Dekompozycja modułu uczuciowego jakości życia – piąta składowa "cierpliwość”

• Autorzy: Borys Tadeusz

Identyfikatory

DOI

10.15199/46.2022.1.1

Warianty tytułu

EN

The decomposition of the feelings module of the quality of life – the fifth component "panience”

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Cel: Celem artykułu jest rozpoznanie cierpliwości jako kolejnej, piątej już składowej modułu uczuciowego jakości życia. I w tym artykule będą formułowane odpowiedzi na cztery następujące ważne pytania: pierwsze – co to jest cierpliwość? (to uczucie czy emocja; siła czy słabość); drugie – jakie są uczucia pokrewne cierpliwości? (wzajemnie wspierające się energie); trzecie – jakie są emocjonalne zasłony cierpliwości? (jej najważniejsze "usypiacze”) i czwarte – dlaczego powinniśmy być cierpliwi? (rozpoznawanie naszego człowieczeństwa). Artykuł ten w swej treści i formie nawiązuje więc do czterech poprzednich publikacji (nr 3, 6, 7-8, 11-12/2021 „Problemy Jakości”) [3, 4, 5, 6], w których podjęto próbę zdefiniowania modułu uczuciowego oraz rozpoznano cztery pierwsze komponenty tego modułu. Projekt badania/metodyka badawcza/koncepcja: W artykule zastosowano strukturę analizy przyjętą w publikacjach [4, 5], odnoszących się do nadziei i wdzięczności, oraz – po pewnej koniecznej modyfikacji – w publikacji [6], traktującej o istocie i różnicach między empatią i współczuciem. Ten celowy zabieg zapewnia niezbędną spójność podejścia do analizy pojęć rozważanych w ramach tego cyklu oraz daje możliwość porównywania poszczególnych elementów tej struktury. Rozpoznanie cierpliwości, według wspomnianych wyżej czterech problemów (pytań), oparto na przeglądzie literatury i analizie semantycznej oraz logicznej tej kategorii. Wyniki/wnioski: Główna konkluzja artykułu sprowadza się do trzech stwierdzeń: po pierwsze – cierpliwość ma swoje źródło w sferze uczuciowej (duchowej) i logice uczuciowej, czyli spełnia wszystkie trzy kryteria uczucia – pozytywności, bezwarunkowości i trwałości (por. [3]); po drugie – jest podstawową formą samoobrony przed masowo atakującymi nas impulsami do budzenia różnego rodzajów lęków, obaw i rosnącego zniecierpliwienia, trwającymi – w powszechnej opinii – zbyt długo zagrożeniami, po trzecie – ujawnia się coraz bardziej konfrontacja z obecnymi zagrożeniami ludzi "wyrosłych” i żyjących w czasach cywilizacji niecierpliwości. Ta konfrontacja ludzi nieprzygotowanych do obecnej sytuacji wymaga – jak nigdy dotąd – właśnie "obudzenia” w sobie i praktykowania uczuciowej cierpliwości. Oryginalność/wartość poznawcza: Cech nowości poznawczej tego artykułu należy przede wszystkim upatrywać w zaprezentowanym podejściu do kategorii cierpliwości, opartym na wyraźnym odróżnieniu uczuć od emocji, oraz na wyraźnym oddzieleniu sfery psychicznej od uczuciowej jako reprezentanta sfery duchowej – istoty człowieczeństwa.

EN

Purpose: The purpose of the article is to recognize patience as the next, fifth component of the feelings module of the quality of life. And this article will answer the following four important questions: first – what is patience? (that feeling or emotion; strength or weakness;); second – what are the feelings related to patience? (mutually supporting energies); third – what are the emotional curtains of patience? (its most important “sleepers”) and fourth – why should we be patient? (recognizing our humanity). This article, in its content and form, refers to the four previous publications (No. 3, 6, 7-8, 11-12/2021 “Problems of Quality”) [3, 4, 5, 6], in which an attempt was made to define the feelings module and the first four components of this module. Design/methodology/approach: The article uses, with some necessary modification of research questions, the structure of the analysis adopted in publications [4, 5] relating to hope and gratitude and after some necessary modification in the publication [6] dealing with the essence and differences between empathy and compassion. This ensures the necessary consistency in the approach to the analysis of the concepts considered in this cycle and the possibility of comparing the different elements of this structure. The identification of patience according to the above-mentioned four problems (questions) was based on a literature review and the semantic and logical analysis of this category. Findings/conclusions: The main conclusion of the article boils down to three statements: firstly – patience has its source in the feelings (spiritual) sphere and feelings logic, that is, it meets all three criteria of feeling – positivity, unconditionality and permanence (cf. [3]); secondly – it is a basic form of selfdefense against the massively attacking impulses to arouse various kinds of fears, anxieties and …growing impatience, threats lasting – in common opinion – too long; thirdly – the confrontation with the current threats of people “grown up” and living in the times of the civilization of impatience is revealed more and more. This confrontation of people unprepared for the present situation requires, as never before, just „awakening” in oneself and practicing feelings patience. Originality/value: Features of the cognitive novelty of this article should be primarily seen in the presented approach to the category of patience, based on a clear distinction between feelings and emotions, and on a clear separation of the psychic and feelings spheres as a representative of the spiritual sphere – the essence of humanity.

Słowa kluczowe

PL

jakość życia; moduł; uczucia; emocje; cierpliwość

EN

quality of life; module; feelings; emotions; panience

• Wydawca: Wydawnictwo SIGMA-NOT
• Czasopismo: Problemy Jakości
• Rocznik: 2022
• Tom: R. 54, nr 1
• Strony: 2--11
• Opis fizyczny: Bibliografia 34 poz., rys.

Twórcy

autor

Borys Tadeusz

• Uniwersytet Zielonogórski, Katedra Zarządzania Środowiskiem i Gospodarką

Bibliografia

• [1] Arystoteles. 2004. Retoryka. Retoryka dla Aleksandra. Poetyka. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN: 130–134.
• [2] Aureliusz Marek. 2016. Rozmyślania. Katowice: Wydawnictwo Helion.
• [3] Borys Tadeusz. 2021. „W poszukiwaniu modułu uczuciowego jakości życia (In search of the feelings module of the quality of life)”. Problemy Jakości (Problems of Quality) (3): 2–9.
• [4] Borys Tadeusz. 2021. „Dekompozycja modułu uczuciowego jakości życia – pierwsza składowa „nadzieja” (The decomposition of the feelings module of the quality of life – the first component „hope”)”. Problemy Jakości (Problems of Quality) (6): 2–12.
• [5] Borys Tadeusz. 2021. „Dekompozycja modułu uczuciowego jakości życia – druga składowa „wdzięczność” (The decomposition of the feelings module of the quality of life – the second component „gratitude”)”. Problemy Jakości (Problemsof Quality) (7-8): 2–10.
• [6] Borys Tadeusz. 2021. „Dekompozycja modułu uczuciowego jakości życia – trzecia i czwarta składowa „empatia” i „współczucie” (The decomposition of the feelings module of the quality of life – the third and the fourth komponent „empathy” and „compassion”). Problemy Jakości (Problems of Quality) (11-12): 2–11.
• [7] Boyd John, Philip Zimbardo. 2021. Paradoks czasu (tytuł oryginalny: The New Psychology of time that can change your life). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• [8] Brzezińska Magda. 2012. „Tyrania niecierpliwości”. Charaktery (2): 18–27.
• [9] Drabik Lidia, Elżbieta Sobol. 2006. Słownik języka polskiego. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• [10] Drobnik Leon. 2016. Cnota cierpliwości. https://www.akademiamedycyny. pl/wp-content/uploads/2016/05/200901_AiR_018.pdf [dostęp: 10.01.2022].
• [11] Duckworth Angela 2021. Upór. Potęga pasji i wytrwałości. Łódź: Wydawnictwo Galaktyka.
• [12] Duckworth Angela L., Christopher M. Peterson, Michael D. Matthews, Dennis R. Kelly. 2007. „Grit: Perseverance and passion for long-term goals”. Journal of Personality and Social Psychology 92(6): 1087–1101.
• [13] Gach Piotr Paweł. 2019. O cierpliwości. Lublin: Wydawnictwo KUL.
• [14] Gleick James. 2018. Chaos. Narodziny nowej nauki. Poznań: Wydawnictwo Zysk i S-ka.
• [15] Kulbat Jarosław. 2013. Paradoksalna psychologia sukcesu: kiedy lepszy przegrywa z bardziej wytrwałym?. https://www.psychologia-spoleczna.pl/kulbat/1400-paradoksalnapsychologia.html [dostęp:1.01.2022].
• [16] Lisica Jarosław. 2011. „Cnota cierpliwości w kontekście aretologii św. Tomasza z Akwinu”. Studia Gdańskie XXIX: 45–61.
• [17] Mazur Tomasz. 2021. O stawaniu się stoikiem. Czy jesteście gotowi na sukces? Warszawa: Dom Wydawniczy PWN.
• [18] Nietzsche Fryderyk. 1906. Z genealogii moralności, 36. Warszawa: Wydawnictwo Jakób Mortkowicz.
• [19] Nilsen Andreas. Co jest potrzebne, by być cierpliwym? https://aktywnechrzescijanstwo.pl › co-jest-potrzebne-by być cierpliwym [dostęp: 6.01.2022].
• [20] Pigliucci Massimo. 2017. How to be stoic. Ancient wisdom for modern living. London: Ed. Ebury Publishing.
• [21] Platon. 2006. Państwo. Kęty: Wydawnictwo Marek Derewecki.
• [22] Pluta Ewa. 2021. Wytrwałość w osiąganiu celów – kluczem do sukcesu? Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu SWPS.
• [23] Ryan M. J. 2007. Potęga cierpliwości. Zwolnij, by cieszyć się szczęściem, sukcesem i spokojem umysłu. Katowice: Wydawnictwo Helion.
• [24] Schopenhauer Arthur. 2004. O podstawie moralności. Kraków: Wydawnictwo Zielona Sowa.
• [25] Smolec Jan. 2017. „O cierpliwości wytrwałej”. Apostolstwo chorych (10): 15–19.
• [26] Św. Cyprian z Kartaginy. 2021. O cierpliwości. Sandomierz: Wydawnictwo Diecezjalne.
• [27] Św. Paweł. 2020. 1 List do Koryntian. Hymn o miłości (1 Kor 13). Pismo Święte Nowego Testamentu. Warszawa: Wydawnictwa 3DOM.
• [28] Światowy Związek Artystów Malujących Ustami i Nogami. http://www. niepelnosprawni.pl [dostęp: 15.12.2021].
• [29] Vujicic Nick. 2007. Bez rąk, bez nóg, bez ograniczeń. Warszawa: Wydawnictwo Aetos Media.
• [30] Warsztaty nt. Jakości życia. 2010–2021. Jelenia Góra – Piechowice. [31] https://annacichowska.pl/author/anna-cichowska-2/ [dostęp: 10.01.2022].
• [32] https://pl.wikipedia.org/wiki/Osobowo%C5%9B%C4%87_typu_A [dostęp: 11.01. 2022].
• [33] https://pl.wikiquote.org › wiki › John_Quincy_Adams [dostęp: 10.01.2022].
• [34] https//synonim.net.>synonim> znosić [dostęp:11.12.2021].