Mapa nazw zabytkowych jako forma ochrony dziedzictwa kulturowego. Przykład Pojezierza Wałeckiego

• Autorzy: Brzezińska-Klusek M. , Drachal J. , Mirończuk A.

Warianty tytułu

EN

Map of historic names as a form of cultural heritage protection: An example of Wałeckie Lakeland

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W artykule przedstawiono okoliczności podjęcia badań oraz cele projektu „Przywracanie zabytkowych polskich nazw za pomocą map (na przykładzie Pojezierza Wałeckiego)”. Opisano również sposoby pozyskiwania nazw oraz metodykę opracowywania map nazw zabytkowych. Nazwy zbierane były na trzy sposoby: w archiwach, z map oraz w terenie. Na podstawie tych danych powstały wykazy obiektów z zabytkową nazwą oraz ich prezentacja graficzna na papierowych mapach. Digitalizacja oraz utworzenie bazy danych w systemie informacji geograficznej (GIS) umożliwiło opracowanie 17 arkuszy mapy zabytkowego nazewnictwa polskiego na Pojezierzu Wałeckim. Mapa ta ma być formą upowszechniania nazw na badanym obszarze oraz uświadamiać lokalną społeczność o zanikaniu nazw ze słowiańskim źródłosłowem. Nazwy te powinny zostać przywrócone w świadomości społecznej, gdyż są elementem dziedzictwa kulturowego tego regionu.

EN

The article presents the circumstances of undertaking research and the objectives of the project "Restoring the historic Polish names using maps (example of Wałeckie Lakeland)". Also there are described methods of collecting and mapping historical place names. Historic names were collected in three ways: in the archives, from maps and in the field. On the basis of these data the lists of objects with historic names were formed and their graphical representation was made on paper maps. The digitization of these data and the creation of a database of Geographic Information System (GIS) has enabled to produce 17 sheets of a map of Polish historical naming in Wałeckie Lakeland. This map is intended to disseminate historic names at the study area, and to raise local community awareness about the problem of the disappearance of the names with the Slavic root. These names should be restored in the public consciousness, because they are part of the cultural heritage of the region.

Słowa kluczowe

PL

nazwy historyczne; mapa; Pojezierze Wałeckie; GIS; dziedzictwo kulturowe

EN

historic names; map; Wałeckie Lakeland; GIS; cultural heritage

• Wydawca: Komisja Krajobrazu Kulturowego Polskiego Towarzystwa Geograficznego
• Czasopismo: Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego
• Rocznik: 2015
• Tom: nr 29
• Strony: 71--77
• Opis fizyczny: Bibliogr. 9 poz., ryc., map.

Twórcy

autor

Brzezińska-Klusek M.

• Instytut Geodezji i Kartografii, Warszawa, Polska

autor

Drachal J.

• Instytut Geodezji i Kartografii, Warszawa, Polska

autor

Mirończuk A.

• Instytut Geodezji i Kartografii, Warszawa, Polska

Bibliografia

• Gołaski J., 2005: Kartografia wobec nazw miejscowych, jako narzędzia porozumiewania się i przedmiotu ochrony. Materiały konferencyjne XXXI Ogólnopolskiej Konferencji Kartograficznej. Społeczna i edukacyjna rola Kartografii w Polsce, nr 26: 169-176.
• Gołaski J., 2008: Ustalanie i wdrażanie nazw obiektów fizjograficznych na Ziemiach Zachodnich i Północnych Rzeczypospolitej Polskiej. Polski Przegląd Kartograficzny, z. 40, nr 1: 46-53.
• Sulima N., 2008: Słownik nazw geograficznych gminy Czeremcha, Ogólnopolskie Stowarzyszenie Przyjazny Transport.
• Żyszkowska W., Spallek W., Borowicz D., 2012: Kartografia tematyczna, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• ŹRÓDŁA ELEKTRONICZNE
• Brooke-Freeman E., Shetland Place Names – Signposts to the Past (dostęp: http://visit.shetland.org/shetland-place-names-signposts-to-the-past1, 21.02.2015);
• Paikkala S., 2009: Places, names & stories – a pilot project on geographical names in Finland, Wiener Schriften zur Geographie und Kartographie, Vol. 18, Wien: 65-70 (dostęp: http://www.kotus.fi/files/1454/julkaistuS65_70_Paikkala.pdf, 21.02.2015).
• [URL1] China Tries to Preserve Cultural Heritage Amid Construction Craze, 2006 (dostęp: http://english.cri.cn/1521/2006/05/09/[e-mail], 20.02.2015).
• [URL2] Konwencja UNESCO w sprawie ochrony niematerialnego dziedzictwa kulturowego, sporządzona w Paryżu dnia 17 października 2003 r. (dostęp: http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU20111721018%29, 20.02.2015).
• [URL3] Krukar W., 2012: Nazwy terenowe Bieszczadów Zachodnich i Beskidu Niskiego (dostęp: http://www.porozumieniekarpackie.pl/116,a,nazwy-terenowe-bieszczadow-zachodnich-i-beskidu-niskiego.htm, 30.06.2015).

Uwagi

PL

Opracowanie rekordu w ramach umowy 509/P-DUN/2018 ze środków MNiSW przeznaczonych na działalność upowszechniającą naukę (2018).