. Geologia stosowana. Właściwości gruntów nienasyconych. PWN, Warszawa.
• Gradziński R., Kostecka A., Radomski A., Unrug R., 1986. Zarys sedymentologii. Wydawnictwo Geologiczne, Warszawa.
• Górska M., 2000. Wybrane właściwości petrograficzne vistulianskich moren dennych środkowej i zachodniej Wielkopolski oraz ich znaczenie dla oceny dynamiki ostatniego lądolodu. PTPN, Wydz. Mat. Przyr. Prace Komisji Geograf. Geol. 28, Poznań.
• Kaczyński R., Trzciński J., 2000. Geologiczno-inżynierska charakterystyka glin lodowcowych fazy pomorskiej. XII KKMGiF: „Problemy geotechniczne obszarów przymorskich”, cz. la, Szczecin-Międzyzdroje, s. 291-303.
• Karczewski A., 1963. Morfologia struktura i tekstura moreny dennej na obszarze Polski Zachodniej. PTPN, Wydz. Mat. Przyr., Prace Komisji Geogr.-Geol. IV, 2.
• Kasprzak L., Kozarski S., 1984. Analiza facjalna osadów strefy marginalnej fazy poznańskiej ostatniego zlodowacenia w środkowej Wielkopolsce. Seria Geografia 29, UAM, Poznań.
• Kasprzak L., 2003. Model sedymentacji lądolodu vistuliańskiego na Nizinie Wielkopolskiej. Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań.
• Kezdi A., 1964. Bodenmechanik. Verlag fur Bauwessen, Berlin.
• Lindner L., 1992. Czwartorzęd, osady, metody badań, stratygrafia. Wydawnictwo PAE, Warszawa.
• Liszkowski J., 1996. Cechy diagnostyczne oraz typowe sekwencje subfacji glin morenowych vistulianu środkowej Wielkopolski. UAM Geologos 1: 159-174.
• Mojski E.J., Rzechowski J., 1967. Niektóre wyniki badań petrograficzno-litologicznych nad utworami czwartorzędowymi Polski Wschodniej i Środkowej. Zeszyty Naukowe UAM, Geografia 7.
• Stankowski W., 1996. Podstawowe facje glin morenowych oraz kryteria ich wyróżniania. UAM Geologos 1: 150-157.

Uwagi

Opracowanie rekordu w ramach umowy 509/P-DUN/2018 ze środków MNiSW przeznaczonych na działalność upowszechniającą naukę (2019).