Wpływ warunków geologicznych na strukturę drgań wzbudzanych detonacją ładunków MW

• Autorzy: Sołtys A.

Warianty tytułu

EN

Influence of geological conditions on the structure of vibrations induced by detonation of explosive charges

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Stosowanie, do odpalania ładunków MW, nowoczesnych systemów inicjowania, wiąże się niewątpliwie z poszerzeniem zakresu doboru właściwych opóźnień milisekundowych oraz uzyskania jak największej precyzji zadawania czasu odpalania. Stwarza to szerokie możliwości dla masowego urabiania skał metodą długich otworów. Należy jednak zdawać sobie sprawę z tego, że odpalanie milisekundowe jest źródłem sygnałów sejsmicznych wzbudzanych kolejno w określonych odstępach czasu, co powoduje zmiany przebiegów falowych, wpływając tym samym na strukturę częstotliwościową drgań. Z uwagi na to, że w kopalniach ładunki MW odpalane są bardzo często w kilku surowcach o różnych właściwościach sprężystych, wzbudzany detonacją sygnał sejsmiczny dochodzący do stanowiska pomiarowego (obiektu chronionego) może być modyfikowany w wyniku przechodzenia przez różne warstwy. Tym samym, zmienia się jego intensywność i struktura częstotliwościowa. Dlatego tak ważne jest rozpoznanie charakterystyki drgań podłoża poprzez odpalanie pojedynczych ładunków MW. Wzbudzone w wyniku tego sygnały nie są zakłócone detonacjami innych ładunków, co pozwala na rozpoznanie dominujących w sygnale częstotliwości charakterystycznych dla miejsc odbioru drgań. Dzięki temu, projektując odpalanie milisekundowe siatek wielootworowych, można w znacznym stopniu uniknąć wyboru opóźnienia, które może być przyczyną wzmocnienia intensywności drgań właśnie w zakresie częstotliwości dominujących.

EN

The use of state-of-the-art initiation systems to initiate explosive charges is unmistakably expanding the range of choice of milliseconds delayed and firing times as accurately as possible. This creates wide possibilities for mass-mining of rocks by long holes method. However, it is important to realize that millisecond blasting technique is a source of seismic signals that are triggered sequentially at specific intervals, resulting in changes in waveforms, thereby affecting the frequency structure of vibrations. Due to the fact that in mines explosive loads are detonated very often in several raw materials with different elastic properties, the induced seismic signal coming to the measuring station (protected object) can be modified as a result of passing through different layers. Thus, its intensity and frequency structure changes. It is therefore important to recognize the vibration characteristics of the substrate by firing individual explosive charges. The resulting signals are not disturbed by the detonations of other charges, which allows to recognize the dominant frequences in signals specific to the vibration reception sites. Thus, by designing the millisecond firing of multi-hole patterns, the choice of delay can be largely avoided, which can cause vibration intensities to be just within the dominant frequency range.

Słowa kluczowe

PL

górnictwo; technika strzelnicza; strzelanie milisekundowe; oddziaływanie drgań

EN

mining; blasting works; millisecond blasting technique; ground born vibration

• Wydawca: Instytut Górnictwa Odkrywkowego "Poltegor-Instytut"
• Czasopismo: Górnictwo Odkrywkowe
• Rocznik: 2017
• Tom: R. 58, nr 5
• Strony: 22--29
• Opis fizyczny: Bibliogr. 14 poz.

Twórcy

autor

Sołtys A.

• AGH Akademia Górniczo-Hutnicza, Katedra Górnictwa Odkrywkowego

Bibliografia

• [1] Archiwum prac badawczych Katedry Górnictwa Odkrywkowego AGH
• [2] Landman G.R.V.: How electronics can release the imagination. The Journal of The Southern African Institute of Mining and Metallurgy. Volume 110, 2010. s. 491-499
• [3] Mallat S., Zhang Z.: Matching Pursuit with Time-Frequency Dictionaries, IEEE Transactions on Signal Processing, 41, 12, 1993, s. 3397–3415
• [4] Onderka Zb. Winzer J.: Odpalanie milisekundowe a intensywność drgań parasejsmicznych przy strzelaniu długimi otworami w kopalniach odkrywkowych. Prace Naukowe Głównego Instytutu Górnictwa Nr 43. Bezpieczeństwo robót strzałowych w górnictwie. Katowice 2002. str. 137-142
• [5] Persson P., Holmberg R. and Lee J.: Rock Blasting and Explosives Engineering. CRC Press, 1993, p. 560. ISBN 9780849389788
• [6] Pyra J.: Przegląd badań nad wpływem opóźnienia milisekundowego na intensywność i strukturę drgań wzbudzanych robotami strzałowymi w polskich kopalniach odkrywkowych. Technika Strzelnicza w Górnictwie i Budownictwie. Ustroń 2013. s. 215 – 228
• [7] Sołtys A.: Analiza oddziaływania na otoczenie drgań wzbudzanych przez roboty strzałowe z zastosowaniem metody Matching Pursuit. Monografia – Wydawnictwa AGH Kraków 2015, 188s, ISBN 978-83-7464-752-6
• [8] Winzer J., Biessikirski R.: - Uwagi o doborze opóźnienia milisekundowego ze względu na ograniczenie wielkości drgań parasejsmicznych. Konferencja „Technika strzelnicza w górnictwie” Jaszowiec. Wydawnictwo IGSMiE PAN Kraków 1996. s. 297 – 306
• [9] Winzer J., Biessikirski R., Sieradzki J.: – Minimalizacja szkodliwego oddziaływania robót strzałowych na otoczenie, jako kierunek prac badawczych prowadzonych w Katedrze Górnictwa Odkrywkowego AGH. Górnictwo Odkrywkowe a Ochrona Środowiska – Fakty i mity. Kraków 1997 r. s. 367-378
• [10] Winzer J., Biessikirski R., Sieradzki J.: Uwagi praktyczne do nieelektrycznego odpalania długich otworów na przykładzie systemu Nonel Unidet. Konferencja „Technika strzelnicza w górnictwie” Jaszowiec 2001. s. 241-251
• [11] Winzer J. Pyra J., Sołtys A.: Minimalizacja oddziaływania na środowisko przez zmianę struktury drgań wzbudzanych robotami strzałowymi. Nowe techniki stosowania materiałów wybuchowych. Główny Instytut Górnictwa. Katowice 2014. s. 148 – 161
• [12] Winzer J. Pyra J., Sołtys A.: Opóźnienia milisekundowe a minimalizacja oddziaływania robót strzałowych na zabudowania w otoczeniu. Przegląd Górniczy 10/2014 r. s. 71-78
• [13] Winzer J. Sołtys A., Dworzak M.: Dobór optymalnego opóźnienia milisekundowego – studium przypadku. Konferencja: Technika Strzelnicza w Górnictwie i Budownictwie. Ustroń 2015. s. 225 – 236
• [14] Winzer J, Sołtys A., Pyra J.: Oddziaływanie na otoczenie robót z użyciem materiałów wybuchowych. Wydawnictwa AGH. Kraków 2016, 312s, ISBN 978-83-7464-882-0